Η κληρονομιά του Αρσλάν αγά

Η κληρονομιά του Αρσλάν αγά

Τι συνδέει τις μνήμες για τον «άλλο καπετάνιο» με τις  πραγματικότητες, που διαμορφώνουν τα μέλη της οργάνωσης «Σπαρτιατική Λάβρυς» και τις καλόγριες της Αητοβίτσας; Ο Κοσμάς Χαρπαντίδης με το μυθιστόρημα του «Το άκυρο αύριο» αναζητά απαντήσεις για καταγωγές και ταυτότητες

Η κληρονομιά του Αρσλάν αγά
Στη συνάντηση με το μυθιστόρημα  του 58χρονου συγγραφέα Κοσμά Χαρπαντίδη καλό και χρήσιμο θα ήταν πας έτοιμος! Με δουλειά από το σπίτι, που θα έλεγαν και οι παλιοί, προετοιμασμένος  από τα πριν και στην εντέλεια. Αλλιώς, θα τα βρεις σκούρα. 

Κατ΄αρχήν το πρώτο απαραίτητο εφόδιο είναι η γνώση της περιοχής, δηλαδή της Ανατολικής Μακεδονίας ( βλ. στο διαδίκτυο για γεωγραφικες απορίες). Ο συγγραφέας που κατάγεται και ζει σε αυτά τα χώματα ορίζει και τις συντεταγμένες. Τα ορεινά και τα παραμεθόρια  των Σερρών, της Δράμας και της Καβάλας. Λίγο πάνω λίγο κάτω, λίγο αριστερά, λίγο δεξιά, δεν έχει και πολύ σημασία . Τα χώματα και οι άνθρωποι τους τις ίδιες ιστορίες αφηγούνται … 

Το δεύτερο εφόδιο είναι τα βιβλία που υπογράφει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ο Νίκος Μαραντζίδης. Για να κατανοήσετε την μορφή και το ρόλο του Πρόδρομου Αρσλάνογλου -  ο επονομαζόμενος και Αρσλάν αγάς- χρειάζεται να διαβαστούν με πολύ επιμέλεια « Οι άλλοι καπετάνιοι», μια συλλογική εργασία (των Νίκου Μαραντζίδη, Στράτου Δορδανά, Βάιου Καλογριά, Θανάση Καλλιανιώτη, Τάσου Χατζηαναστασίου και  Βαγγέλη Τζούκα) για τους αντικομουνιστές ενόπλους στα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου. Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 2006 και ο Μαραντζίδης είχε την επιμέλεια του. Ο τελευταίος έχει και ένα δεύτερο πολύ βοηθητικό βιβλίο για την κατανόηση του μυθιστορήματος του Χαρπαντίδη. Το βιβλίο τιτλοφορείται «Γιασασίν Μιλλέτ: Ζήτω το έθνος», εκδόθηκε το 2001 από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης  και αναφέρεται  στην «προσφυγιά, την κατοχή και το εμφύλιο μέσα από τις εθνοτικές  ταυτότητες και τις πολιτικές συμπεριφορές των τουρκόφωνων ελληνορθόδοξων. Ταμάμ η περίπτωση του Αρσλάν αγά. 

Κλείσιμο
Το τρίτο απαραίτητο εφόδιο είναι η ψυχραιμία σας. Ειδικά, όταν από τις σελίδες του μυθιστορήματος του Χαρπαντίδη «Το άκυρο αύριο» ( εκδόσεις Πόλις, 2017) θα αρχίσουν να ξεπηδούν οι μορφές πολιτικών όπως ο Ισαάκ Λαυρεντίδης, ο Νίκος Μάρτης ή ακόμα παλαιότερων όπως ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος. 

Στο οπισθόφυλλο του μυθιστορήματος διαβάζουμε: «Στη βόρεια μεθοριακή γραμμή, δίπλα στα "λασπωμένα χιλιόμετρα" που περπατούν οι πρόσφυγες διασχίζοντας τα Βαλκάνια με προορισμό την κεντρική Ευρώπη, δρουν τα μέλη της ακροδεξιάς οργάνωσης "Σπαρτιατική Λάβρυς". Βίαιοι, ένοπλοι, με στολές παραλλαγής, έχουν ως ήρωα και πρότυπό τους τον αιματοβαμμένο αρχηγό εθνικιστικής ανταρτικής ομάδας του 1941-44 Πρόδρομο Αρσλάνογλου, τον επονομαζόμενο Αρσλάν αγά.

Απέναντί τους θα βρεθεί μια γυναίκα συγγραφέας, η οποία αποκαλύπτει τις αγριότητες που διέπραξε ο ήρωάς τους και υπενθυμίζει την οπισθοδρόμηση που έφερε ως δήμαρχος στην περιοχή. Θα καταφέρει τελικά να σώσει από τη λήθη την ιστορία; Θα μπορέσει να αντιμετωπίσει τη "Σπαρτιατική Λάβρυ", την τοπική κοινωνία, αλλά και μια μοναστική αδελφότητα που, ενεργοποιώντας τα πιο σκοταδιστικά αντανακλαστικά, προσπαθεί να επιβάλει τον Αρσλάνογλου και σαν άγιο; Θα βρεθούν δυνάμεις για να τη στηρίξουν απέναντι σε αποφασισμένους φανατικούς, που σαλπίζουν επιστροφή στο σκοτεινό παρελθόν για να σωθεί το έθνος από την παγκοσμιοποίηση;

Μέσα σε μια φύση οργιαστική και επιθετική, στο λευκό φόντο του χιονιού, εκεί όπου επιτηρούνται τα περάσματα αλλά και η ανθρώπινη ζωή, ξεδιπλώνεται ένας άγριος χορός εγκλημάτων και βίας, χαμένων αγώνων και δόλιων σχεδίων.

Θα υπάρξει, άραγε, αντίσταση απέναντι σε όσους ετοιμάζουν ένα αύριο που μόνο άκυρο μπορεί να φαντάζει για όλους μας;»

Ο Χαρπαντίδης συνδυάζει την ιστορική μνήμη με την επινόηση της τέχνης του, αλλά σε κάθε περίπτωση ο καμβάς που επιλέγει να κεντήσει (έστω με ελλειπτικό τρόπο) την αφήγησή του είναι το ιστορικό σκηνικό της δεκαετίας του 40 σε αντίστιξη με το σκηνικό της εποχής μας. Ο συγγραφέας αποφεύγει τις κακοτοπιές της υπερέκθεσης στα τρέχοντα και τα επικαιρικά καθώς κρατά από εκείνα την ουσία και τις βαθύτερες συνδέσεις. Και πάλι μέχρι εκεί, στο πρώτο ξύσιμο της επιφάνειας, που λειτουργεί υπαινικτικά για το κύριο διακύβευμα: Τις ταυτότητες. 

Η επικράτεια των ταυτοτήτων που σχετίζεται απολύτως  με την καταγωγή και την γλώσσα – ειδικά στον χώρο της Μακεδονίας- συνδυάζεται με τις πολιτικές συμπεριφορές και τα δίκτυα της τοπικής και κεντρικής εξουσίας αλλά και την σχέση με την Εκκλησία και τους λειτουργούς της.
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ειδήσεις Δημοφιλή Σχολιασμένα
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

BEST OF NETWORK

Δείτε Επίσης