Τάσος Καραμήτσος

Λογικά, ναι, μπορεί να συμβεί αυτό, ακόμα και αν οι περισσότερες δυτικές οικονομίες γυρίσουν σε αρνητικό δείκτη, δηλαδή σε ύφεση.

Πρώτα απ’ όλα, η νέα χρονιά θα έχει λιγότερες συνέπειες από την πανδημία, αφού το 2022 έφυγε σχεδόν το μισό με ημίκλειστες οικονομίες, αρκετά περιοριστικά μέτρα και μεγάλες δυσκολίες σε ολόκληρη τη βιομηχανία αλλά και τις υπηρεσίες. Η χρονιά που φεύγει, όμως, αναμφισβήτητα θα μείνει στην Ιστορία για τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο (από τον Φεβρουάριο), που σύντομα μετατράπηκε σε αναμέτρηση μεταξύ των Ρώσων και της Δύσης.

Εκτίναξε το κόστος της ενέργειας και «ήρθε κι έδεσε» με τις ήδη υφιστάμενες πληθωριστικές πιέσεις σε Ευρώπη και ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να ξαναδούμε διψήφια μεγέθη πληθωρισμού μετά από σχεδόν 40 χρόνια. Επόμενη φάση -μοιραία- η άνοδος των επιτοκίων και συνεπώς η ύφεση.

Πώς υπό αυτές τις συνθήκες θα «προκύψει» ένα καλύτερο 2023; Υπό προϋποθέσεις είναι εφικτό, αφού η κυρίαρχη εκτίμηση διεθνώς είναι ότι έστω και κοντά στο τέλος του 2023 ο πόλεμος θα τελειώσει, το αδιέξοδο είναι προφανές και για τις δύο πλευρές αλλά και για όλες τις άλλες μεγάλες δυνάμεις που τις υποστηρίζουν, τους Αμερικανούς και τους Κινέζους.

Σε κάθε περίπτωση, όσοι ασχολούνται με την οικονομία, κυρίως οι διεθνείς επενδυτικοί οίκοι, εκτιμούν ότι η ύφεση μοιάζει να εξελίσσεται καλύτερα από το αναμενόμενο και φαίνεται να μην είναι τόσο βαθιά. Στην Ευρώπη κάτι μεταξύ 2% και 2,5% και στις ΗΠΑ περί τη μισή μονάδα λιγότερο, λένε, από την Ευρώπη για την επόμενη διετία.

Στην Ελλάδα τα πράγματα, υπό κανονικές συνθήκες, μπορεί να εξελιχθούν καλύτερα απ’ ό,τι αναμένεται να συμβεί στην Ευρώπη, αφού είμαστε μια περιφερειακή και πιο ρηχή οικονομία, πιθανότατα θα παραμείνουμε στην τροχιά της ανάπτυξης με 1,5%-2% του ΑΕΠ. Οι τιμές στα ακίνητα θα ξεφουσκώσουν κάπως, αλλά δεν μοιάζει να πηγαίνουν για σκάσιμο, ο τουρισμός θα κρατηθεί παρά την ύφεση σε καλά επίπεδα -περίπου όσο και φέτος- και ο πληθωρισμός με βεβαιότητα θα πέσει.

Η Ελλάδα έχει μπροστά της ένα θέμα πολύ βασικό, τις εκλογές. Αν έστω και μετά από μια μακρά εκλογική διαδικασία τριών μηνών -λόγω της απλής αναλογικής- προκύψει σταθερή κυβέρνηση και μάλιστα αυτοδύναμη, χωρίς εξαρτήσεις από μυστήριους κυβερνητικούς εταίρους και επιχειρηματικά συμφέροντα, οι προοπτικές είναι πολύ καλές.

Και αυτό γιατί το πιο πιθανό είναι να πάρει την προσδοκώμενη επενδυτική βαθμίδα και να επιτευχθούν μια σειρά από σχεδιαζόμενες μεγάλες ξένες επενδύσεις που θα συμβάλουν αποφασιστικά στην ανάπτυξη. Αν όχι, τότε το σκηνικό θα βαρύνει, αφού κανείς δεν επενδύει στην ακυβερνησία και την αστάθεια, ό,τι και να λένε και απ’ όποια οπτική γωνία και αν το δει κανείς.