Μάκης Πολλάτος

Ο Λουκασένκο είναι δικτάτορας, θα πει κάποιος, άρα τι μπορεί να περιμένει κάποιος από έναν απολυταρχικό ηγέτη; Ακόμη και να υποχρεώσει σε προσγείωση ένα πολιτικό αεροσκάφος που διέρχεται από τη χώρα του είναι ικανός, ώστε να συλλάβει όσους θεωρεί αντικαθεστωτικούς. Αυτό που έγινε δηλαδή με τον Προτάσεβιτς.

Να δούμε τώρα όσα από τα στοιχεία της πρωτοφανούς υπόθεσης γνωρίζουμε. Η πτήση FR 4978 της Ryanair απογειώθηκε από την Αθήνα για το Βίλνιους της Λιθουανίας. Μέσα στο αεροπλάνο, μεταξύ των 170 επιβατών γνωρίζουμε ότι υπήρχαν και τρεις οι οποίοι οικειοθελώς κατέβηκαν στο Μινσκ της Λευκορωσίας όπου το αεροσκάφος υποχρεώθηκε να καθηλωθεί. Ηταν οι συγκεκριμένοι τρεις άνθρωποι πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών της Λευκορωσίας και του Λουκασένκο; Εχει βάση η δήλωση του αφεντικού της Ryanair Μάικλ Ο' Λίρι ότι στο αεροσκάφος βρίσκονταν και πράκτορες της ρωσικής KGB που κατέβηκαν στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας; Γνωρίζουμε ότι οι Λευκορώσοι συνέλαβαν στο Μινσκ τον αντικαθεστωτικό Προτάσεβιτς και την Ρωσίδα φίλη του. Μαζί με τους δύο «εχθρούς» του Λουκασένκο, στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας κατέβηκαν από μόνοι τους τρεις εκ των επιβατών της πτήσης. Ηταν τα πρόσωπα αυτά οι μυστικοί πράκτορες που συνόδευαν το αεροπλάνο μέχρι να φτάσει σε έδαφος που ελέγχεται από τους μηχανισμούς του Λευκορώσου δικτάτορα; Ένας από τους τρεις, αναφέρουν τα διεθνή πρακτορεία, είναι Έλληνας και οι άλλοι δύο είναι Λευκορώσοι. Είναι τυχαίο ότι τα τρία πρόσωπα αυτά κατέβηκαν στο Μινσκ και δεν έπραξαν όπως οι υπόλοιποι 165 επιβάτες της πτήσης που συνέχισαν μέχρι τον τελικό τους προορισμό στο Βίλνιους της Λιθουανίας;

Μπορεί τα τρία αυτά πρόσωπα να εμπλέκονται στην αεροπειρατεία; Μπορεί οι τρεις που κατέβηκαν με τη θέλησή τους στο Μινσκ να είναι πράκτορες της KGB, ή των μυστικών υπηρεσιών του Λουκασένκο;

Στην υπόθεση αυτή, δεν αρκεί απλώς μια κυβέρνηση να καταδικάζει την αναγκαστική προσγείωση ενός αεροσκάφους σε άλλη χώρα από τον προορισμό του ως κρατική τρομοκρατία. Ούτε πρέπει να εξαντλούνται οι αντιδράσεις στην εξαίρεση του αεροπορικού χώρου του κράτους-τρομοκράτη, της Λευκορωσίας εν προκειμένω.

Αν δεχθούμε ότι πράγματι μέσα στο αεροσκάφος της Ryanair υπήρχαν τρεις μυστικοί πράκτορες, πρέπει να συμφωνήσουμε ότι τα πρόσωπα αυτά επιβιβάστηκαν στην Αθήνα. Η πτήση FR 4978 απογειώθηκε από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Άρα, οι τρεις συνεργοί του δικτάτορα Λουκασένκο που μπήκαν στο αεροπλάνο με σκοπό να συλλάβουν τον Προτάσεβιτς έδωσαν κάποια έγγραφα. Πιθανως έδωσαν πλαστές ταυτότητες ή διαβατήρια. Τόσο η Ryanair όσο και η διοίκηση του «Ελευθέριος Βενιζέλος» γνωρίζουν ποιοι είναι οι τρεις. Πέραν των ονομάτων που χρησιμοποίησαν, από τις κάμερες του αεροδρομίου της Αθήνας υπάρχουν τα πρόσωπά τους. Αφού εμπλέκονται σε αεροπειρατεία, είναι απορίας άξιον γιατί μέχρι αυτή την ώρα, σχεδόν 48 ώρες μετά, δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα οι φωτογραφίες τους και δεν τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για πειρατεία. Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να ζητήσει επισήμως από τη Λευκορωσία την έκδοσή τους στην Ελλάδα. Και εκτός από τις κινήσεις για την έκδοση διεθνούς εντάλματος σύλληψης πρέπει να προχωρήσει στην απαγγελία κατηγοριών για αεροπειρατεία. Παραλλήλως θα έπρεπε αυτονοήτως να δοθούν στη δημοσιότητα τα πρόσωπα και τα στοιχεία των τριών που θεωρούνται μυστικοί πράκτορες ή έστω συνεργάτες του καθεστώτος της Λευκορωσίας.

Ας θυμηθούμε τον τρόπο που έδρασε η Βρετανία με τους Ρώσους πράκτορες που κατηγορούνται για την υπόθεση της δολοφονίας του Σεργκέι Σκριπάλ και της κόρης του. Αν μία χώρα αδιαφορεί για τη διεθνή νομιμότητα και χρησιμοποιεί μεθόδους βίας και τρομοκρατίας που θυμίζουν Μεσαίωνα και στέλνουν το μήνυμα ότι ουδείς πολίτης μπορεί να θεωρείται ασφαλής επειδή και καλά ένας δικτάτορας νομίζει ότι απειλείται, η απάντηση είναι η νομιμότητα. Η διεθνής συνεργασία, η χρήση των όπλων που δίνει το διεθνές δίκαιο και η προσαγωγή των δραστών, πρακτόρων ή όποιων άλλων εμπλέκονται σε υπόθεση αεροπειρατείας ενώπιον της δικαιοσύνης.

Και παράλληλα η βελτίωση των κανόνων ασφαλείας στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» όπου φάνηκε ότι κάποια πράγματα δεν λειτούργησαν. Και έτσι οι πράκτορες ανενόχλητοι συνόδευσαν την πτήση της Ryanair μέχρι τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, υποχρεώνοντας τους πιλότους να κατεβάσουν το αεροπλάνο εκεί που επιθυμούσε ο Λουκασένκο. Προφανώς τα σχέδια ασφαλείας στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» πρέπει να επικαιροποιηθούν και να βελτιωθούν.