Τα συναισθήματα και πώς επιδρούν στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος

*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς

Σε όλους μας είναι γνωστή η φράση «orandum est ut sit mens sana in corpore sano». Σημαίνει «νους υγιής εν σώματι υγιεί» και αποτέλεσε το ιδεώδες πρότυπο ζωής για τους αρχαίους Έλληνες -όχι άδικα.

Η ζωή συντίθεται από ευτυχείς και δυσάρεστες εμπειρίες. Πολλές φορές, οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με δυσάρεστα γεγονότα, εντούτοις βρίσκουν την εσωτερική δύναμη να υπερβούν τα όριά τους και να ξεπεράσουν την όποια δυσκολία. Το μυστικό των ανθρώπων που μπορούν να ανακάμψουν ψυχικά, χωρίς να καταρρεύσουν συναισθηματικά, είναι το ψυχολογικό ανοσοποιητικό σύστημα.

Μερικές φορές, οι άνθρωποι ξαφνιάζουν τον ίδιο τους τον εαυτό, όταν ανακαλύπτουν πόση ψυχική ανθεκτικότητα έκρυβαν. Και αυτό, διότι το ψυχολογικό ανοσοποιητικό σύστημα λειτουργεί υποσυνείδητα, ώστε να μειώνει τα τοξικά συναισθήματα, σε αντίθεση με το σωματικό ανοσοποιητικό, όπου αισθανόμαστε την ενεργοποίηση της άμυνας του οργανισμού.

Ακόμα και η λιγότερο επώδυνη αρνητική συνθήκη, όπως η απόρριψη, σύμφωνα με τον Dr Daniel Gilbert από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, διαφοροποιείται, ανάλογα με το πόσο υψηλό ψυχολογικό ανοσοποιητικό έχει ο κάθε άνθρωπος. Πιο συγκεκριμένα, οι άνθρωποι με υψηλό ηθικό εκλογικεύουν την απόρριψη, σε αντίθεση μ' εκείνους που είναι συναισθηματικά πιο ευάλωτοι.

Ως αποτέλεσμα, οι άνθρωποι με πιο εύθραυστο ψυχολογικό ανοσοποιητικό, όταν αντιμετωπίζουν κάτι αρνητικό, καταπονούνται περισσότερο ψυχικά συγκριτικά με άλλους και συνεπώς ανακάμπτουν πιο δύσκολα. Το μυστικό των ανθρώπων που δείχνουν ψυχικό σθένος οφείλεται στο ψυχολογικό ανοσοποιητικό σύστημα, που με τη σειρά του επηρεάζει το σωματικό.



Σύμφωνα με τον νευροεπιστήμονα Francisco Varela, το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ο «εγκέφαλος» του σώματος. Όπως υποστηρίζει ο ίδιος, το σώμα αντιλαμβάνεται οτιδήποτε «ξένο», με αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό μας σύστημα να επιτίθεται σε οποιονδήποτε οργανισμό δεν ανήκει σε αυτό -π.χ. βακτήρια, ιούς κ.ά., προκειμένου να προστατεύσει το σώμα. Σε περίπτωση που τα ανοσοποιητικά κύτταρα θεωρήσουν τα υγιή κύτταρα του οργανισμού ως κάτι «ξένο», τότε τους επιτίθενται και ως αποτέλεσμα έχουμε τα αυτοάνοσα νοσήματα.

Στην πορεία έρευνες έδειξαν την αλληλεπίδραση του νευρικού και ανοσοποιητικού συστήματος, καταλήγοντας στον κλάδο επιστήμης, που είναι γνωστός σήμερα ως νευροψυχοανοσοβιολογία.

Μια άλλη ενδιαφέρουσα και ανατρεπτική για τα επιστημονικά δεδομένα άποψη εκφράστηκε από την Δρα Candace Pert, νευροεπιστήμονα και φαρμακοποιό, η οποία υποστήριξε ότι τα συναισθήματα που βιώνει ένας άνθρωπος επηρεάζουν τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Συνεπώς, υπάρχει συσχέτιση των συναισθημάτων με την συμπεριφορά των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς τα τοξικά συναισθήματα έχουν αυτοκαταστροφικό αντίκτυπο όχι μόνο στην ψυχική διάθεση, αλλά και στο σώμα.

Η πιο γνωστή συσχέτιση των συναισθημάτων του σώματος είναι η επίδραση στις ορμόνες που απορρέουν από το άγχος. Πιο συγκεκριμένα, η αυξημένη έκκριση των κατεχολαμίνων (επινεφρίνη και νορεπινεφρίνη) επηρεάζει την φυσιολογική λειτουργία των ανοσοποιητικών κυττάρων.

Με σημαντικότερο τον ρόλο των συναισθημάτων του θυμού, της κατάθλιψης και του άγχους, πλήθος από ριζοσπαστικές μελέτες υποστηρίζουν την αλληλεπίδραση σε νευροβιολογικό επίπεδο του συναισθήματος και του ανοσοποιητικού συστήματος. Παρά ταύτα, οι βιολογικοί μηχανισμοί με τους οποίους επιδρά το συναίσθημα στο σώμα χρειάζεται περαιτέρω έρευνα, για να κατανοηθεί πλήρως.

- Βρείτε την Έλσα Μπάρδα στις σελίδες της στο Facebook, πατώντας εδώ και εδώ - Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com

*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.



Ειδήσεις σήμερα

Σε πλήρη εξέλιξη η κακοκαιρία «Λέανδρος»: Χιόνι και κρύο στην Κεντρική Ελλάδα - Χιονίζει και στα ορεινά της Αττικής

Στον εισαγγελέα σήμερα τα δύο ανήλικα αδέλφια δράστες της επίθεσης στο μετρό

Σοφία Μπεκατώρου: Οργή στο twitter για το «εμείς δεν ξέραμε» της Ομοσπονδίας Ιστιοπλοΐας