Βασ. Αναστασόπουλος

Στο δε μαχαίρι, δεν βρέθηκαν αποτυπώματα του Ζακ Κωστόπουλου, ενδεχομένως επειδή το έπιασαν και άλλα άτομα, προτού κατασχεθεί... Ακόμα, λοιπόν, και αν δεχτούμε ότι οι ιατροδικαστές δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν το ακριβές αίτιο του θανάτου του, αλλά συμφώνησαν ότι αυτό δεν ήταν τα χτυπήματα που δέχτηκε, τρία πράγματα δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε: την εικόνα του λιντσαρίσματος και το γεγονός ότι από πουθενά δεν προκύπτει άσκηση ή απειλή βίας από τον 33χρονο, καθώς και ότι μπήκε στο κοσμηματοπωλείο, με πρόθεση να ληστέψει».

Το παραπάνω απόσπασμα προέρχεται από το άρθρο που έγραψα πέρυσι, στο protothema.gr, μία εβδομάδα μετά τον άγριο ξυλοδαρμό μέχρι θανάτου του Ζακ Κωστόπουλου στο κέντρο της Αθήνας, με τα ελάχιστα στοιχεία που είχαμε έως τότε στα χέρια μας.

Σήμερα, ένα χρόνο μετά, η οικογένεια και οι δικοί του άνθρωποι εξακολουθούν να ψάχνουν δικαίωση για τον θάνατό του. Χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν χθες, Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2019, στους δρόμους της Αθήνας και άλλων πόλεων σε όλη τη χώρα, ζητώντας το ίδιο: δικαίωση για τον θάνατο του Ζακ Κωστόπουλου, το λιντσάρισμά του μια μέρα-μεσημέρι στο κέντρο της Αθήνας, το ψέμα και την παραπληροφόρηση γύρω από το ποιος ήταν και τι έκανε στο περίφημο «κοσμηματοπωλείο» της οδού Γλάδστωνος. Τα αναπάντητα ερωτήματα παραμένουν, υπάρχουν όμως και κάποια πράγματα που, τώρα πια, τα ξέρουμε στα σίγουρα.

Πρώτον, ο Ζακ Κωστόπουλος δεν είχε αυτοτραυματιστεί, όπως ήταν το πρώτο σενάριο που κυκλοφόρησε, προτού το protothema.gr φέρει στο φως το βίντεο του άγριου ξυλοδαρμού του. Δεύτερον, όπως έδειξαν οι τοξικολογικές εξετάσεις, δεν ήταν υπό την επήρεια καμίας ναρκωτικής ουσίας. Τρίτον, δεν κρατούσε κανένα μαχαίρι στο βίντεο, ενώ σε αυτό που βρέθηκε δίπλα του, δεν υπήρχαν τα δαχτυλικά του αποτυπώματα. Όπως δεν βρέθηκαν και στην ταμειακή μηχανή, όπως δεν βρέθηκαν και χρήματα επάνω του... Τέταρτον, ο Ζακ πέθανε λόγω των πολλαπλών τραυμάτων του.

Γνωρίζουμε όμως και κάτι ακόμα, ίσως το πιο σημαντικό: την ταυτότητα του ανθρώπου που κάποιοι σκότωσαν πριν από ένα χρόνο στην οδό Γλάδστωνος, στην Ομόνοια, μόνο και μόνο επειδή τον θεώρησαν «απειλή». Τον έλεγαν Ζακ Κωστόπουλο. Ήταν οροθετικός, ΛΟΑΤΚΙ ακτιβιστής, καλλιτέχνης. Είχε υιοθετήσει την περσόνα «Zackie Oh» και ντυνόταν γυναίκα. Για κάποιους, δεν ήταν «κανονικός». Και επειδή για τα δικά τους μέτρα δεν ήταν, ο θάνατός του χωρούσε... δικαιολογία. Μπορούσαν να βάλουν... νερό στο κρασί τους, να βρουν... ελαφρυντικά: «Έλα μωρέ... Πώς κάνετε έτσι για έναν οροθετικό που ντυνόταν γυναίκα;».

Ένα χρόνο μετά, δεν ξεχάσαμε. Γράφουμε ακόμα. Κρατάμε τη μνήμη ζωντανή, αναζητώντας δικαιοσύνη. Ένα χρόνο μετά, κάποιοι βγαίνουν στους δρόμους, φωνάζουν συνθήματα και αφήνουν κεράκια στο σημείο που ο Ζακ δολοφονήθηκε. Ένα χρόνο μετά, ο εισαγγελέας προτείνει να παραπεμφθούν σε δίκη για το αδίκημα της πρόκλησης θανατηφόρου σωματικής βλάβης οι δύο φυσικοί αυτουργοί (ο καταστηματάρχης και ο μεσίτης) και τέσσερις αστυνομικοί -την περιμένουμε αυτή τη δίκη, να είστε σίγουροι... Ένα χρόνο μετά, κάναμε έστω ένα δειλό, πρώτο βήμα: πετάξαμε τους ναζί εκτός Βουλής.Αλλά δεν τελειώσαμε εδώ. Έχουμε πλέον μπροστά μας κάτι πολύ πιο δύσκολο: να... εξοστρακίσουμε τον φασισμό και τον ρατσισμό από την ελληνική κοινωνία. Να επαναπροσδιορίσουμε τον όρο «κανονικότητα» ή, καλύτερα, να μην αφήσουμε κανέναν να ορίζει το τι σημαίνει «κανονικός» και να σκοτώνει εξ ονόματος αυτής της... κανονικότητας ή να δικαιολογεί έναν φόνο, επειδή το θύμα «ήταν οροθετικός και ντυνόταν γυναίκα».

Μέχρι τότε, ο Ζακ θα στοιχειώνει τα όνειρά τους και θα γίνεται εφιάλτης τους, έτσι ακριβώς όπως επιλέγουν να τον θυμούνται οι δικοί του άνθρωποι: ως έναν άντρα που ντυνόταν γυναίκα και έβγαζε τη γλώσσα σε όλα όσα οι «κανονικοί» θεωρούν «κανονικά». Στον... κανονικό τους κόσμο, άλλωστε, δεν θα έπρεπε πρώτα απ' όλα να υπάρχει δικαιοσύνη; Ε, αυτήν ακριβώς αναζητούμε κι εμείς.