Ένας Οδηγός για τον Πολίτη δίχως… εργολαβικό κόστος

Συνήθως στο Δημόσιο –με τις εκατοντάδες ή και χιλιάδες εκφράσεις του- οι πολίτες δεν είναι πρόθυμοι να δίδουν… μετάλλια και διακρίσεις ακόμη και όταν αυτές οι υπηρεσίες και τα στελέχη τους υπερβαίνουν τα συνήθη και αποδίδουν στην κοινωνία υπό τη μορφή μερίσματος παρέχοντας χρήσιμες από κάθε άποψη υπηρεσίες.  Και όμως… Αυτή τη φορά το μετάλλιο –και μάλιστα με τη μορφή μιας Ευρωπαϊκής διάκρισης- ήρθε για λογαριασμό μιας Περιφέρειας – της Περιφέρειας Ηπείρου.

Η διάκριση –συγκεκριμένα το βραβείο «Καλής Πρακτικής»- αφορούσε τη δημιουργία και λειτουργία ενός Οδηγού του Πολίτη. Η σχετική διαδικασία έγινε στο πλαίσιο του διαγωνισμού με τίτλο «Ο δημόσιος τομέας ως εταίρος για μια καλύτερη κοινωνία» και με διοργανωτή το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δημόσιας Διοίκησης (European Institute of Public Administration – EIPA), το οποίο υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έχει έδρα το Μaastricht της Ολλανδίας. Για περισσότερα, στη διεύθυνση www.epsa2015.eu.

Η βράβευση αυτή αποτελεί κορυφαία διάκριση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο καθώς ο εν λόγω διαγωνισμός είναι ο πιο σημαντικός διαγωνισμός για έργα του δημοσίου τομέα και έχει ως στόχο να αναδείξει τις πιο καινοτόμες, αποτελεσματικές και αποδοτικές δράσεις ή έργα, τα οποία αποτελούν καλό παράδειγμα για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και ευρύτερα για όλες τις χώρες του κόσμου. Στον φετινό διαγωνισμό έγιναν αποδεκτά για αξιολόγηση συνολικά 266 έργα και δράσεις από 36 ευρωπαϊκές χώρες και ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Διακρίθηκαν συνολικά, ως «καλές πρακτικές» 64 έργα.

Ειδικότερα στην κατηγορία έργων ευρωπαϊκής, εθνικής ή περιφερειακής εμβέλειας, στην οποία συμμετείχε και το έργο της Περιφέρειας Ηπείρου, διακρίθηκαν ως καλές πρακτικές συνολικά 37 έργα. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα www.politis.gov.gr που βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία αλλά και σε διαρκή ανανέωση και αναβάθμιση των εργαλείων και των υπηρεσιών της, φιλοδοξεί –όπως αναφέρουν οι δημιουργοί της- «να αποτελέσει ένα εργαλείο πληροφόρησης προς τον πολίτη».

Η ίδια η πλατφόρμα του Οδηγού έχει ορισμένα ξεχωριστά χαρακτηριστικά που χρειάζεται να καταγραφούν, να προβληθούν και να αναδειχθούν περαιτέρω. Για παράδειγμα, το μηδενικό κόστος ανάπτυξης της. Δημιουργήθηκε αποκλειστικά με τη δουλειά δημοσίων υπαλλήλων πολλές φορές εκτός ωραρίου εργασίας, με τη χρήση Ελεύθερου Λογισμικού / Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα, με αποτέλεσμα το μηδενικό κόστος υλοποίησης, φιλοξενίας και συντήρησής του.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά τους:

1. Ο καινοτόμος σχεδιασμός της υλοποίησης του Οδηγού του Πολίτη. Δεν είναι μια απλή συλλογή πληροφοριών και εντύπων. Η δημιουργία του προφίλ των διοικητικών διαδικασιών έγινε με τέτοιο τρόπο ώστε να ενισχύεται η επιχειρησιακή και η τεχνολογική διαλειτουργικότητα μεταξύ Υπηρεσιών εντός και εκτός της Περιφέρειας Ηπείρου

2. Η μεθοδολογία υλοποίησης, η οποία επιτρέπει την επιχειρησιακή κλιμάκωση του Οδηγού του Πολίτη σχεδόν σε όλη τη Δημόσια Διοίκηση.

3. Η δυνατότητα επαναληψιμότητας και επεκτασιμότητάς του για αντίστοιχες δράσεις.

4. Η δημιουργία της απαραίτητης βάσης για τον ανασχεδιασμό των διοικητικών διαδικασιών. Μελέτες έχουν δείξει ότι η επένδυση σε έργα πληροφορικής χωρίς να έχει προηγηθεί ανασχεδιασμός των διαδικασιών όχι μόνο δεν αυξάνει την παραγωγικότητα, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να τη μειώσει.

5.Ο ρόλος της ομάδας υλοποίησης, ως στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης που μπορούν να στηρίξουν μεταρρυθμίσεις, τη διοίκηση της αλλαγής με στόχο την παροχή καλύτερων υπηρεσιών στους πολίτες.

6. Η τεχνολογική καινοτομία που βασίζεται σε ανοικτά πρότυπα και ανοικτό λογισμικό.

7. Μηδενικό κόστος ανάπτυξης. Δημιουργήθηκε αποκλειστικά με τη δουλειά δημοσίων υπαλλήλων πολλές φορές εκτός ωραρίου εργασίας, με τη χρήση Ελεύθερου Λογισμικού / Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα, με αποτέλεσμα το μηδενικό κόστος υλοποίησης, φιλοξενίας και συντήρησής του. Στην Ελλάδα πρέπει να έχουμε κατακτήσει κάποιου είδους ρεκόρ αναφορικά με τα χρήματα που έχουν επενδυθεί για έργα πληροφορικής με εφαρμογή στη Δημόσιο Δημόσια σε σχέση με τη συχνά πενιχρή αποτελεσματικότητά τους.

8. Η ελεύθερη διάθεση των δεδομένων του δημόσιου τομέα μέσω του διαδικτύου.

9. Η έμφαση που έχει δοθεί στην e-υποστήριξη. Η ανταπόκριση μέσω φορμών επικοινωνίας αλλά και live chat, σε δεκάδες καταγεγραμμένα ερωτήματα πολιτών, όχι μόνο από την Περιφέρεια Ηπείρου, αλλά από όλη την Ελλάδα (τα 8/10 ερωτήματα είναι εκτός Ηπείρου).

10. Τέλος ο Οδηγός του Πολίτη της Περιφέρειας Ηπείρου μπορεί να λειτουργήσει και ως πλατφόρμα συνεργασίας μεταξύ των 13 Περιφερειών της χώρας καθώς πολλές από τις διοικητικές διαδικασίες είναι κοινές.

Τον επιχειρησιακό σχεδιασμό, την ευθύνη της υλοποίησης και τον συντονισμό της ομάδας είχε ο Αλέξανδρος Γέροντας, προϊστάμενος του Τμήματος Πληροφορικής της Π.Ε. Πρέβεζας, της Διεύθυνσης Διαφάνειας και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Περιφέρειας Ηπείρου, ενώ τη σχεδίαση και τεχνική υποστήριξη του δικτυακού τόπου ανέλαβε ο Νικόλαος Ντέμος, προϊστάμενος του Τμήματος «Σχεδίαση ηλεκτρονικών υπηρεσιών για τον πολίτη» της Διεύθυνσης Πληροφορικής & Επικοινωνιών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας. Ομάδα υπαλλήλων ανέλαβε την καταχώριση των πληροφοριών αλλά και την ανανέωση τους σε διαρκή και μόνιμη βάση.