Επιστήμονες από την Οξφόρδη αναπαράγουν αρχαία ελληνική μουσική

«Αν υποθέσουμε ότι 2.500 χρόνια από τώρα η μουσική των Beatles ή οι όπερες του Βέρντι και του Μότσαρτ ήταν μόνο λέξεις -δηλαδή στίχοι- και όχι μουσική, φανταστείτε πόσο υπέροχο θα ήταν αν μπορούσαν οι άνθρωποι στο μέλλον να αναπαράγουν τη μουσική, να φτιάξουν τα κατάλληλα μουσικά όργανα και να την ακούσουν ξανά στην αυθεντική τους εκτέλεση. Το ίδιο συμβαίνει με την αρχαία ελληνική μουσική» λέει ο καθηγητής Αρμάν Ντ' Ανγκούρ μουσικός και καθηγητής κλασικών σπουδών από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης που κατάφερε να φέρει πίσω στη ζωή την αυθεντική μουσική της αρχαίας Ελλάδας.

Μία ομάδα ειδικών από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης με επικεφαλής τον έγκριτο καθηγητή Ντ'Ανγκούρ κατάφερε να αναπαράγει «παρτιτούρες» των αρχαίων Ελλήνων που δεν είναι άλλες από αρχαία κείμενα χαραγμένα σε πέτρες-χρονολογούνται το 450 π.Χ-στα οποία αναγράφονται γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου και σημάδια, τοποθετημένα επάνω στα φωνήεντα των λέξεων.

«Οι Ελληνες είχαν υπολογίσει τις μαθηματικές αναλογίες των μουσικών διαστημάτων – η οκτάβα είναι 2:1, το ένα πέμπτο 3:2,

το ένα τέταρτο 4:3 και ούτω καθεξής» εξηγεί ο δρ Ντ’ Αργκούρ. «Η σημειογραφία αυτή δίνει μια ακριβή ένδειξη του σχετικού ύψους: το γράμμα Α, π.χ., στην κορυφή της κλίμακας, αντιπροσωπεύει μια μουσική νότα κατά ένα πέμπτο πιο υψηλή από το Ν, στη μέση της αλφαβήτου. Το απόλυτο ύψος μπορεί να εξαχθεί από το φωνητικό εύρος που απαιτείται για να τραγουδηθούν οι μελωδίες που έχουν επιζήσει» αποκάλυψε ο καθηγητής.

Αυτές τις «παρτιτούρες» λοιπόν, κατάφεραν να αποκωδικοποιήσουν οι ειδικοί της Οξφόρδης, αφού πρώτα δημιούργησαν τα κατάλληλα αρχαία ελληνικά όργανα που θα έπαιζαν τη μουσική. Τα αρχαία μουσικά όργανα έγιναν γνωστά μέσα από περιγραφές, ζωγραφιές αλλά και μέσα από αρχαιολογικά ευρήματα, επιτρέποντας στην ομάδα του Πανεπιστημίου να τα κατασκευάσουν από την αρχή.

«Συχνά ξεχνάμε ότι τα γραπτά κείμενα που αποτελούν τις ρίζες της δυτικής λογοτεχνίας, τα έπη του Ομήρου, τα ερωτικά ποιήματα της Σαπφούς, οι τραγωδίες του Σοφοκλή και του Ευριπίδη, αρχικά ήταν όλα... μουσική. Χρονολογούνται περίπου από το 750-400 π.Χ. και συνετέθησαν για να τραγουδηθούν εξ ολοκλήρου ή μερικώς, με την συνοδεία λύρας, πνευστών και κρουστών»
επισημαίνει ο καθηγητής Αρμάν Ντ' Ανγκούρ. Για τον ίδιο -η πιο σημαντική πτυχή της αρχαίας ελληνικής μουσικής -είναι ο ρυθμός ο οποίος και σώζεται μέσα από τα αρχαία ευρήματα που περιέχουν φωνητική σημειογραφία.

Η αρχαιότερη ολοκληρωμένη μουσική σύνθεση που έχει σωθεί ως τις μέρες μας, προέρχεται από μια επιτάφια επιγραφή που ο Σείκιλος, είχε αφιερώσει στη σύζυγό του, Ευτέρπη. Ο Ντέιβιντ Κριζ του Πανεπιστημίου του Νιουκάσλ την ερμηνεύει με έναν οκτάχορδο κανόνα τον οποίο κατασκεύασε ο ίδιος βασιζόμενος στις περιγραφές αρχαίων κειμένων και σε αρχαιολογικά ευρήματα.

Η επιγραφή του Σεικίλου στα αρχαία και στα σύγχρονα ελληνικά:

Οσον ζής φαίνου,

Μηδέν όλως σύ λυπού

Προς ολίγον εστί το ζήν

Το τέλος ο χρόνος απαιτεί

Ακούστε εδώ το τραγούδι του λυρικού ποιητή Σείκιλου: