Γρ. Νικολόπουλος

Μία από αυτές είναι η φωνή του καθηγητή Οικονομικών και πρώην τραπεζίτη Γιάννη Τσαμουργκέλη, του οποίου το βιβλίο με τίτλο «Οι συνένοχοι» παρουσιάστηκε στον «Ιανό».
Η άποψη του κ. Τσαμουργκέλη για την κρίση της ελληνικής οικονομίας και, κυρίως, για τον ρόλο των τραπεζών σε αυτή, αλλά και τις ευθύνες των εποπτικών αρχών και της πολιτείας θεωρείται από πολλούς αιρετική. Αιρετική διότι δεν ταιριάζει με τις επικρατούσες απόψεις. Ωστόσο είναι απολύτως λογική και τεκμηριωμένη.

Για παράδειγμα, όσον αφορά τον αριθμό των τραπεζών που υπάρχουν στην Ελλάδα, η τάση είναι για περιορισμό τους μέσω συγχωνεύσεων και η μεγέθυνσή τους για να είναι ισχυρές. Ετσι καταλήξαμε σήμερα να έχουμε τέσσερις μεγάλες συστημικές τράπεζες, την Εθνική, την Πειραιώς, την Alpha και τη Eurobank, και μία μικρότερη, την Αττικής. Σημειώνεται ότι πριν από μία δεκαετία υπήρχαν στην Ελλάδα 22 ελληνικές τράπεζες και 19 ξένες, ενώ σήμερα η μόνη ξένη που έχει μείνει είναι η HSBC. Ο κ. Τσαμουργκέλης εξηγεί ότι το μέγεθος αυτό είναι πολύ μικρό για την ελληνική οικονομία και ότι ο αριθμός των τραπεζών αντί να συρρικνώνεται πρέπει να αυξηθεί. Φέρνει δε ως παράδειγμα ότι στη Γερμανία υπάρχουν 1.700 τράπεζες, εκ των οποίων μόνο δύο είναι συστημικές, στην Ιρλανδία πάνω από 100 τράπεζες, στη Φινλανδία 300 και στις ΗΠΑ 15.000 τράπεζες. Οι τράπεζες αυτές χρηματοδοτούν τις νέες και τις μικρότερες επιχειρήσεις και συμβάλλουν αποφασιστικά στην ανάπτυξη της οικονομίας. Και ενώ δεν είναι συστημικές, δηλαδή δεν ελέγχονται από την ΕΚΤ, είναι τράπεζες εντός του επίσημου τραπεζικού συστήματος και ελέγχονται από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες.

Ο κ. Τσαμουργκέλης εξήγησε τη θέση του περί αύξησης του αριθμού των τραπεζών στην Ελλάδα λέγοντας ότι είναι αναγκαία η αύξηση αυτή για να χρηματοδοτηθεί η οικονομία.
Αν απελευθερώσεις το τραπεζικό σύστημα και αυξηθεί ο αριθμός των τραπεζών οι οποίες θα ελέγχονται μεν από την Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά δεν θα είναι συστημικές, δηλαδή δεν θα ελέγχονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αμέσως θα πετύχεις χρηματοδότηση της οικονομίας, υποστηρίζει. Φανταστείτε το Μastiha Shop, είπε ο κ. Τσαμουργκέλης. Ποια τράπεζα θα το χρηματοδοτούσε αν δεν το αγκάλιαζε ένας μεγάλος επιχειρηματικός όμιλος; Καμία. Στη Γερμανία, στην Iρλανδία ή στη Φινλανδία θα έβρισκε αμέσως χρηματοδότηση από μη συστημικές τράπεζες. Το μοντέλο λοιπόν που προτείνεται σήμερα, των λίγων ισχυρών συστημικών τραπεζών, δεν ευνοεί την ελληνική οικονομία διότι δεν διευκολύνει τη χρηματοδότηση και εξαρτά τη δημοσιονομική σταθερότητα από τις συστημικές τράπεζες. Παράλληλα, επεσήμανε ο κ. Τσαμουργκέλης, πρέπει να αντιμετωπιστούν με ειλικρίνεια τα κόκκινα δάνεια. Και αυτό σημαίνει να κλείσουν, ώστε να απελευθερωθούν χρήματα για τη χρηματοδότηση της οικονομίας και την ανάπτυξη.

Σχετικά με το ζήτημα των κόκκινων δανείων, ο κ. Τσαμουργκέλης είπε ότι το πρόβλημα δεν λύνεται όσο το συζητάνε μεταξύ τους οι ξένοι με τις τράπεζες και τους δανειολήπτες. Οι τράπεζες δεν θέλουν να κλείσουν μερικά από τα κόκκινα δάνεια και καταλήγουμε επιχειρήσεις με 20 εκατ. τζίρο να ξεπληρώνουν δάνεια με 60.000 ευρώ τον χρόνο. Δεν μένουν λεφτά για να χρηματοδοτηθούν άλλες, ούτε νέες επιχειρήσεις, είπε.

Η πρόταση Τσαμουργκέλη είναι να κλείσουν άμεσα τα κόκκινα δάνεια και απευθυνόμενος στον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα επεσήμανε ότι είναι δουλειά της ΤτΕ να φροντίσει να τα εξετάσει και να πει πώς θα κλείσουν.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η προσέγγιση Τσαμουργκέλη για την οικονομική κρίση που βιώνει σήμερα η Ελλάδα, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο την αντιμετωπίζουμε. Δήλωσε χαρακτηριστικά: «Η κρίση είναι η συνάντηση με ένα τέλος. Και τι κάνεις όταν συναντιέσαι με το τέλος; Παρακαλάς για λίγο χρόνο ακόμη. Δώστε μου λίγο χρόνο να διορθώσω τα πράγματα, λες. Και αυτό που διορθώνεις είναι ότι κάνεις μόνο αυτά τα οποία είσαι πια αναγκασμένος να κάνεις, μικρές διορθώσεις. Αυτό κάνουμε μέχρι σήμερα στην οικονομία. Παρακαλάμε για λίγο χρόνο και συνεχίζουμε τα ίδια, δεν αλλάζουμε τίποτα ουσιαστικά.

Η εναλλακτική όταν συναντιέσαι με το τέλος είναι να δεις τα πράγματα αλλιώς και να οργανώσεις τη ζωή σου αλλιώς. Το ίδιο και στην οικονομία. Πρέπει να δεις αλλιώς τα πράγματα και να αποφύγεις τις γενικότητες. Ο λαϊκισμός κρύβεται πίσω από τις γενικότητες, από λέξεις όπως ελευθερία, ισότητα κ.λπ. Πρέπει να δεις τι σημαίνει ελευθερία για έναν επιχειρηματία, τι σημαίνει ελευθερία για έναν αγρότη, τι σημαίνει ελευθερία για έναν υπάλληλο, τι σημαίνει ισότητα για έναν φοιτητή, για έναν νέο, για έναν μεσήλικα. Οι γενικότητες και η παράταση για την αποφυγή του τέλους δεν σε βγάζουν από την κρίση. Εχουμε παραμείνει σε κρίση πολλά χρόνια και δεν αντέχουμε άλλο τη φθορά. Δεν χρειάζονται γενικότητες, χρειάζεται εφαρμογή πολύ συγκεκριμένων πολιτικών και μεταρρυθμίσεων. Αν αυξήσεις τη ρευστότητα μέσω της νομισματικής πολιτικής, θα έχεις αποτέλεσμα σε τρεις μήνες. Αν κάνεις δημοσιονομική πολιτική, θα έχεις αποτέλεσμα σε έναν χρόνο και αν κάνεις μεταρρυθμίσεις θα δεις τα αποτελέσματά τους σε τρία χρόνια. Πρέπει να συνδυάσεις όλα αυτά τα μέτρα».