Δημήτρης Δανίκας

Αυτή η μικρή εισαγωγή ως απάντηση σε όσους επιδίδονται στο προσφιλές σπορ της κριτικής. Που συνήθως εκφράζεται με άφθονη γκρίνια και μπόλικα επιχειρήματα του καφενείου. Κάθε φορά ανακαλύπτουμε ότι πέσαμε έξω και κάθε φορά επιστρέφουμε στα ίδια για να ξαναπέσουμε έξω. Φαύλος κύκλος.

Οπως «σοσιαλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο» έτσι και «καπιταλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο». Και οι δύο περιπτώσεις μόνο για φαντασιόπληκτους, ρομαντικούς και ιδεολόγους. Που ίπτανται πέραν και μακριά του κόσμου τούτου.

Ο μεν υπαρκτός σοσιαλισμός με ή χωρίς «ανθρώπινο πρόσωπο» εντελώς ενταφιασμένος. Ο δε «καπιταλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο» κενός περιεχομένου. Τουτέστιν ο καπιταλισμός αποδείχτηκε προσαρμόσιμος, ευέλικτος και ως εκ τούτου ανθεκτικός και βιώσιμος.

Μα φυσικά τα πολλά, τα ατελείωτα χρήματα δεν εξασφαλίζονται με την εργασία, τον κόπο και τη φροντίδα. Μα φυσικά οι αγορές και τα funds κάνουν κουμάντο. Μα φυσικά, όπως έλεγε ο Αϊκ Αϊζενχάουερ, «ό,τι συμφέρει την General Motors συμφέρει και τις ΗΠΑ». Μα φυσικά το μάρμαρο το πληρώνουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι.

Μα φυσικά συμβαίνει η εξουσία να πορεύεται με τη διαφθορά. Πάσης φύσεως εξουσίες. Γιατί δηλαδή επί Σοβιετικής Ενωσης και υπαρκτού σοσιαλισμού κομματικοί και κρατικοί αξιωματούχοι με το Ευαγγέλιο και τον σταυρό στο χέρι; Να πέσω χάμω από ασυγκράτητα χαχανητά. Και πώς προέκυψαν όλοι αυτοί οι ολιγάρχες; Με τον ιδρώτα τους εξασφάλισαν τη θηριώδη περιουσία τους; Πλάκα κάνεις. Παιδιά του συστήματος υπήρξαν. Και μάλιστα σε ανώτερες θέσεις.

Μα φυσικά πέριξ της εξουσίας, κάθε εξουσίας, περιφέρονται και βολεύονται γλείφτες, οσφυοκάμπτες και κόλακες. Μα φυσικά μερικοί εξ αυτών θα βουτήξουν το δάχτυλο στο βάζο με το μέλι. Μα φυσικά πρώτοι και ανώτεροι ωφελημένοι οι παράγοντες από την ελίτ της οικονομίας. Μα φυσικά οι μεγάλες, οι κρίσιμες επιλογές λαμβάνονται σε ξένα ευρωπαϊκά κέντρα. Μα φυσικά τράπεζες και τραπεζίτες οι stars του συστήματος. Μα φυσικά ο καπιταλισμός είναι ακλόνητος. Και όλα σχεδόν τα κόμματα τον στηρίζουν και στηρίζονται από αυτόν. Στοιχειώδες.

Επομένως τι; Να καθίσουμε με σταυρωμένα τα χέρια περιμένοντας την έλευση του Υψιστου ώστε εκείνος να αποδώσει δικαιοσύνη και επιτέλους να γίνει πραγματικότητα η χριστιανική προφητεία «οι έσχατοι έσονται πρώτοι και οι πρώτοι τελευταίοι»; Βλακείες. Εντελώς οξύμωρο και «σχιζοφρενικό», όμως, διαρκώς να γκρινιάζουμε και την πυρίτιδα και τον τροχό να ανακαλύπτουμε.

Να αμφιβάλλουμε, να επεξεργαζόμαστε, να σχολιάζουμε, να κρίνουμε, να διαμαρτυρόμαστε, να αγωνιζόμαστε. Αλλά να ξέρουμε. Από τη στιγμή που σχεδόν μονοκούκι αυτό το σύστημα προκρίνουμε, τότε ένας από τους βασικούς όρους του παιχνιδιού είναι η γνωστή ρήση «οι πλούσιοι πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι». Ακλόνητη η τάση συγκέντρωσης του κεφαλαίου. Και μπροστά στα δισεκατομμύρια κατοίκων του πλανήτη είναι απειροελάχιστα τα ονόματα της παρέας των ζάπλουτων που κατέχουν τον μισό πλούτο της Γης.

Αλλωστε η εναλλακτική λύση της ταχαριστεράς του Αλέξη Τσίπρα υπηρέτησε με τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντα της «ιθαγενούς» πλουτοκρατίας. Το τρίτο μνημόνιο εκείνοι το υπέγραψαν. Και μερικοί εξ αυτών των ταχαριστερών, ενώ από τη μια επιχειρούσαν να ευαισθητοποιήσουν τα πατριωτικά αντανακλαστικά μεγάλων καταθετών ώστε τα κεφάλαιά τους να επιστρέψουν σε ελληνικές τράπεζες, από την άλλη τα δικά τους τα διατηρούσαν εξασφαλισμένα στο εξωτερικό και σε ξένες θυρίδες. Είχαν και έχουν δεμένο τον γάιδαρό τους. Και κάτι ακόμα. Με τροπολογία, νυχτιάτικα, ψηφίστηκε το Καζίνο Αμαρουσίου.

Πολυχρησιμοποιημένη φράση του Μπίλ Κλίντον, στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας εναντίον Τζορτζ Μπους «είναι η οικονομία, ηλίθιε». Που πάει να πει «είναι ο καπιταλισμός, ηλίθιε». Καλύτερη διαχείριση ναι. Αλλαγή ποτέ!