Βασ. Αναστασόπουλος

Ο ιδιοκτήτης εκείνη την ώρα απουσίαζε, ωστόσο, άγνωστο πώς, ο άνδρας εγκλωβίστηκε στο κατάστημα. Στο πρώτο βίντεο που είδε το φως της δημοσιότητας, ο άνδρας προσπαθεί να ξεφύγει. Αρπάζει έναν πυροσβεστήρα για να σπάσει το τζάμι της πόρτας, αλλά δεν τα καταφέρνει. Τότε, προσπαθεί να σπάσει τη βιτρίνα με γυμνά χέρια και να «βουτήξει» μέσα από τα τζάμια στο δρόμο. Δύο άντρες τον κλωτσάνε, «σπρώχνοντας» ουσιαστικά τα γυαλιά από το τζάμι πάνω του, και συνεχίζουν να τον κλωτσάνε, όταν καταφέρνει να βγει. Ο άνδρας σωριάζεται στο πεζοδρόμιο, σχεδόν δεν κινείται, ενώ ένας περαστικός καταφέρνει να πείσει τους δύο να σταματήσουν να τον χτυπούν. Στο σημείο έχει εν τω μεταξύ συγκεντρωθεί κι άλλος κόσμος, που απλώς παρακολουθεί...

Ένα δεύτερο βίντεο ακολουθεί. Σε αυτό βλέπουμε τον άνδρα που επιχείρησε να ληστέψει το κοσμηματοπωλείο, να δέχεται τις πρώτες βοήθειες, παραμένοντας στο έδαφος. Φορώντας επίδεσμο στο κεφάλι, επιχειρεί να σταθεί στα πόδια του, αλλά δέχεται μια κλωτσιά από πίσω από άνδρα του ΕΚΑΒ (!) και πέφτει πάλι κάτω. Επιχειρεί να ξανασηκωθεί και πιάνει ένα κομμάτι γυαλί στα χέρια του, προσπαθώντας να κρατήσει τον κόσμο μακριά του. Αρχίζει να τρέχει, όμως είναι φανερό ότι δεν μπορεί να πάει μακριά. Παραπατάει, πέφτει πάνω σε τραπέζια και καρέκλες παρακείμενων καταστημάτων και εν τέλει καταλήγει στο έδαφος. Τότε, άνδρες της Ομάδας ΔΙΑΣ ορμάνε κατά πάνω του. Τον χτυπούν μία φορά με το γκλομπ και ταυτόχρονα προσπαθούν -και καταφέρνουν- να τον ακινητοποιήσουν, παίρνοντάς του το κομμάτι γυαλί από τα χέρια. Ο άνδρας πεθαίνει κατά τη μεταφορά του στο νοσοκομείο...

Αυτά είναι τα γεγονότα, έτσι όπως προκύπτουν από τις εικόνες που έχουμε δει. Τώρα, θα σας ζητήσω να κλείσετε για λίγο τα μάτια σας και ν' ανοίξετε τ' αυτιά σας. Δεν θ' αρέσουν σε πολλούς, ίσως και σε κανέναν, όσα θα ακολουθήσουν. Προσπαθήστε να φέρετε στο μυαλό σας ξανά τις εικόνες. Ο άντρας -ο 33χρονος Ζακ Κωστόπουλος- «υποτίθεται» ότι έχει εισβάλει στο κοσμηματοπωλείο για να το ληστέψει, με την απειλή μαχαιριού. Όμως, πουθενά στα δύο βίντεο δεν τον βλέπουμε να κρατάει αυτό το μαχαίρι. Ξέρετε πότε είναι η πρώτη φορά που το βλέπουμε; Στο βίντεο που ήρθε μόλις την Πέμπτη στο φως της δημοσιότητας και στο οποίο καταγράφεται καρέ-καρέ το δεύτερο λιντσάρισμα του Ζακ Κωστόπουλου από τουλάχιστον οκτώ αστυνομικούς. Και πού το βλέπουμε; Στα γυμνά χέρια ενός εκ των αστυνομικών, ήδη από το πέμπτο δευτερόλεπτο του βίντεο...

Ιδού, λοιπόν, ένα πρώτο, αδιαμφισβήτητο στοιχείο: οι αστυνομικοί περιφέρουν το πειστήριο του εγκλήματος με γυμνά χέρια, χειριζόμενοι το περιστατικό με προφανή προχειρότητα. Αλλά σε αυτήν την προχειρότητα θα επανέλθουμε λίγο πιο κάτω.

Οι αντιφατικές μαρτυρίες

Ποιοι είναι αυτοί που υποστηρίζουν, δίχως να το αναφέρουν ευθέως, ότι στο κοσμηματοπωλείο βρισκόταν σε εξέλιξη μία ληστεία; Οι δύο άντρες, που εμφανίζονται να τον κλωτσάνε με μανία. Ο 73χρονος κοσμηματοπώλης, ο οποίος υποστήριξε, ενώπιον του ανακριτή, ότι ενήργησε με σκοπό την προάσπιση της ζωής του και της περιουσίας του. Προσέξτε: η πόρτα στο κατάστημα του 73χρονου δεν κλείνει καλά, ωστόσο ο ίδιος βγαίνει να πάει στο περίπτερο και απουσιάζει την ώρα που ο Ζακ Κωστόπουλος μπαίνει σε αυτό. Διατηρεί κοσμηματοπωλείο στην Ομόνοια, σε μια γενικώς θεωρούμενη ως επικίνδυνη περιοχή, δηλώνει ότι τον έχουν ληστέψει και στο παρελθόν, κι όμως βγαίνει χωρίς να ενεργοποιήσει, έστω, τον συναγερμό, από έναν χώρο, στο εσωτερικό του οποίου δεν υπάρχει κάμερα ασφαλείας...

Ο δεύτερος άνδρας που εμφανίζεται να κλωτσάει τον Ζακ Κωστόπουλο, ο 55χρονος μεσίτης, εξαφανίζεται από τον τόπο του συμβάντος αμέσως μετά. Όταν τελικά συλλαμβάνεται, έχει προλάβει να πάει σπίτι του και να «φτιάξει κλίμα» υπέρ της αυτοδικίας, ανοίγοντας διάλογο με χρήστες του Twitter και προσπαθώντας να τους πείσει ότι τα πράγματα δεν έγιναν όπως φάνηκε στις εικόνες από τα βίντεο. Στην απολογία του, λέει ότι ένιωσε φόβο από την απειλή του μαχαιριού... Οι δύο άνδρες που λιντσάρουν άγρια τον Ζακ Κωστόπουλο, αφήνονται ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους.

Εν τω μεταξύ, νέες μαρτυρίες βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Υπάλληλος καταστήματος που βρίσκεται κοντά στο κοσμηματοπωλείο καταθέτει ότι ο 33χρονος είχε αρχικά προσπαθήσει να μπει στην επιχείρηση στην οποία εργάζεται, ενώ τρία άτομα προσπαθούσαν να τον ηρεμήσουν. «Είδα έναν άντρα να φωνάζει έξω από το κατάστημα στο οποίο εργάζομαι. Τρία άτομα προσπαθούσαν να τον ηρεμήσουν. Ο ένας, μάλιστα, μπήκε στο μαγαζί και αγόρασε ένα νερό, με σκοπό να του το προσφέρει και να τον βοηθήσει να ηρεμήσει» λέει η υπάλληλος, σύμφωνα με δημοσιεύματα. «Αρχικά, ο άνδρας που φώναζε είχε πάει να μπει στο μαγαζί που δουλεύω. Τελικά δεν το έκανε και μπήκε στο κοσμηματοπωλείο. Δεν ξέρω πώς μπήκε. Μετά τον είδα να κρατάει τον πυροσβεστήρα και να χτυπάει την πόρτα του κοσμηματοπωλείου» προσθέτει.

Αλλά και ο «Φ.Κ.», ο άνδρας που φαίνεται στα βίντεο να μπαίνει ανάμεσα στον αιμόφυρτο Ζακ Κωστόπουλο και στους δύο άνδρες που... έπαιζαν ποδόσφαιρο με το κεφάλι του, είναι εξόχως αποκαλυπτικός. Σε συνέντευξή του περιγράφει, μεταξύ άλλων: «... Με το που πλησιάζει στη βιτρίνα, μου φαίνεται πρώτος ο άλλος, όχι ο ιδιοκτήτης, ο άλλος με το άσπρο πουκάμισο, χώνει μία κλωτσιά και του σπάει το εναπομείναν τζάμι πάνω στο κεφάλι. Το παιδί προσπαθεί να βγει κι εκεί πέρα αρχίζει η κλωτσοπατινάδα, που εγώ σοκαρίστηκα τελείως, και τα 'χασα για λίγο [...]

Σταματάνε εκεί πέρα την κλωτσοπατινάδα. Ήδη υπάρχουνε δύο τραυματιοφορείς του ΕΚΑΒ, αλλά όχι με ασθενοφόρο, με μηχανές. Ήδη υπάρχουνε στο χώρο, αλλά δεν επεμβαίνουνε πάνω στο λιντσάρισμα που γινότανε. Εκείνο που εμένα μου χτύπησε και με στενοχώρησε πολύ ρε παιδιά ήτανε ότι πες αυτοί οι δύο ήτανε ζώα και τον χτυπάγανε. Ο κόσμος ο μαζεμένος δέχομαι ότι φοβότανε να χωθεί, γιατί κι εγώ φοβήθηκα να μπω μέσα σε ανθρώπους οι οποίοι είναι σε κατάσταση παροξυσμού, δεν καταλαβαίνουνε Χριστό και τον λιώνουνε τον άλλο. Ούτε καν φώναζε ρε παιδιά ο κόσμος, απλά παρακολουθούσε, δηλαδή ήτανε τρομακτικό. Ήταν τριάντα, σαράντα, πενήντα νοματαίοι, πόσοι ήτανε, απλά παρακολουθούσανε τα τεκταινόμενα. Στημένοι αμφιθεατρικά, χωρίς να υπάρξει μία φωνή, τι είναι αυτά που κάνετε, σταματήστε. Κι ας μην πάει ο άλλος να μπει μπροστά, από μακριά, κάτι, κάτι να ειπωθεί. [...]

Έρχεται λοιπόν ο ένας του ΕΚΑΒ και του δένει το κεφάλι με τον επίδεσμο. Σ' εκείνη τη φάση έχει έρθει και η αστυνομία, σκάνε και άλλοι με μηχανές και τέτοια, θεωρώ ότι έχει τελειώσει το θέμα [...]

Πηγαίνοντας στη μηχανή ακούω φωνές, βλέπω κόσμο να τρέχει ότι κάτι γίνεται πάλι και ξαναγυρίζω πίσω. Προφανώς είναι η φάση αυτή που έχω δει στο βίντεο, που έχει πάρει ένα γυαλί, που σηκώνεται και πάει να φύγει και τρώει μια κλωτσιά από πίσω. Αυτά τα έχω δει στο βίντεο, δεν τα έχω δει live, γιατί είχα απομακρυνθεί. Γυρίζοντας πλέον εγώ βλέπω ότι το παιδί το έχουν βάλει κάτω οι αστυνομικοί, η κλασική φάση, ξέρεις, με το γόνατο τον έχει κάτω, και προσπαθούνε να του βγάλουνε τα χέρια που, όπως ήταν μπρούμυτα, τα είχε μπροστά του. Και του τραβάνε τα χέρια, για να του τα βάλουνε πίσω, να του τα δέσουνε με wrap, γραβάτα, πως τα λένε αυτά τα πλαστικά, όχι με χειροπέδες τα σιδερένια. Τη φάση τώρα ότι είχε γυαλί στο χέρι, ότι πήγε να μαχαιρώσει κάποιον δεν τα είδα, αλλά και δεν τα πιστεύω γιατί ό,τι και να σήκωσε θα το σήκωσε σε άμυνα, ότι “αφήστε με, μη με πλησιάζετε”. Αποκλείεται στην κατάσταση που ήτανε να είχε τη δυνατότητα να επιτεθεί στον οποιονδήποτε. Σε εκείνη τη φάση εγώ είδα έναν αστυνομικό, ο οποίος είχε το γκλομπ το πτυσσόμενο ανοιχτό, αλλά δεν τον είδα να χτυπάει. Τώρα τον χτύπησε πιο πριν, δεν τον χτύπησε, εγώ δεν το έχω δει. Άλλοι λένε τον χτύπησε, εγώ δεν το έχω δει [...]

Η φάση που είναι το παλικάρι πεσμένο κάτω και τρώει τα σουτ, τα σουτ ήτανε απίστευτα. Δηλαδή οι κλωτσιές που έτρωγε στο κεφάλι, δεν ξέρω, και να μην πέθανε από αυτό, να πέθανε από κάτι άλλο, τα χτυπήματα ήτανε δολοφονικά ρε παιδί μου. Κάλλιστα θα μπορούσε να έχει πεθάνει από μια κλωτσιά και μόνο. Το κεφάλι του έφευγε με τέτοια ένταση από τις κλωτσιές, που εγώ δεν μπορώ να το πετάξω, έτσι όπως έφευγε. Το οποίο χτύπαγε ρε φίλε, επάνω όπως είχε σπάσει το τζάμι, δεν μένουνε διάφορα κομμάτια τζαμιού πιασμένα απ’ το στόκο; Το κεφάλι του κοπάναγε επάνω σε ό,τι είχε απομείνει από το σπασμένο το τζάμι. Και η φάση που φαίνεται στο βίντεο, που βάζει την κλωτσιά ο ιδιοκτήτης και του χώνει μία και του καρφώνει το κεφάλι κάτω, το κεφάλι δεν του το κάρφωσε πάνω στο πεζοδρόμιο. Του το κάρφωσε πάνω στα σπασμένα γυαλιά. Όπως έφαγε την κλωτσιά, από τη μία ήταν το πόδι του ιδιοκτήτη και από την άλλη τον έχει καρφώσει πάνω στα γυαλιά. Μιλάμε για αίμα πολύ, πάρα πολύ αίμα, από τα κοψίματα. Δεν ξέρω αν ήταν θανατηφόρα, αλλά όπου ακουμπούσε, ακουμπούσε πάνω σε σπασμένα γυαλιά και κοβότανε κι έτρεχε αίμα [...]

Και όσον αφορά ένα μαχαίρι που λένε, το μαχαίρι το είδα, όντως το είχε. Δεν το είδα καθόλου όσο ήτανε μέσα, δεν το είδα καθόλου όταν μπουσούλαγε να βγαίνει έξω. Όταν έξω τον είχανε που είχε φάει το ξύλο του θανάτου, λίγο πριν έρθει ο τραυματιοφόρεας, λίγο πριν έρθουνε οι μπάτσοι, δεν ξέρω, το 'βγαλε από την τσέπη του, το βρήκε και το έπιασε κάτω, όπως έπιασε το γυαλί, αντί το γυαλί πιο μετά, βρήκε εκείνη την ώρα ένα μαχαίρι κι έπιασε; Αλλά ένα κουζινομάχαιρο της λαϊκής, έτσι, που κόβουνε κρεμμύδια. Δεν ήτανε μαχαίρι για ληστεία, κάποιος σουγιάς, κάτι απειλητικό. Δεν είδα πώς βρέθηκε στο χέρι του. Απλά είδα έναν τύπο, όχι απ' αυτούς του δύο που τον χτυπάγανε, ένας άλλος με μαύρα, του πήρε το μαχαίρι και τον είχε ρε παιδιά, πολίτης τώρα κι αυτός, με το γόνατο καθισμένο κάτω και του είχε κολλήσει το μαχαίρι στην καρωτίδα. Και του λέω: Θα τόνε σφάξεις; Πάμε καλά; Δηλαδή τι γίνεται ρε π@@@@ εδώ πέρα;”».

Τα αναπάντητα ερωτήματα

Τι σημαίνουν όλα τα παραπάνω; Ότι πέθανε ένας άνθρωπος και σχηματίστηκε μια δικογραφία, στην οποία δεν υπάρχει κανένα στοιχείο για τις συνθήκες θανάτου του. Έχουν περάσει τόσες μέρες κι ακόμη δεν ξέρουμε αν το θύμα αποπειράθηκε όντως να ληστέψει το κατάστημα. Δεν συνελήφθη άμεσα ο κοσμηματοπώλης, δεν ασφαλίστηκε το σημείο -μάλιστα, τον είδαμε λίγη ώρα αργότερα στα κανάλια να καθαρίζει τον χώρο, όπου πριν λίγο είχε ξεψυχήσει ένας άνθρωπος...

Στο δε μαχαίρι, δεν βρέθηκαν αποτυπώματα του Ζακ Κωστόπουλου, ενδεχομένως επειδή το έπιασαν και άλλα άτομα, προτού κατασχεθεί... Ακόμα, λοιπόν, και αν δεχτούμε ότι οι ιατροδικαστές δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν το ακριβές αίτιο του θανάτου του, αλλά συμφώνησαν ότι αυτό δεν ήταν τα χτυπήματα που δέχτηκε, τρία πράγματα δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε: την εικόνα του λιντσαρίσματος και το γεγονός ότι από πουθενά δεν προκύπτει άσκηση ή απειλή βίας από τον 33χρονο, καθώς και ότι μπήκε στο κοσμηματοπωλείο, με πρόθεση να ληστέψει.

«Καλά να πάθει»

Θα παρατηρήσατε, ίσως, ότι επιμελώς παρέλειψα να αναφερθώ στην ταυτότητα του Ζακ Κωστόπουλου. Ναι, ήταν γκέι, ακτιβιστής και οροθετικός, κατά δήλωσή του. Τοξικομανής, επίσης, όπως προκύπτει από μαρτυρίες. Αλλά όλα αυτά δεν έχουν καμία σημασία. Το μόνο που μετράει, είναι ότι το απόγευμα της Παρασκευής 21 Σεπτεμβρίου, ένας άνθρωπος έχασε τη ζωή του στο κέντρο της Αθήνας. Και ακόμα δεν έχουμε μάθει το «γιατί».

Υπάρχουν ωστόσο και οι αντίθετες φωνές. Αυτές που λένε ότι πρέπει να σταθούμε στην ταυτότητα του Ζακ Κωστόπουλου. Ότι του άξιζε αυτό που έπαθε, γιατί ήταν «π@@στης και πρεζόνι». Τότε θα πρέπει ίσως να σταθούμε και στην ταυτότητα του ενός εκ των δύο που τον κλωτσούσαν με μανία. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο 55χρονος μεσίτης είναι στέλεχος του ακροδεξιού χώρου, με το όνομά του να βρίσκεται στη λίστα των συντονιστών της εθνικιστικής οργάνωσης «Πατριωτικό Μέτωπο». Θέλετε, αλήθεια, να μπούμε στη διαδικασία αυτή; Να προσδώσουμε στην υπόθεση πολιτικές διαστάσεις και να την δούμε υπό το πρίσμα του «φασίστα» ενάντια στον «αναρχοάπλυτο»; Ή να κοιτάξουμε κατάματα τη μεγάλη εικόνα ενός ανθρώπου που πεθαίνει στο κέντρο της Αθήνας, μέρα μεσημέρι, μέσα σε μια λίμνη αίματος και ένα κύμα βίας, δίχως να αναζητούμε ελαφρυντικά και δικαιολογίες για μια κοινωνία σε κατάσταση αποκτήνωσης; Δεν προκαλεί, άραγε, τόσο αποτροπιασμό από μόνη της η εικόνα ενός ανθρώπου, που μετατρέπεται σε... σάκο του μποξ, με δήθεν συνανθρώπους του να παίζουν μπάλα με το κεφάλι του; Πρέπει να ανεχτούμε και την αηδία του «καλά να πάθει;».

Στο τέλος, η Δικαιοσύνη αναγνώρισε ελαφρυντικά στη βία που άσκησαν οι δύο άνδρες στον Ζακ Κωστόπουλο. Τους άφησε ελεύθερους με περιοριστικούς όρους. Κανένα ελαφρυντικό, ωστόσο, δεν έχουν όσοι δικαιολογούν και ενθαρρύνουν τη βία, με την ασφάλεια που τους παρέχει η ανωνυμία του Διαδικτύου και των social media. Πάνω απ' όλα, ο Ζακ Κωστόπουλος ήταν ένας άνθρωπος. Σεβόμενοι, έστω, τον θάνατό του, ας μην του αρνηθούμε την ιδιότητά του αυτή. Θα είναι σαν να ρίχνουμε κι εμείς κλωτσιές στο άψυχο σώμα του.