SOS εξετάσεις: Tips για σωστή προετοιμασία

Οσο κι αν ενδιαφερόμαστε εμείς οι γονείς για την επιτυχία των παιδιών μας στις εξετάσεις, όσο κι αν νομίζουμε ότι η ωριμότητά μας είναι αρκετή για να τους μεταδώσουμε τη σωφροσύνη που πρέπει, πάντα χρειάζεται προετοιμασία για τη διαχείριση αυτής της ευαίσθητης πε­ριόδου.

Ευαίσθητη όχι τόσο για εμάς, αλλά κυρίως για τα ίδια τα παιδιά. Να, λοι­πόν, μερικές συμβουλές για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσουμε την περίοδο των εξετάσεων:

- Συχνές επισκέψεις στο σχολείο από πριν Η θετική συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς του παιδιού μας θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τυχόν προβλήματα στις επιδόσεις του και να επεξεργαστού­με μαζί με τα παιδιά μας λύσεις - όχι της τελευταίας στιγμής.

- Να τους μιλήσουμε ανοιχτά

Να πείσουμε τα παιδιά μας πως ό,τι πρόβλημα κι αν μας εκμυστηρευτούν θα το ακούσουμε χωρίς περιττές και ανασφαλείς κριτικές: να τους δημιουργήσουμε δη­λαδή ένα απόλυτο περιβάλλον ασφάλειας.

- Πρόγραμμα Να τα βοηθήσουμε να οργανώσουν ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα μελέτης για να διαχειριστούν την ύλη τους.

- Διατροφή Η βαριά διατροφή, ειδικά τις βραδινές ώρες, δεν βοηθά, κυρίως την παραμονή των εξετάσεων.

- Συναισθηματική προετοιμασία Οχι μόνο την ημέρα των εξετάσεων, αλλά και όλες τις προηγούμενες θα πρέπει να δημιουργούμε ένα περιβάλλον όπου η εμπιστοσύνη και η αισιοδοξία θα κυριαρχούν. Δύσκολο στις μέρες μας με τόσα προβλήματα, αλλά τι φταίνε τα παιδιά; Επίσης, μην ξεχνάτε να επιβραβεύετε τις προσπάθειές τους.

- Διαλείμματα Παρόλο το άγχος μας, θα πρέπει να μπούμε στους ρυθμούς της προσπάθειας που καταβάλλουν. Κάθε παιδί έχει τους δικούς του ρυθμούς και τρόπο μελέτης. Αν κουράζεται εύκο­λα και κάνει πολλά -αντιπαραγωγικά για εμάς- διαλείμματα, θα πρέπει να το δεχτούμε. Δεν έχει κανένα νόημα -και μόνο καταστροφικά αποτελέσματα μπορεί να επιφέρει- αν τη στιγμή του τελικού διαβάσματος πιέσουμε για διαφορετικές λύσεις και μεθόδους. Κάτι τέτοιο θα έπρεπε να έχει επιτευχθεί πολύ καιρό νωρίτε­ρα. Ακούγεται απαισιόδοξο, αλλά πάντα υπάρχει η επόμενη σχολική χρονιά, από την αρχή της οποίας μπορούμε να ξανασυζητήσουμε με το παιδί μας τρόπους και τεχνικές οργάνωσης του τρόπου που μελετά, του χρόνου του κ.λπ.

- Ο μπαμπάς και η μαμά Πολλές φορές μπορεί οι διαφωνίες μας να είναι υπέρ το δέον έντονες. Θα πρέπει, ωστόσο, να υπάρξει μια εκεχειρία αρκετό καιρό πριν από τις εξετάσεις. Είναι ανώφελο να προσπαθήσουμε κάτι τέτοιο μόνο τις τελευταίες μέρες. Οι λόγοι είναι προφανείς.

- Επειτα από κάθε διαγώνισμα Αν όλα έχουν πάει καλά, δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν όμως όχι; Αν όλες μας τις συμβουλές τις δώσαμε και εισπράξαμε «ναι σε όλα», αλλά τελικά τα πράγματα ήρθαν ανάποδα; Τι κάνουμε; Ακούστε. Μια οικογένεια είναι σαν μια ομάδα - είτε μικρή είτε μεγάλη. Η ομάδα κάνει τους παίκτες και στην αποτυχία και στην επιτυχία. Σε κάθε αποτέλεσμα πρέπει να είμαστε ενωμένοι, γιατί μετά από δύο μέρες υπάρχει ο επόμενος αγώνας, το επόμενο διαγώνισμα.

- Το μέλλον Οι γονείς έχουμε χρέος να μαθαίνουμε από τις πρώτες εξετάσεις ώστε να σχεδιάζουμε καλύτερα τις δεύτερες. Αντίστοιχο χρέος αναλογεί και στα παιδιά μας. Μόνο που εμείς, ως πιο έμπειροι, πρέπει να έχουμε μελετήσει τις συμβουλές μας ώστε να αισθανόμαστε τη σιγουριά ότι είναι σωστές και έχου­με κερδίσει την εμπιστοσύνη των παιδιών μας ώστε να τις δεχτούν ή, τουλάχι­στον, να τις συζητήσουν μαζί μας.

- Το όφελος Δεν υπάρχει πιο ιδανική περίσταση για το χτίσιμο μιας στερεής σχέσης με τα παιδιά μας από μια περίοδο τόσο έντο­νη όσο οι εξετάσεις. Εκεί τα παιδιά μας θέλουν συμμάχους και όχι επικριτές και αντιπάλους.

Πώς πρέπει να προετοιμαστεί το παιδί για τις εξετάσεις

Πώς γίνεται κάποια παιδιά να διαβάζουν πάρα πολύ και να παίρνουν υψηλούς βαθμούς και πώς άλλα να μη διαβάζουν τόσο και να πετυχαίνουν παρόμοιες βαθμολογίες; Ή, κάποια άλλα, παρά τη μελέτη τους, να παίρνουν κακούς βαθμούς;  Καταρχάς είναι ευνόητο ότι καλά αποτελέσματα χωρίς διάβασμα δυστυχώς δεν υπάρχουν. Αρα πρέπει να υπάρξει επαρκής οργάνωση και μελέτη. Οι συμβουλές που ακολουθούν απλώς θα κάνουν αυτή τη μελέτη αποδοτικότερη.

1. Οχι φόβος και απέχθεια, αλλά σιγουριά Μερικών παιδιών η προσπάθεια, αν και διαβάζουν πολύ, εξανεμίζεται επειδή φοβούνται τις εξετάσεις. Ετσι, προτού αρχίσει το παιδί τη μελέτη του, πρέπει να απελευθερώσει τον εαυτό του από αυτές τις αγκυλώσεις. Είναι απαραίτητο να πιστέψει στις δυνατότητές του. Δεν έχει νόημα να διαβάζει κανείς αν δεν έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του, γιατί δεν πρόκειται να τα καταφέρει. Πριν από την έναρξη του διαγωνίσματος αρκούν πέντε λεπτά αυτοσυγκέντρω­σης ώστε να μπει αισιόδοξα στην αίθουσα.

2. Καλός προγραμματισμός Προτού αρχίσει το διάβασμα, το παιδί πρέπει να φτιάξει ένα σω­στό οργανόγραμμα-πλάνο με το τι έχει να κάνει ανά μάθημα, που να λαμβάνει υπόψη του τις προτεραιότητες και τα ουσιώδη κάθε μαθήματος. Επίσης, το χρονοδιάγραμμα πρέ­πει να περιέχει και χρόνο για διασκέδαση.

3. Φροντίδα στο... περιβάλλον Μπορεί να διαβάσει κάποιος βλέποντας παράλληλα τηλεόραση; Μάλλον όχι. Το περιβάλλον στο οποίο διαβάζει το παιδί πρέπει να είναι προσεγμένο και ήρεμο ώστε να νιώθει άνετα. Επίσης, πρέπει να είναι συγκεντρωμένο στο αντικείμενό του και μόνο. Το γραφείο του πρέπει να είναι άδειο από οτιδήποτε άσχετο μπορεί να του αποσπά την προσοχή.

4. Προσοχή στη στάση του σώματος Το παιδί πρέπει να κάθεται σωστά όταν διαβάζει. Διάβασμα στο κρεβάτι ή στην πολυθρόνα δεν νοείται.

5. Σημειώσεις Καθώς το διάβασμα προχωρά, πρέπει να κρατά σημειώσεις, οδηγίες και να κάνει περιλήψεις για τις εξετάσεις. Οι σημειώσεις δεν θα πρέπει να είναι εκτενείς, αλ­λά περισσότερο μια συνοπτική περιγραφή του θέματος, οι βασι­κοί τύποι, οι σημαντικές ημερομηνίες, στοιχεία που θα το βοηθήσουν να θυμηθεί το συνολικό περιεχόμενο.

6. Καλός ύπνος και καλή διατροφή Ο καλός ύπνος ωφελεί το διάβασμα. Μελέτες έχουν δείξει ότι ένας 6ωρος ή 7ωρος ύπνος είναι αρκετός για καλή απόδοση. Η διατροφή πρέπει να είναι η συνήθης προσεγμένη και ισορροπημένη ως προς το περιεχό­μενο και την ποσότητα. Επίσης, δεν πρέπει να τρώει γρήγορα, γιατί αυτό θα επηρεάσει αρνητικά το διάβασμά του.

7. Καλή παρουσίαση Το γραπτό πρέπει να έχει καλή παρουσίαση. Είναι άδι­κο τόσος κόπος να μην πιάσει τόπο εξαιτίας ενός κακογραμμέ­νου γραπτού. Οι καθηγητές θα διορθώσουν πολλά γραπτά σε πολύ σύντομο χρόνο, άρα θα δυσκολευτούν να ανακαλύψουν το περιεχόμενο ενός κακογραμμένου γραπτού.

8. Οχι στην αντιγραφή Το σχολείο αντιμετωπίζει ένα τέτοιο γεγονός με μηδενισμό του γραπτού, επανάληψη του διαγωνίσματος ή και αποβολή του ίδιου του παιδιού από το σχολείο. Εάν αντιληφθείτε ότι προετοιμάζεται για αντιγραφές και «σκονάκια», παραμείνετε ψύχραιμοι. Εσείς, ως γονείς, εκφράστε του την απογοήτευσή σας, αλλά μιλήστε του γι’ αυτό με ερωτήσεις όπως: «Πότε αισθάνεσαι καλύτερα για το άριστα που πήρες; Οταν το κατέκτησες με την αξία σου ή όταν αντέγραψες από το διαγώνισμα του διπλανού σου;» Μιλήστε του για την έννοια της τιμιότητας. Γιατί το κάνουν τα παιδιά; Είναι λάθος; Ποιες είναι οι επιπτώσεις;

9. Οργάνωση του χρόνου Την ώρα του διαγωνίσματος είναι σημαντικό να απαντήσει πρώ­τα - αφού δει τα θέματα ψύχραιμα- τις ερωτήσεις που γνωρίζει καλά. Ετσι, θα έχει χρόνο να επικεντρωθεί σε εκείνες που το δυσκολεύουν. Τέλος, δεν πρέπει να δώσει το γραπτό του αν δεν του ρίξει μια τελευταία ματιά για διορθώσεις - αν προλαβαίνει.

10. Διαχείριση της αποτυχίας Στηρίζουμε το παιδί μας. Πρέπει να μαθαίνει από τα λάθη του, να γυρίζει σελίδα και να προχωράει μπροστά. Είναι στάση ζωής για όλη τη μελλοντική πορεία του να μάθει ότι ακόμα και η αποτυχία είναι ευκαιρία για σημαντικές θετικές αλλαγές.


Χαρά Καραμήτσου
(λογοπεδικός, M.R.C.S.L.T.)
Ελευθερίου Βενιζέλου 25 Νέα Σμύρνη
Τηλ. 210 9581200
charakaramitsou@ath.forthnet.gr