Και ευτυχία δεν βρήκαμε…

Προτιμώ να παρακάμψω την εν πολλοίς αδιέξοδη συζήτηση για τις διαφορές ανάμεσα στο γνωστό καθιερωμένο δείκτη, το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) και τον εναλλακτικό δείκτη, την Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία (ΑΕΕ). Οι διαφορές μπορεί να είχαν νόημα στις προηγούμενες δεκαετίες, τότε που υπήρχαν λεφτά και οι ρυθμοί ανάπτυξης κατέρριπταν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο… Σήμερα, που οι κοινωνίες της Ευρωζώνης μοιράζουν το ευρώ στη μέση και αντικρίζουν το μέλλον με αγωνία, η κόντρα “ΑΕΠ vs ΑΕΕ” είναι εξ αντικειμένου άκυρη.

Άλλωστε, ο Πολ – ένας από τους τέσσερις πρωταγωνιστές του μυθιστορήματος του Φρανσουά Ρου «Η ακαθάριστη εθνική ευτυχία» (εκδόσεις “Πόλις”, σε μετάφραση του δημοσιογράφου Μ. Πιμπλή) έχει βγάλει συμπέρασμα και το διαλαλεί: « Η ευτυχία, εντέλει, δεν είναι καθόλου σοβαρή υπόθεση». Το συμπέρασμα του μας το ανακοινώνει το 2012, τριάντα ένα χρόνια μετά την αρχή της ιστορίας του, όπου ο συγγραφέας τοποθετεί ανάμεσα στους 2 Φρανσουά των Γάλλων Σοσιαλιστών – τον Φρανσουά Μιτεράν και τον Φρανσουά Ολάντ. 

Ήρωες του μυθιστορήματος είναι τέσσερεις φίλοι: ο Πολ, ο Ροντόλφ, ο Μπενουά και ο Τανγκί, που το 1981, είναι δεν είναι δεκαοχτώ χρονών. «Σε αυτή την ηλικία, κάθε προσδοκία είναι επιτρεπτή. Ο Μπενουά, παιδί αγροτικής οικογένειας, ονειρεύεται να ασχοληθεί με τη φωτογραφία. Ο Ροντόλφ, γιος κομμουνιστή εργάτη, πολιτικοποιημένος και άριστος μαθητής, φιλοδοξεί να ακολουθήσει μια λαμπρή καριέρα στο Σοσιαλιστικό Κόμμα. 

Ο Πολ, μέτριος μαθητής, γόνος αστικής οικογένειας, θέλει να μπορεί να ζει με την ομοφυλοφιλία του και να γίνει ηθοποιός στο Παρίσι. Και ο Τανγκί, η μητέρα του οποίου διευθύνει μόνη μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση, θέλει να πετύχει στον κόσμο των επιχειρήσεων.

Τριάντα ένα χρόνια αργότερα, τι έχει απομείνει από τα όνειρά τους; 

Το μυθιστόρημα του Ρου είναι από εκείνα που ο αναγνώστης δεν θέλει να τελειώσουν … ειδικά αν αρχίσει να ταυτίζεται ή και να ταυτίζει πρόσωπα του στενού συγγενικού και επαγγελματικού του κύκλου, με κάποιον από τους πρωταγωνιστές. Από την πλευρά μου, αντί να προσχωρήσω στο παιχνίδι των ταυτίσεων και των συσχετίσεων, προτίμησα να ξεχωρίσω τις δύο πιο ενδιαφέρουσες περσόνες του βιβλίου: Τον Πολ και τον Ροντόλφ. 

Στο οπισθόφυλλο διαβάζω για το μυθιστόρημα: «Αποτελεί, μέσα από τα διασταυρούμενα πεπρωμένα τεσσάρων παιδικών φίλων, μια κοινωνική, πολιτική και συναισθηματική τοιχογραφία της Γαλλίας των τελευταίων τριών δεκαετιών. Μυθιστόρημα μύησης, χρονικό γενεών: ο Francois Roux κερδίζει το στοίχημα της ανάμειξης του ιδιωτικού στοιχείου με την επικαιρότητα μιας εποχής, το κλίμα της οποίας ανασυνθέτει με εντυπωσιακή οξυδέρκεια και ακρίβεια».

Το βιβλίο συμπεριλήφθηκε στις βραχείες λίστες πολλών λογοτεχνικών βραβείων, μεταξύ των οποίων το Βραβείο Γάλλων Βιβλιοπωλών 2015, το Prix de Flore 2014 και το Prix Georges Brassens 2014.