Ο Χάρης, ο Κάφκα και ένας πίθηκος

Ο Χάρης Αττώνης πρωταγωνιστεί στον «Πίθηκο του Κάφκα», μία παράσταση του Κόλιν Τίβαν, σε σκηνοθεσία Άκι Βλουτή, που ανεβαίνει στο Από Μηχανής Θέατρο για λίγες μόνο ακόμα παραστάσεις. Όπως στο μυθιστόρημα του Κάφκα «Μεταμόρφωση», ο ήρωας Γκρέγκορ Σάμσα ξυπνάει στο δωμάτιό του και συνειδητοποιεί πως έχει μεταμορφωθεί σε έντομο, έτσι και στην «Αναφορά σε μια Ακαδημία» του ιδίου -στο οποίο βασίζεται και η συγκεκριμένη παράσταση-, ένας φυλακισμένος πίθηκος αποφασίζει να εξανθρωπιστεί για να μπορέσει να επιβιώσει στον κόσμο των ανθρώπων.

Σύντομα εξελίσσεται σε έναν διάσημο ερμηνευτή που κάθε βράδυ δίνει παραστάσεις και περιτριγυρίζεται από τον Τύπο και τους θαυμαστές του. Πέτυχε μόνος του την μεταμόρφωσή του, κατάφερε να γίνει άνθρωπος και τώρα στο απόγειο της καριέρας του, γυρίζει σπίτι κάθε βράδυ μόνος και εκεί τον περιμένει... τι;



Ο ηθοποιός Χάρης Αττώνη σπούδασε θέατρο και κινηματογράφο 

στο University of Surrey, και υποκριτική στη σχολή του Γιώργου Κιμούλη, Σύγχρονο Θέατρο Αθήνας. Σπούδασε επίσης performing arts στο De Montfort University και χορό/physical theatre στα The place, Dance Fulham Attic και Froebel College της Βρετανίας. Το 2010 δημιούργησε την ομάδα Degree Zero. Tον συναντάμε στο Από Μηχανής Θέατρο, για να μας μιλήσει για τον μονόλογο του Τίβαν, μια παράσταση που έχει ως στόχο της να αφυπνίσει το κοινό.



Είναι ρίσκο ο μονόλογος για έναν ηθοποιό;
Σίγουρα είναι ρίσκο. Συχνά νιώθεις ότι κουβαλάς τη συνολική ευθύνη για την πορεία της παράστασης και στο ερμηνευτικό, τουλάχιστον, επίπεδο ισχύει. Απαιτεί ολοκληρωτική συγκέντρωση και αφοσίωση και μεγάλη πίστη στον εαυτό σου, σε αυτό που κάνεις και σαφώς στους συνεργάτες σου. Από την άλλη, όμως, είναι κι ένα υπέροχο ταξίδι σε έναν κόσμο αυτογνωσίας και ταυτόχρονα αυταπάρνησης. Εξάλλου, στο θέατρο τα πάντα μπορούν να είναι ρίσκο.

Πόσο επίκαιρος είναι ο ρόλος στο συγκεκριμένο έργο;
Το πόσο επίκαιρος είναι το συνειδητοποιώ ακόμα περισσότερο παράσταση την παράσταση, από όσα μου λένε οι θεατές. Τα κλασικά κείμενα πάντοτε είναι επίκαιρα, μα αυτό σαφώς εξαρτάται κατά πολύ και από το ανέβασμα, από το πώς ο σκηνοθέτης επιλέγει να φωτίσει τους χαρακτήρες, τις σχέσεις, τα νοήματα. Για τον Πίθηκο, ο Κάφκα μιλάει για έννοιες όπως η ελευθερία, ο ανθρωπισμός, η μοναξιά, η σύγκρουση, το αδιέξοδο. Ένα ον που βρέθηκε εγκλωβισμένο από τους ανθρώπους και δεν χωράει -κυριολεκτικά και μεταφορικά- στο δικό του σώμα, στο δικό του δέρμα, στη δική του συνείδηση. Προσπαθεί να ξεφύγει και ο μόνος τρόπος να το πετύχει είναι μια ολοκληρωτική αλλαγή. Αλλά ακόμα και τότε, δεν είναι σίγουρο ότι καταφέρνει να ξεφύγει. Ένα γνήσιο τραγικό πρόσωπο και ένα δράμα που αφορά την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη, την ίδια τη ζωή - πόσο είμαστε ικανοί να ορίσουμε τα πράγματα και τι μας ορίζει.
 
«Με τι κόστος προσαρμόζεσαι σε μία ταυτότητα; Και με ποιο τίμημα;». Είναι ένα βασικό ερώτημα της παράστασης. Εσύ πώς το απαντάς;
Όσο συμφιλιωμένος και αν είσαι με τον εαυτό σου, όσο κι αν τα έχετε βρει ακόμα και από μικρή ηλικία, στην πορεία της ζωής σου θα κληθείς συχνά να διαλέξεις μεριές, να χαρακτηριστείς, να προσαρμοστείς σε μια συνθήκη που μπορεί να μη σου ανήκει για χάρη ενός μεγαλύτερου καλού ή να λοξοδρομήσεις λίγο από τα πιστεύω σου για χάρη ενός πολύ προσωπικού καλού. Εγώ σε μεγαλύτερα ζητήματα που αφορούσαν σημαντικές επιλογές της ζωής μου, οι αποφάσεις μου ήταν αυτονόητες και καθοριστικές. Αν και δεν ενδιαφέρθηκα ποτέ για το τίμημα, πάντα έρχομαι αντιμέτωπος με αυτό και πάντα κάνω πως αδιαφορώ. Είτε αφορούν επιλογές στην προσωπική μου ζωή που μπορεί να με φέρουν σε σύγκρουση με οικογένεια και ιδιοτελή συμφέροντα, είτε στην επαγγελματική. Ευτυχώς, δεν νιώθω ότι έχω συμβιβαστεί, ότι έχω αναγκαστεί να φορέσω μια λάθος ή ψεύτικη ταυτότητα. Πάντα νιώθω ότι έχω τον έλεγχο, τουλάχιστον της επιλογής αν όχι της συνέπειας αυτής.



Πες μου πέντε λόγους που πρέπει να έρθει κανείς να δει την παράσταση...
Αλήθεια, συγκίνηση, αγάπη, σκοτάδι, φως.

Πιστεύεις ότι η κάθε θεατρική παράσταση είναι ένα ταξίδι στο βίωμα, μια εμπειρία ή ένα μάθημα;
Όλα αυτά μαζί, οπωσδήποτε. Και αν είσαι τυχερός, είναι ένα υπέροχο βίωμα, μια πολύτιμη εμπειρία, ένα χρήσιμο μάθημα. Μα πάνω από όλα, μια θεατρική παράσταση είναι σχέσεις. Με τους συνεργάτες σου, με τον εαυτό σου, με τον κόσμο. Μια επικοινωνία που αποσκοπεί να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους.

Προσδιόρισέ μου το θέατρο στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα.
Απροσδιόριστο! Θα έλεγα ότι είναι τόσο ποικιλλόμορφο και διαφορετικό όσο και οι άνθρωποι που ασχολούνται με αυτό. Και είναι πολλοί. Κατά κύριο λόγο το θέατρο στην Ελλάδα είναι όλο και περισσότερο προσωπική πρωτοβουλία. Και στις περισσότερες περιπτώσεις σίγουρα δεν είναι επάγγελμα. Για κάποιους είναι μια δημιουργική διέξοδος, χόμπι ή και η ίδια τους η ζωή. Για την πολιτεία, σίγουρα, το θέατρο έχει ευτελιστεί και σίγουρα δεν υπάρχει καμία στήριξη, τουλάχιστον στο μεγαλύτερο κομμάτι του. Ωστόσο, όσο υπάρχουν άνθρωποι που ονειρεύονται και ζουν μέσα από τη δημιουργία, με όποιο τίμημα, το θέατρο θα συνεχίσει να αναπνέει.

Ποιος από τους ρόλους που έχεις ενσαρκώσει είναι πιο κοντά στον πραγματικό σου χαρακτήρα;
Μια και το έχω πρόσφατο, σίγουρα ο Κόκκινος Πήτερ, ο Πίθηκος του Κάφκα δηλαδή, θα έλεγα ότι είναι αρκετά κοντά σε μένα. Ειδικά στο κομμάτι της μοναξιάς, της ανάγκης για διέξοδο, του διαρκούς διλήμματος για το πού πατάω και πού βρίσκομαι. Και φυσικά στο πόσο «περφόρμερ» είναι, πόσο του αρέσει να «παίζει», να σαρκάζεται, να κάνει χιούμορ, να τραγουδάει, να παίρνει τα βιώματά του και να τα κάνει «τέχνη».

Τι δεν θα έλεγες ποτέ δημόσια;
Ότι δεν θα ξαναφάω σοκολάτα. Για να σοβαρευτώ, οτιδήποτε νιώθω ότι μπορεί να προσβάλει ή στεναχωρήσει κάποιο συνάνθρωπο ή κάποιο πρόσωπο που αγαπώ.
 
Και για το τέλος θέλω να μου πεις ένα όνειρό σου, μια επιθυμία και ένα ψέμα που έχεις πει.
Ένα όνειρό μου να συνεχίσω να ονειρεύομαι, να μπορώ να ονειρεύομαι, μια επιθυμία μου να συνεχίσω να μπορώ να εκπληρώνω τις επιθυμίες μου και να απολαμβάνω τα απωθημένα μου και ένα ψέμα ότι θα σταματήσω να κάνω θέατρο.

Info
Ο Πίθηκος του Κάφκα
Από Μηχανής Θέατρο
Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο
Παραστάσεις: Κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 22:00, Κυριακή στις 20:00