Πώς μπορεί να μειωθεί κατά 17% το ελληνικό χρέος - Όνειρο θερινής νυκτός η μείωση κατά 50%

Στην πιο κρίσιμη ερώτηση που απασχολεί αυτή την περίοδο τόσο τους Έλληνες, πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες, όσο και τους Ευρωπαίους εταίρους και δανειστές μας, στην ερώτηση δηλαδή του πώς μπορεί να μειωθεί αποτελεσματικά το ελληνικό χρέος, επιχειρούν να απαντήσουν οι «σοφοί» του κορυφαίου οικονομικού think tank των Βρυξελλών, του ινστιτούτου Bruegel.

Ο Ούγγρος αναλυτής του Bruegel Zsolt Darvas και η Αυστριακή Pia Hüttl συνέταξαν μια εμπεριστατωμένη έκθεση στην οποία περιγράφεται η μέθοδος, ο «οδικός χάρτης» για την μείωση του χρέους της Ελλάδας σε ποσοστό έως και 15% του ΑΕΠ, με μια σειρά κινήσεων και το κυριότερο χωρίς να χρειαστεί νέο «κούρεμα», νέα επιβάρυνση δηλαδή των πιστωτών της χώρας.

Στην μελέτη τους οι αναλυτές του Bruegel Zsolt Darvas και Pia Hüttl, σημειώνουν πως το θέμα της μείωσης του ελληνικού χρέους κορυφώθηκε το τελευταίο διάστημα λόγω της προκήρυξης πρόωρων εκλογών για τις 25 Ιανουαρίου.

Οι αναλυτές του Bruegel θεωρούν πως υπάρχουν πρακτικά όχι ένας ή δύο αλλά επτά τρόποι για να μειωθεί το ελληνικό χρέος χωρίς απώλειες για τους Ευρωπαίους, με το συνδυασμό ορισμένων εξ' αυτών να αποτελεί την πιο αποδοτική λύση, ενδεχομένως και την πιο εφικτή στην παρούσα φάση.

Συνοπτικά το Bruegel εκτιμά πως ο «απόλυτος συνδυασμός» για την δραστική μείωση του χρέους της Ελλάδας χωρίς να θιγούν τα συμφέροντα των δανειστών είναι ο συνδυασμός της επέκτασης της διάρκειας των ελληνικών δανείων (διμερή δάνεια) και της επέκτασης διάρκειας των δανείων του EFSF. Επί του πρακτέου και σύμφωνα με τη μελέτη του Ινστιτούτου, μια περαιτέρω παράταση κατά 10 έτη της διάρκειας των διμερών δανείων που έχει λάβει η Ελλάδα, θα μπορούσε να καθυστερήσει την ανάγκη να δανειστεί η χώρα από την αγορά για να αποπληρώσει τα δάνεια της διάσωσης. Έτσι, σύμφωνα με το Bruegel, «η πιθανότητα η Ελλάδα να πρέπει να δανειστεί για να πληρώσει ένα πολύ υψηλότερο επιτόκιο δανεισμού στην αγορά κατά την περίοδο αυτή, θα μπορούσε να σώσει πολλές από τις πληρωμές τόκων».

Θεωρητικά αυτή η επέκταση αποπληρωμής κατά 10 έτη θα μπορούσε να μειώσει την καθαρή παρούσα αξία του κόστους των τόκων για την Ελλάδα κατά 4,5% του ΑΕΠ. Παράλληλα δεν θα προκαλέσει καμία άμεση απώλεια για τους δανειστές της Ευρωζώνης, δεδομένου ότι θα συνεχίζουν να μετακυλύουν το κόστος δανεισμού τους στην Ελλάδα. Αντιστοίχως η επέκταση κατά άλλα 10 χρόνια της διάρκειας αποπληρωμής των δανείων του EFSF, από τον οποίο η Ελλάδα έχει μέχρι στιγμής δανειστεί 141,8 δισ. ευρώ, θα μπορούσε να οδηγήσει σε συνολικό όφελος για τη χώρα μας έως και κατά 8,1% του ΑΕΠ το 2015, χωρίς παράλληλα ο EFSF να χάσει ούτε σεντ! Άρα ο συνδυασμός των δύο λύσεων θα μπορούσε – δυνητικά – να μειώσει το χρέος της Ελλάδας έως και κατά 17%!

Οι υπόλοιπες λύσεις που εξέτασε το Βruegel είναι η μείωση του επιτοκίου των ελληνικών δανείων, η επαναγορά ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου που κατέχουν η ΕΚΤ και οι Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες, η αλλαγή των δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου με δάνεια σταθερού επιτοκίου, η εναλλαγή των βραχυπρόθεσμων δανείων με δάνεια που συνδέονται με την διαμόρφωση του ΑΕΠ και οι ιδιωτικοποιήσεις με τη χρήση ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Ειδικότερα πάντως γι' αυτή την τελευταία επιλογή οι αναλυτές του Ινστιτούτου θεωρούν πως υπάρχουν – στην Ελλάδα – μεγάλες δυσκολίες οι οποίες σχετίζονται με τις αβεβαιότητες σχετικά με τον όγκο των περιουσιακών στοιχείων που είναι κατάλληλος για την ιδιωτικοποίηση, την εύλογη αξία των περιουσιακών αυτών στοιχείων και το χρόνο και το κόστος που χρειάζονται για την πώληση περιουσιακών στοιχείων. Και εκτός αυτών οι ιδιωτικοποιήσεις είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν μπορούν να γίνουν από μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεδομένων των ιδεολογικών αντιλήψεων του κόμματος...

Οπως αναφέρουν συμερασματικά οι αναλυτές Zsolt Darvas και Pia Hüttl, «συνοπτικά μεταξύ των επτά επιλογών που εξετάστηκαν, οι πρώτες τρεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση του ελληνικού χρέους κατά 17% χωρίς απώλειες για τους Ευρωπαίους πιστωτές. Οι επόμενες τρεις επιλογές δεν θα επέφεραν ένα τέτοιο "καλόηθες" αποτέλεσμα και η προσπάθεια υλοποίησης της έβδομης πρότασης (αυτής των ιδιωτικοποιήσεων δηλαδή) θα χρειαζόταν πολύ χρόνο».

Ιδιαίτερη σημασία έχει η υποσημείωση των αναλυτών του Bruegel ότι η περαιτέρω απομείωση του ελληνικού χρέους τώρα δεν θα σήμαινε αυτομάτως ότι η Ελλάδα θα είχε περισσότερα χρήματα για να ξοδέψει τώρα, ωστόσο θα βελτίωνε σημαντικά τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. «Για το λόγο αυτό, συνιστούμε να αναλογιστούν τις επιλογές που προτείνουμε, ανεξαρτήτως ποιο κόμμα θα επικρατήσει στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, εφ' όσον μπορεί να επιτευχθεί μια συνολική συμφωνία της νέας ελληνικής κυβέρνησης με την Τρόικα για τις δημοσιονομικές, διαρθρωτικές και οικονομικές πολιτικές».

Ο πίνακας που ακολουθεί δείχνει την εξέλιξη του ελληνικού χρέους (ως ποσοστό του ελληνικού ΑΕΠ) μέχρι το 2050, εάν υλοποιηθεί το βασικό σενάριο που προτείνουν οι αναλυτές του Bruegel:

Το 2020 προβλέπεται να πέσει κάτω από 120% (δηλαδή κάτω από το χρέος της Ιταλίας και κάτω από τις προβλέψεις του ΔΝΤ)
Το 2030, το ελληνικό χρέος προβλέπεται να πέσει κάτω από 80%
Το 2040, το χρέος αναμένεται  κάτω από 60%, και
Το 2050, το χρέος της Ελλάδας μπορεί να πέσει κάτω από 40%!