Νίκος Φελέκης

Η αντίστροφη μέτρηση για το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία άρχισε. Σε λιγότερο από 20 ημέρες οι περίπου 5.000 αντιπρόσωποι της κομματικής βάσης θα συνευρεθούν για να αποφασίσουν για το ποιο από τα δύο συνθετικά του ονόματός τους επιλέγουν. Θα παραμείνουν ΣΥΡΙΖΑ ή θέλουν να γίνουν Προοδευτική Συμμαχία.

Το διακύβευμα του συνεδρίου, ουσιαστικά, αυτό είναι: Θα είναι κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, που εκπροσωπεί τη μισθωτή εργασία και τα λαϊκά στρώματα, ή της ευρύτερης Κεντροαριστεράς, που εκφράζει και τη μεσαία τάξη, με στόχο την επιστροφή στα κυβερνητικά έδρανα;

Προτιμούν να συμπεριλαμβάνονται σε όσους έχουν αντικαπιταλιστική και σοσιαλιστική στρατηγική ή το πρόταγμά τους, ακόμη και ως ιδεολογία, είναι η προοδευτική διακυβέρνηση;

Αν λάβουμε υπ’ όψιν την τελευταία συζήτηση που έγινε στο Πολιτικό Κέντρο της Κουμουνδούρου, το πιθανότερο είναι ότι το συνέδριο θα ταχθεί υπέρ του δεύτερου σκέλους των (προαναφερόμενων) διαζευτικών προτάσεων. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στην εισήγησή του τάχθηκε σαφώς υπέρ του πρώτου σκέλους (αριστερό, αντικαπιταλιστικό, μισθωτή εργασία), αλλά είδε τα λεγόμενά του να τα απορρίπτουν ο Τσίπρας, ο Φλαμπουράρης, ο Παππάς, η Γεροβασίλη, ο Μπίστης, ο Θεοχαρόπουλος, ο Ραγκούσης.

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι ο Ευκλείδης εισηγήθηκε το πώς πρέπει να δράσει το κόμμα στη συγκυρία για το επόμενο τρίμηνο, αλλά εξίσου αλήθεια είναι ότι ο πυρήνας της πολιτικής του εισήγησης είναι και η διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στην αριστερή μειοψηφία και την προεδρική πλειοψηφία του κόμματος.

Διαφορά που στο συνέδριο θα φανεί ξεκάθαρα. Αν και, όπως συνηθίζεται, στο όνομα της ενότητας θα επιχειρηθεί να γεφυρωθεί με το... ξεχείλωμα των λέξεων. Εκεί που δεν θα υπάρξει γέφυρα, ούτε καν προγεφύρωμα, είναι η εκλογή ηγεσίας από τη βάση. Η «Ομπρέλα» θα επιμείνει ο πρόεδρος και η Κεντρική Επιτροπή να εκλεγούν από το συνέδριο, αλλά θα χάσει την ψηφοφορία. Με ποιο ακριβώς ποσοστό θα υπερψηφιστεί η (αμεσοδημοκρατική) πρόταση του Τσίπρα θα το μάθουμε την ερχόμενη Κυριακή όταν θα γνωρίζουμε και ποιοι είναι (και σε ποια κομματική ομάδα ανήκουν) οι 5.000 σύνεδροι.

Αν λάβουμε υπ’ όψιν ότι τα μέλη που γράφτηκαν για να ψηφίσουν (1-3 Μαρτίου) τους συνέδρους δεν ξεπερνούν τις 60.000, τότε το πιθανότερο, με βάση τους υπολογισμούς των «ομαδαρχών», είναι τα 2/3 των συνέδρων στις 14 Απριλίου, την Κυριακή των Βαΐων, να ψάλουν το... ωσαννά στον Τσίπρα.

Τα εσωκομματικά

Σίγουρα, οι... ομπρελοποιοί δεν θα ψάλουν τα ωσαννά στον Αλέξη, αλλά διά στόματος Βούτση αρνήθηκαν την κατηγορία που διατύπωσε στο Πολιτικό Κέντρο ο Νίκος Παππάς, ότι σε συνάντηση με δημοσιογράφους (την προηγούμενη εβδομάδα στο καφέ «Low Profile») διαδίδουν σενάρια συγκυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά χωρίς πρωθυπουργό τον Τσίπρα.

Η Εφη Αχτσιόγλου ήταν λιγότερο επιθετική, λέγοντας ότι το στάτους του αρχηγού πρέπει να προστατευτεί και να το κρατήσουν εκτός των εσωκομματικών αντιπαραθέσεων, ενώ ο Αλέξης Χαρίτσης προτίμησε να μην εμπλακεί στον καβγά, καθώς θεωρεί ότι το μείζον είναι η οικονομική καταστροφή που υφίστανται νοικοκυριά και επιχειρήσεις και όχι αν οι μικρομεσαίοι είναι συντηρητικοί και εθνικιστές, όπως υποστήριξε ο Τσακαλώτος.

Σημειώνουμε ότι όσοι διαφώνησαν με την πολιτική εισήγηση του Ευκλείδη βρήκαν έναν απρόσμενο σύμμαχο, τον Κώστα Πουλάκη. Ο πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών και ειδήμων των δημοσκοπήσεων παρουσίασε στα μέλη του Πολιτικού Κέντρου τις τάσεις του τελευταίου τετραμήνου, όπως τις έχει επεξεργαστεί το Ιδρυμα «Νίκος Πουλαντζάς» και οι οποίες θα δοθούν στη δημοσιότητα τις ερχόμενες ημέρες, πιθανότατα την Τρίτη.

Η μάχη θα δοθεί στο Κέντρο και όχι στην Αριστερά και ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να ελπίζει στην ψήφο των μικρομεσαίων, αφού είναι αυτοί που πλήττονται περισσότερο από την κυβερνητική πολιτική.
Τα δεδομένα που προκύπτουν από τη συζήτηση στο Πολιτικό Κέντρο του ΣΥΡΙΖΑ, με βάση και τα στοιχεία, τα οποία παρουσίασε ο Κώστας Πουλάκης, είναι ότι «η δημοσκοπική πτώση της κυβέρνησης είναι δεδομένη, για πρώτη φορά μεγάλη και πλέον δεν την αρνείται καμία από τις εταιρείες των δημοσκοπήσεων».

Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμά ότι η απότομη πτώση της κυβέρνησης, κάτω από 30% και με μονοψήφια διαφορά, ήταν αναμενόμενη από τη στιγμή που οι εταιρείες αποφάσισαν ότι οι σταθμίσεις του δείγματος και οι αναγωγές τούς οδηγούσαν σε αποκλίσεις που κυμαίνονταν και πέραν του (αποδεκτού) ορίου του στατικού σφάλματος. «Από τις 10,5 μονάδες διαφορά τον Νοέμβριο, φτάσαμε τώρα στις 8,5, αλλά σύμφωνα με τις δικές μας εκτιμήσεις είναι ακόμη πιο κάτω, στις 6-6,5 μονάδες», μας λέει κορυφαίο στέλεχος της Κουμουνδούρου που συμμετείχε στη συζήτηση.

Κάτι που φυσικά, εφόσον ισχύει, αλλάζει άρδην τους όρους του παιχνιδιού, καθώς απομένει ένας χρόνος μέχρι τις κάλπες και η ακρίβεια -σε καύσιμα, τρόφιμα, μεταφορές, ενοίκια- γονατίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ενώ συνεχίζεται και (εσχάτως με αυξητικούς ρυθμούς) η πανδημία.

Ένα άλλο δημοσκοπικό εύρημα, για το οποίο έγινε εκτενής συζήτηση ανάμεσα στον Τσίπρα και τους συντρόφους του, ήταν τα δύο ηλικιακά μπλοκ που φαίνεται να σχηματίζονται. Στους ψηφοφόρους πάνω από 44 ετών η διαφορά υπέρ της Ν.Δ. είναι μεγάλη, φτάνει μέχρι και τις 13 μονάδες (35% έναντι 22%). Στους κάτω των 44 ετών προηγείται με δύο μονάδες ο ΣΥΡΙΖΑ (24,5% έναντι 22,5%).

Οδηγούμαστε λοιπόν σε ντέρμπι ανάμεσα σε μεγαλύτερης και μικρότερης ηλικίας ψηφοφόρους. Για να ανατρέψει τη διαφορά ο ΣΥΡΙΖΑ και να βγει έστω και με μία ψήφο πρώτο κόμμα, όπως λέει ο Τσίπρας, θα πρέπει να αυξήσει τη διαφορά στους κάτω των 44 και να μειώσει τη διαφορά στους άνω. Αυτό είναι το «κουμπί της Αλέξαινας» για την Κουμουνδούρου. Την ανεύρεση της κατάλληλης πολιτικής που θα εκπορθίσει το κυβερνητικό κάστρο αναζητούν στον ΣΥΡΙΖΑ. Μια πολιτική που να καθησυχάζει τις μεγάλες ηλικίες και να ενισχύει τις ελπίδες των νεότερων ότι θα βγουν από το λούκι της ανασφάλειας, που βρίσκονται για περισσότερο από δέκα χρόνια.

Αδιευκρίνιστη ψήφος

Δύσκολη άσκηση που γίνεται δυσκολότερη, καθώς ο Τσίπρας για να έχει ελπίδες ότι θα προηγηθεί του Μητσοτάκη πρέπει να κερδίσει και περισσότερους ψηφοφόρους από την κατηγορία «αδιευκρίνιστη ψήφος», η οποία, σημειωτέον, στους κάτω των 44 ετών φτάνει στο 19,5% και στους άνω των 44 βρίσκεται στο 13,5%. Αρα στην πολιτικο-εκλογική στρατηγική χρειάζεται μια ακόμη βαριάντα, αυτή της προσέλκυσης των αναποφάσιστων. Και ακόμη μία, η οποία σχετίζεται με την αυτοτοποθέτηση των ψηφοφόρων.

Σύμφωνα με τις έρευνες, το 30% δηλώνει αριστερό και κεντροαριστερό, το 29% δεξιό και κεντροδεξιό, το 24% κεντρώο και το 17% αρνείται τον διαχωρισμό Αριστεράς και Δεξιάς. Από το 30% (αριστεροί - κεντροαριστεροί) ο ΣΥΡΙΖΑ παίρνει το 43%, το ΚΙΝ.ΑΛ. το 18% και το ΚΚΕ το 15%. Στο 24% των κεντρώων τη μερίδα του λέοντος παίρνει το ΚΙΝ.ΑΛ. (28%), ακολουθεί η Ν.Δ. με 24% και ο ΣΥΡΙΖΑ λαμβάνει μόνο 14%. Και μόνο από την ανάγνωση των αριθμών τεκμηριώνεται η ανάγκη για τη μάχη που θα (πρέπει να) δοθεί στο Κέντρο.