Μόνικα Λεβίνσκι: Αυτός ο λεκές κρατάει 20 χρόνια

Ο πιο διαβόητος λεκές στην παγκόσμια ιστορία έχει μια ιδιαίτερη ιστορία. Μια ιστορία με σεξ - μολονότι ελάχιστο στην πραγματικότητα και μάλλον κωμικά αδέξιο. Αλλά και μια ιστορία με αισχρά ψέματα. Με εξουσία. Με κατάχρηση δύναμης και επιρροής. Με τόση αθωότητα και επιπολαιότητα ώστε ένα αποτύπωμα σπέρματος να συγχέεται με σάλτσα από πολτοποιημένο σπανάκι. Μια ιστορία πολιτικών μηχανορραφιών σε κορυφαίο επίπεδο, εισαγγελικών παρεμβάσεων και μυστικών ερευνών. Ακόμη και κατασκοπείας, με υποκλοπές και παγιδευμένα τηλέφωνα - ένα μικρό Γουότεργκεϊτ.

Είναι η ιστορία ενός λεκέ που κατέστρεψε και ανέδειξε, ο οποίος αν μη τι άλλο έγινε αιτία για την παρ’ ολίγον αποβολή του Μπιλ Κλίντον από τον Λευκό Οίκο. Μια ιστορία που, σύμφωνα με δήλωση της ίδιας, έσυρε την κεντρική ηρωίδα του δράματος ως το χείλος της αυτοκτονίας. Και κατόπιν, μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες από το αρχικό «Μόνικα-γκέιτ» του 1998, η ίδια αυτή μικροσκοπική κηλίδα από τις προεδρικές αναπαραγωγικές εκκρίσεις, σαν να περιείχε εν σπέρματι μια πανουργία πανίσχυρη και ανίκητη από τον χρόνο, χρησιμοποιήθηκε σαν άρρητο σύμβολο διεκδίκησης ηθικής αποζημίωσης. Προκειμένου να βρεθεί η απατημένη, διασυρθείσα παγκοσμίως σύζυγος του Μπιλ Κλίντον, η Χίλαρι, στον θρόνο του πλανητάρχη.

Με βάση όλα τα προηγούμενα, δικαίως ίσως η εν λόγω υπόθεση αποτελεί μια ιστορία που μπορεί πάντα να γραφτεί από την αρχή. Ετσι ώστε να αναζωογονηθούν η περιέργεια και η αδιακρισία που δεν έπαψαν, από την πρώτη στιγμή που αναδύθηκε το όλο στόρι στην επιφάνεια, να ασκούν στις μάζες. Και να ξαναγραφτεί τώρα, σαν τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ έξι επεισοδίων με τίτλο «The Clinton Affair», με αισθητό το άρωμα του ριάλιτι ή της σαπουνόπερας. Να εξεταστεί ξανά, υπό το φως της τρέχουσας μαζικής υστερίας γύρω από τη σεξουαλική παρενόχληση, το κίνημα #MeToo, καθώς και την ιδιόρρυθμη προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ. Ο τίτλος που έχει επιλεγεί από τους δημιουργούς και τον τηλεοπτικό σταθμό Α&Ε για τη μίνι σειρά είναι, καθόλου τυχαία, «The Clinton Affair». Η οπτική γωνία καθίσταται αμέσως ξεκάθαρη και μόνο από αυτές τις τρεις λέξεις, καθώς επιχειρείται μια εκ βάθρων αναψηλάφηση: δεν είναι πια το «Μόνικα-γκέιτ», αλλά η «ερωτοδουλειά του Κλίντον» - εφόσον ο όρος «affair» έχει πολλές νοηματικές αποχρώσεις. Μπορεί να αναφέρεται εξίσου σε μια κρατική υπόθεση όσο και σε μια ερωτική σχέση.

Με σημαία το στρινγκ

Το σύνθημα για τη δημόσια επαναπροσέγγιση του «Μόνικα-γκέιτ» δίνει η ίδια η πρωταγωνίστρια του σκανδάλου, η 45χρονη σήμερα Μόνικα Λεβίνσκι. Η οποία επανέρχεται στην οικουμενική επικαιρότητα, αμφισβητώντας έμπρακτα ότι την ιστορία τη γράφουν μόνο οι προφανείς νικητές. Στην περίπτωσή της μπορεί να την ξαναγράφουν και τα φερόμενα ως θύματα, ακόμη και αν πρόκειται για γυναίκες σαν τη Λεβίνσκι, οι οποίες δεν θα δίσταζαν να χρησιμοποιήσουν τα εσώρουχα της νιότης τους σαν επαναστατικά λάβαρα κατά την εφόρμησή τους εναντίον των ταμπού που θέλουν τη γυναίκα που υφίσταται παρενόχληση να παραμένει εσαεί φιμωμένη. Σε έναν αλλόκοτο συνδυασμό χειραφέτησης και διηγήσεων με παραστατικότητα που αγγίζει τα όρια του πορνό, η Λεβίνσκι περιγράφει το πώς κατέληξε στην τουαλέτα του Οβάλ Γραφείου, σε στενή επαφή με τον πρόεδρο Κλίντον την ιστορική «νύχτα του λεκέ»: Λέει συγκεκριμένα ότι «εκεί μέσα ήρθαμε κοντά ο ένας στον άλλον. Εως εκείνη τη στιγμή, αυτός πάντα σταματούσε πριν ολοκληρώσει (σ.σ.: την κίνηση) από τη δική του πλευρά. Αλλά σε εκείνη την περίσταση κάπως σαν να βρήκα το θάρρος να του πω ότι ήθελα να προχωρήσουμε παρακάτω. Κι έτσι εκείνος είπε “εντάξει”. Οταν τελείωσε η συνεύρεσή μας, τον αγκάλιασα. Με αγκάλιασε και εκείνος. Και έφυγα». Το παράπονο της Μόνικας, όπως το είχε καταθέσει και στην αρχική διερεύνηση της υπόθεσης προ εικοσαετίας, ήταν ότι κανείς δεν βρέθηκε να της πει ότι, βγαίνοντας από το γραφείο του Πλανητάρχη, το φόρεμά της είχε λεκιαστεί. Ούτως ή άλλως, όμως, ακόμη και όταν το συνειδητοποίησε, το μυαλό της πήγε στο δροσερό ντιπ σπανακιού από τον μπουφέ κάποιας εκδήλωσης και όχι στο καυτό τετ α τετ με τον πρόεδρο.

Σε κάποια άλλη στιγμή, αφού διεξέλθει τα πικάντικα της κλειδαρότρυπας με έναν τόνο συγκρατημένου θυμού, όπως θα έκανε κάθε γυναίκα που μετανιώνει για έναν έρωτά της, η Μόνικα Λεβίνσκι περνά σε πιο σοβαρά ζητήματα: «Οταν με κάλεσαν για κατάθεση από το FBI, μου είπαν ότι, εάν ήθελα να αποφύγω την παραπομπή στη Δικαιοσύνη, θα έπρεπε να συνεργαστώ. Δηλαδή, να κάνω τηλεφωνικές συνδιαλέξεις από παγιδευμένες συσκευές ενώ οι πράκτορες θα άκουγαν και θα κατέγραφαν τα πάντα. Επίσης, ίσως να χρειαζόταν να φορέσω επάνω μου μικρόφωνο. Εκείνη τη στιγμή ο κόσμος γύρω μου γκρεμίστηκε. Ενιωσα απίστευτη ενοχή. Και τρόμο. Υπήρξε μια φάση μέσα σε εκείνες τις πρώτες ώρες στο FBI, που τη μια στιγμή έκλαιγα σαν υστερική και την επόμενη έπεφταν οι ασφάλειες εντελώς στο μυαλό μου. Σε κάποιο από αυτά τα μπλακ άουτ θυμάμαι ότι κοιτούσα έξω από το παράθυρο. Και σκεφτόμουν ότι ο μόνος τρόπος να λύσω το πρόβλημα ήταν να σκοτωθώ. Να πέσω από το παράθυρο».

Προεδρικό σεξ

Εν συντομία, το FBI είχε υποχρεώσει τη Λεβίνσκι να συνδράμει την έρευνα που διεξαγόταν με εισαγγελική παραγγελία ύστερα από καταγγελίες διαφόρων γυναικών για σεξουαλική παρενόχληση που είχαν υποστεί από τον Μπιλ Κλίντον. Αυτό συνέβη τον Ιανουάριο του 1998, όταν η Λεβίνσκι είχε απομακρυνθεί από τον Λευκό Οίκο και, πικραμένη, εξομολογήθηκε σε μια συνάδελφό της, ονόματι Λίντα Τριπ, ότι από τον Νοέμβριο του 1995 έως τον Μάρτιο του 1997 είχε εννέα σεξουαλικές επαφές με τον πρόεδρο. Οταν στην υπόθεση άρχισαν να εμπλέκονται οι υπηρεσίες ασφαλείας των ΗΠΑ, όταν το FBI και άντρες της Εισαγγελίας κλείστηκαν μαζί της σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου και την ανέκριναν, προτείνοντάς της να λειτουργήσει σαν «βαθύ λαρύγγι» -με την έννοια του κατασκόπου και πληροφοριοδότη αυτή τη φορά-, η Μόνικα ήρθε αντιμέτωπη με το αληθινό μέγεθος του σκανδάλου και των τρομερών συνεπειών που μπορούσε να έχει για τον Κλίντον, τους Δημοκρατικούς και την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Αλλά το ’95 η Μόνικα Λεβίνσκι ήταν μια νέα, περίπου 22 ετών, άμισθη βοηθητική υπάλληλος στον Λευκό Οίκο για την καλοκαιρινή περίοδο. Ερωτοχτυπημένη, μαγεμένη από την προσωπικότητα του Κλίντον, άρχισε να πεταρίζει γύρω από τον Πλανητάρχη σαν μια λολίτα, μια πλανεύτρα στρουμπουλή μελαχρινή έτοιμη για όλα. Ο Μπιλ Κλίντον, στα 49 του τότε, ήταν ήδη από 20ετίας παντρεμένος με τη Χίλαρι και πατέρας της 15χρονης Τσέλσι. Η ερωτική του ζωή θα αποτελούσε ένα ζήτημα που θα τον έφερνε πάντα σε δύσκολη θέση. Η εκδοχή που διακινήθηκε τεχνηέντως, εν μέρει για να του χαριστεί το ακαταλόγιστο, αλλά και για να τον ενοχοποιήσει, εστιάζει σε μια υποτιθέμενη παθολογική σεξομανία.

Σε ό,τι την αφορά πάντως, η Μόνικα επιστρέφει για να αποκαταστήσει την υπόληψή της και να αποτινάξει από πάνω της διά παντός τα προσβλητικά παρωνύμια που της είχαν επικολλήσει δημοσιογράφοι, πολιτικοί και όσοι αμέτρητοι ανώνυμοι περιέπαιξαν την περιπέτειά της. Η προβολή του ντοκιμαντέρ «The Clinton Affair» αρχίζει απόψε και θα ολοκληρωθεί σε τρεις διπλές βραδινές προβολές, μέσω του δικτύου A&E (του ομίλου Disney). Η Λεβίνσκι ευελπιστεί ότι εφεξής θα πάψει να μνημονεύεται σαν «εκείνη η γυναίκα» όπως την αποκαλούσε δημόσια ο Μπιλ Κλίντον όταν προσπαθούσε να κρύψει το σκάνδαλο κάτω από το χαλί. Και ακόμη χειρότερα, «σαν το καλύτερο... κλαρινέτο της Αμερικής», «σαν η αρπάχτρα», «η βασίλισσα της πεολειχίας» κ.ο.κ.

Οσιομάρτυρας Μόνικα

Η καινούρια ιδιότητα της Λεβίνσκι είναι αυτή του μάρτυρα, ενός προσώπου που καταθέτει νέα συγκλονιστικά στοιχεία. Για μια υπόθεση που στιγμάτισε την ίδια τη Μόνικα διά βίου, αλλάζοντας τη μοίρα της με πολύ πιο αμείλικτο τρόπο από τον περιστασιακό εραστή της, τον πρώην πλανητάρχη Κλίντον. Στα χρόνια που μεσολάβησαν από το ξέσπασμα του σκανδάλου έως σήμερα, η Λεβίνσκι αποπειράθηκε να αξιοποιήσει -ανεπιτυχώς- την αμφιλεγόμενη φήμη της. Δοκίμασε να δημιουργήσει σειρά εμπορικών προϊόντων με το όνομά της, να γίνει τηλεπαρουσιάστρια, ενώ για ένα διάστημα μετανάστευσε στη Βρετανία όπου έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο London School of Economics. Ωστόσο, γρήγορα διαπίστωσε ότι η διασημότητά της θα τη στοίχειωνε για πάντα, στην πράξη απαγορεύοντάς της να ζήσει μια κανονική, επαγγελματική ή και ιδιωτική ζωή. Τα χρήματα που απεκόμισε από την έκδοση της αυτοβιογραφίας της, το 1999, καθώς και από τα δικαιώματα προβολής των συνεντεύξεων παγκοσμίως, τις σποραδικές της εμφανίσεις ως ομιλήτριας κ.λπ., σύμφωνα με δηλώσεις της, δεν αρκούν για τον βιοπορισμό της. Παρόλο που αυτές οι, έστω και αραιές, αμοιβές υπερέβησαν συνολικά το 1,5 εκατ. δολάρια. Δεν αποκλείεται, όμως, ο εξαγνισμός τον οποίο προσδοκά μέσω του ντοκιμαντέρ «The Clinton Affair», η αναγέννησή της σαν ιεραπόστολου του #MeToo να ανοίξουν νέες πηγές προσόδων για την ίδια.

Σχέδιο εξιλέωσης

Στην τρέχουσα ανακίνηση του σκανδάλου Λεβίνσκι υπάρχουν κάποια παράδοξα στοιχεία, εντελώς ασυνήθιστα σε σύγκριση με παρόμοιες καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση. Σε αυτές προβαίνουν σωρηδόν εσχάτως κατά κανόνα γυναίκες-θύματα. Ξεσκεπάζουν τη βία, σωματική ή ψυχική και ηθική, που υπέστησαν καθ’ οιανδήποτε έννοια από ισχυρότερους άνδρες, κυρίως σε χώρους εργασίας. Πρωτοτυπώντας, η Μόνικα Λεβίνσκι μιλάει απερίφραστα για τα προκλητικά της στρινγκ, για το πώς η ίδια είχε βαλθεί να διεγείρει με κάθε τρόπο τη σεξουαλική λαιμαργία του Μπιλ Κλίντον κ.λπ., δίνοντας μια διαφορετική εκδοχή του τι σημαίνει να είσαι θύμα. Θα έτεινε να πιστέψει κανείς ότι το δημόσιο comeback της συντελείται βάσει ενός πολύ καλά οργανωμένου και σκηνοθετημένου σχεδίου. Η Λεβίνσκι παραδέχεται ότι ήταν τρελά ερωτευμένη με τον Κλίντον καθώς η λάμψη της προσωπικότητάς του την κεραυνοβόλησε αμέσως. Μολονότι δηλώνει εκ των προτέρων ότι «δεν μου αρέσει να μιλάω γι’ αυτό το θέμα, πάντα νιώθω άβολα κ.ά.», η Μόνικα εξιστορεί με πάσα λεπτομέρεια πού και πώς μοιράστηκε την ηδονή του στοματικού σεξ με τον πλανητάρχη («όχι στο Οβάλ Γραφείο, αλλά στον προσωπικό του χώρο, το WC, στα όρθια»). Πιθανότατα οι σύμβουλοι επικοινωνίας και προβολής που την καθοδηγούν της συνέστησαν να μην παραστήσει την ταπεινωμένη, πλανημένη και ατιμασμένη κορασίδα. Αντιθέτως, σε συντονισμό με το πνεύμα της εποχής και το κίνημα #MeToo, η σημερινή Λεβίνσκι δεν κρύβει ότι οι όποιες σεξουαλικές επαφές με τον Κλίντον ήταν «κατόπιν συναίνεσης». Ο πρόεδρος δεν την εκβίασε, τάζοντάς της π.χ. προαγωγές ή απειλώντας την με αντίποινα εάν δεν γινόταν παλλακίδα του. Παρ’ όλ’ αυτά, η Λεβίνσκι υιοθετεί μια εντελώς διαφορετική γραμμή από την πεπατημένη. Σε πρόσφατο εκτενές άρθρο της στο περιοδικό «Vanity Fair» εξήγησε το γιατί αποφάσισε να συμμετάσχει στη δημιουργία του ντοκιμαντέρ ως εξής: «Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων ανακάλυψα καινούριες περιοχές ντροπής, τις οποίες πρέπει να εξερευνήσω. Το ντοκιμαντέρ με έφερε στο κατώφλι της οδύνης για τα τόσα χρόνια που έχασα από τη ζωή μου, όταν όλοι με αντιμετώπιζαν σαν “αυτή τη γυναίκα”. Μου είχαν κολλήσει τη ρετσινιά ότι το στόμα μου ήταν απλώς μια φιλόξενη υποδοχή για τον πόθο ενός ισχυρού άνδρα».

Μακιγιαρισμένη και άψογα φροντισμένη, ίδια και απαράλλαχτη με χολιγουντιανή σταρ, άλλοτε ψύχραιμη και άλλοτε συντετριμμένη, ενίοτε κλαίγοντας με λυγμούς κ.λπ., η Λεβίνσκι μεταξύ άλλων δείχνει αποφασισμένη να μην κρύψει τίποτα. Στέκει απέναντι στην κάμερα και μιλά εκ βαθέων για τη σύντομη αλλά σχεδόν κοσμοϊστορικών επιπτώσεων σχέση της με τον τότε ισχυρότερο άνθρωπο του κόσμου, τον πρόεδρο των ΗΠΑ την περίοδο 1993-2001, Μπιλ Κλίντον. Η περσόνα που ενσαρκώνει η Μόνικα είναι πλέον αυτή μιας γυναίκας που γκρεμίζει τα τείχη των προκαταλήψεων: «Ναι, εντάξει, το “αφεντικό μου” (σ.σ.: ο Κλίντον) με εκμεταλλεύτηκε, αλλά ανέκαθεν έλεγα ότι αυτό έγινε με τη συγκατάθεσή μου. Οποιαδήποτε κακομεταχείριση υπέστην προέκυψε αργότερα, αφότου τελείωσε η σχέση μας, όταν με έκαναν αποδιοπομπαίο τράγο για να προστατέψουν το αξίωμά του. Τώρα όμως βλέπω πόσο προβληματικό ήταν ακόμη και το να φτάσουμε οι δυο μας σε ένα σημείο όπου τέθηκε ζήτημα συναίνεσης. Αντιθέτως, στην πραγματικότητα ο δρόμος που μας οδήγησε εκεί ήταν σπαρμένος με κρούσματα απαράδεκτης κατάχρησης εξουσίας, θέσεως και προνομίων», γράφει η Μόνικα Λεβίνσκι, ευγνωμονώντας το #MeToo που τη βοήθησε να συνειδητοποιήσει ότι συναίνεση για σεξουαλικές πράξεις ανάμεσα σε μια 22χρονη μαθητευόμενη υπάλληλο και τον πλανητάρχη, απλώς δεν νοείται: «Εκείνος ήταν το αφεντικό μου, ο άνθρωπος με τη μεγαλύτερη δύναμη στον πλανήτη. Μεγαλύτερός μου κατά 27 χρόνια, με περίσσια πείρα ζωής ώστε να ξέρει καλύτερα τι είναι σωστό και τι όχι» - αυτό είναι το βασικό επιχείρημα της Μόνικας σήμερα. Αυτή την προσέγγιση, δηλαδή της ηθικής αποζημίωσης που δικαιούται και ήρθε η ώρα να εισπράξει για όσα υπέφερε σαν παγκόσμιος περίγελος, πρεσβεύει η Λεβίνσκι.

Ευκαιρία εκδίκησης

Τώρα σχεδόν περιγελά τον τότε εαυτό της, την αδιανόητη αφέλεια εκείνης της μικρής Μόνικας με την απόλυτη άγνοια κινδύνου γύρω από τους λεκέδες στο περιβόητο μπλε φόρεμά της. Πού ήταν όμως τόσα χρόνια εξαφανισμένη η Λεβίνσκι; Γιατί το «Μόνικα-γκέιτ» να ανάβει και πάλι φωτιές σήμερα; Μήπως στο βάθος είναι ο Ντόναλντ Τραμπ αυτός που υποκινεί παρασκηνιακά την επιχείρηση, προκειμένου να υπενθυμίσει στο παγκόσμιο κοινό του τις «βρομιές» του Μπιλ Κλίντον; Η ανακίνηση του ζητήματος Λεβίνσκι δημιουργεί ιδανικό αντιπερισπασμό στις πρόστυχες αποκαλύψεις εις βάρος του νυν πλανητάρχη από την πορνοστάρ Στόρμι Ντάνιελς. Ο Τραμπ, άλλωστε, είχε καταφερθεί επανειλημμένως εναντίον της προεκλογικής του αντιπάλου, της Χίλαρι Κλίντον, χρησιμοποιώντας ακριβώς τις απιστίες του συζύγου της. Τις οποίες υποτίθεται πως η Χίλαρι παρέβλεψε καταπίνοντας την αξιοπρέπειά της, με αντάλλαγμα τη δική της πολιτική σταδιοδρομία, την τοποθέτησή της στη θέση της υπουργού Εξωτερικών και ακολούθως τη διεκδίκηση της προεδρίας για λογαριασμό των Δημοκρατικών. Η άποψη της Χίλαρι για το «Μόνικα-γκέιτ» είναι ότι δεν υπήρξε καμία κατάχρηση εξουσίας εκ μέρους του συζύγου της εις βάρος της Λεβίνσκι. Ο ίδιος ο Μπιλ Κλίντον αποκρούει οποιαδήποτε νύξη σχετικά με το ζήτημα λέγοντας ότι «ποτέ δεν έχω μιλήσει σε αυτή τη γυναίκα, ούτε της έχω ζητήσει συγγνώμη. Παρ’ όλ’ αυτά έχω πει δημοσίως και όχι μόνο μία φορά πως λυπάμαι για ό,τι έγινε».

Ανεξαρτήτως του αν θα καταφέρει να απολυμάνει το όνομα, τη μορφή και την υπόληψή της μέσω του ντοκιμαντέρ «The Clinton Affair», η Μόνικα Λεβίνσκι έχει βρει τουλάχιστον έναν καινούριο ρόλο, μια νόμιμη και κοινωφελή δικαιολογία για να απασχολεί την κοινή γνώμη. Να κηρύττει κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης και να προσηλυτίζει καταπιεσμένες γυναίκες στο #MeToo. Αλλωστε, μία από τις πιο συναρπαστικές δημόσιες εμφανίσεις της, όταν μίλησε στο TED τον Μάρτιο του 2015, αφορούσε ένα θέμα υπαρξιακό για τη Μόνικα Λεβίνσκι: την «τιμή της ντροπής».