«Φρένο» στις φιλοδοξίες του Ερντογάν βάζει η κάλπη

Στην δίνη των πρόωρων εκλογών στροβιλίζεται η Τουρκία, ένα 24ωρο μετά το αποτέλεσμα της κάλπης, που προκάλεσε πολιτικό σεισμό στη γείτονα. Το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης μετρά τις πληγές του, αφού έχασε την αυτοδυναμία του στην τουρκική εθνοσυνέλευση, ενώ ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης δήλωσε ότι, προτού προκηρυχθούν νέες εκλογές,  θα γίνουν προσπάθειες για σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού. 
Το μεγάλο ερώτημα όμως είναι ποιος θα πει το "evet" (ναι) στο κόμμα του Ερντογάν, αφού δύο κόμματα που θα μπορούσαν υπό προϋποθέσεις να συνεργαστούν μαζί του, του έχουν γυρίσει την πλάτη.  

Το αποτέλεσμα των χθεσινών εκλογών κόβει τα φτερά του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος ονειρευόταν να  γίνει και με τη βούλα «Σουλτάνος του Βοσπόρου» και δίνει «φωνή» στους Κούρδους εντός της τουρκικής εθνοσυνέλευσης. Το φιλοκουρδικό κόμμα HDP με ηγέτη τον 41χρονο Σελαχατάν Ντεμιρτάς ανακάτεψε γερά την τράπουλα, αποκτώντας το εισιτήριο για την είσοδο των Κούρδων στην τουρκική εθνοσυνέλευση και στερώντας τις έδρες που θα εξασφάλιζαν στον Ερντογάν την αυτοδυναμία. Την ίδια ώρα, ο Ντεμιρτάς αλλά και ο ηγέτης του Κόμματος Εθνικιστικής Δράστης Ντεβλέτ Μπαχτσελί, απέρριψαν το ενδεχόμενο συνεργασίας με το κυβερνών κόμμα.

«Η πρώτη πιθανότητα για κυβέρνηση συνεργασίας θα πρέπει να είναι ανάμεσα στο AKP και το φιλοκουρδικό HDP. Το δεύτερο μοντέλο μπορεί να περιλαμβάνει το AKP, το CHP (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα) και το HDP», είπε ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί. «Εάν όλα αυτά τα σενάρια αποτύχουν, τότε πρέπει να πραγματοποιηθούν πρόωρες εκλογές» δήλωσε.

Ο ίδιος ο πρόεδρος της Τουρκίας, με γραπτή δήλωσή του τη Δευτέρα, μια μέρα μετά το αποτέλεσμα, ζήτησε από τα κόμματα να υιοθετήσουν υπεύθυνη στάση, ώστε να διαφυλαχθεί η σταθερότητα και τα δημοκρατικά κεκτημένα της χώρας. 

Εάν δεν καταστεί δυνατό να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας, τότε οι πρόωρες εκλογές στην Τουρκία, αποτελούν μία ρεαλιστική πιθανότητα και σύμφωνα με τον νόμο μπορούν να προκηρυχθούν μετά από 45 ημέρες. 

Το αποτέλεσμα των εκλογών «παγώνει» τις φιλοδοξίες του Ερντογάν για αναθεώρηση του Συντάγματος και περαιτέρω ενίσχυση της θέσης του. Μπορεί το κόμμα του Τούρκου προέδρου να κέρδισε τις εκλογές, όμως το γεγονός ότι έχασε την αυτοδυναμία του στην τουρκική εθνοσυνέλευση την οποία διατηρούσε εδώ και 13 χρόνια, ήταν χαστούκι για τον φιλόδοξο πρόεδρο. «Το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) θα επιδιώξει, σε πρώτη επιλογή, να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού, μετά την απώλεια της απόλυτης πλειοψηφίας στην τουρκική βουλή, αλλά η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών μπορεί να αποτελέσει επιλογή, εάν αποτύχει», δήλωσε το μεσημέρι της Δευτέρας ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Νουμάν Κουρτουλμούς.

«Πιστεύω ότι ο πρωθυπουργός μας θα είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση εντός των προβλεπόμενων χρονικών ορίων», δήλωσε ο Κουρτουλμούς, σημειώνοντας ότι μία κυβέρνηση συνασπισμού χωρίς το AKP δεν είναι δυνατή. 

Το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) που κυβερνά την χώρα από το 2002 κερδίζει 259 έδρες από τις 550 συνολικά έδρες, συγκεντρώνοντας ποσοστό 41%, ενώ το κουρδικό κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών (HDP) έλαβε το 12,5% των ψήφων και στέλνει 78 βουλευτές στο κοινοβούλιο. Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) και το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) συγκέντρωσαν ποσοστά 25,2% και 16,5% αντίστοιχα, δηλαδή 131 και 82 έδρες. 



Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε ότι το κόμμα του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν ο ξεκάθαρος νικητής στις βουλευτικές εκλογές της χώρας, και δεσμεύτηκε να πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να μην πληγεί η πολιτική σταθερότητα της Τουρκίας. «Όλοι οφείλουν να δουν ότι το AKP είναι ο νικητής και ηγείται των εκλογών αυτών», τόνισε ο Νταβούτογλου, απευθυνόμενος στους υποστηρικτές της κυβέρνησης από το μπαλκόνι των κεντρικών γραφείων του κόμματος στην Άγκυρα. «Κανείς δεν πρέπει να προσπαθήσει να χτίσει μια νίκη από εκλογές που έχασε», πρόσθεσε.



Στο στρατόπεδο των Κούρδων επικρατεί ευφορία από τη στιγμή που ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα. Χιλιάδες Κούρδοι κατέκλυσαν τους δρόμους του Ντιγιάρμπακιρ στη νοτιοανατολική Τουρκία, ρίχνοντας βεγγαλικά και ανεμίζοντας σημαίες του κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (HDP), καθώς πανηγύριζαν για τις επιδόσεις του κουρδικού κόμματος στις βουλευτικές εκλογές. Αξίζει να σημειωθεί ότι η άνοδος του φιλοκουρδικού Κόμματος στην Κωνσταντινούπολη και στη Νοτιοανατολική Τουρκία ήταν εντυπωσιακή. 

Αναταράξεις στο Χρηματιστήριο - Σε ιστορικά χαμηλά η τουρκική λίρα

Κι ενώ ο πρωθυπουργός της χώρας Αχμέτ Νταβούντογλου υποβαθμίζει την σημασία της φτωχής απόδοσής του κυβερνώντος κόμματος στις χθεσινές εκλογές, λέγοντας ότι η κάλπη έδειξε ότι το κόμμα είναι η ραχοκοκκαλιά της Τουρκίας, στο τουρκικό χρηματιστήριο καταγράφονται αναταράξεις. Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας ανακοίνωσε ότι μείωσε τα επιτόκια επί των καταθέσεων συναλλάγματος μετά την κατάρρευση της τουρκικής λίρας, η οποία κατέγραψε ιστορικά χαμηλές ισοτιμίες απέναντι στο δολάριο και το ευρώ, την επομένη της εκλογικής αναμέτρησης που στέρησε την αυτοδυναμία από τον κυβερνών AKP. «Τα  επιτόκια θα μειωθούν από αύριο, περνώντας από το 4% στο 3,5% για το δολάριο και από το 2% στο 1,5% για το ευρώ», αναφέρεται στην σχετική ανακοίνωση που έρχεται ως άμεση αντίδραση στην αποδυνάμωση της τουρκικής λίρας που έχασε περί το 4% της αξίας της απέναντι στα δύο αυτά νομίσματα.

«Πρόκειται για την πιο αβέβαιη έκβαση. Ανοίγει την προοπτική πρόωρων εκλογών και για περαιτέρω τριβές στις τάξεις του AKP», υποστηρίζουν πολιτικοί αναλυτές. Τα ξημερώματα της Δευτέρας, η ισοτιμία της λίρας είχε διαμορφωθεί στις 2,7770 έναντι του δολαρίου, από 2,6615 την Παρασκευή, αλλά υψηλότερα από το χαμηλό των 2.799 κατά τη διάρκεια της νύκτας. 
Παράλληλα, ιδιαίτερα πτωτικά κινείται το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης. Μισή ώρα μετά την έναρξη των συναλλαγών, ο δείκτης του χρηματιστηρίου υποχωρούσε κατά 6,1% στις 76,980,88 μονάδες, ενώ η ισοτιμία της τουρκικής λίρας διαμορφωνόταν στα 2,78 δολάρια (-3,96%) και στα 3,10 ευρώ (-4,1%).