Καινοτόμες χειρουργικές τεχνικές για την αντιμετώπιση παθήσεων της σπονδυλικής στήλης

γράφει ο Γεώργιος Αντ. Βασταρδής, MD
Ορθοπαιδικός Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης
Διευθυντής Κλινικής Ενδοσκοπικής & Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Σπονδυλικής Στήλης (ΜΙSS)
Metropolitan General

Η ελάχιστα επεμβατική και ενδοσκοπική χειρουργική της σπονδυλικής στήλης αντιμετωπίζει όλο το φάσμα των παθήσεων της σπονδυλικής στήλης με προηγμένες τεχνικές, oι περισσότερες διαδερμικές.

Πραγματοποιούνται με μικρής έκτασης τομές δέρματος (~1cm) και τη χρήση μικροτεχνικών κάτω από μεγέθυνση. Έτσι, αποφεύγεται η αιμορραγία και ελάχιστοποιείται η καταστροφή των παρακείμενων ιστών, επιτυγχάνοντας ένα άρτιο χειρουργικό αποτέλεσμα. Η μετεγχειρητική αποκατάσταση είναι γρήγορη και ο πόνος μετά την επέμβαση συχνά μηδενικός. Οι ασθενείς μπορούν και εξέρχονται από το νοσοκομείο σε 24 ώρες το πολύ ή και την ίδια ημέρα, μόλις μερικές ώρες μετά την επέμβαση. Είναι άμεσα λειτουργικοί και μπορούν να επιστρέψουν στην εργασία τους σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

Τις σημαντικότερες παθήσεις της σπονδυλικής στήλης αποτελούν:
Η φθορά και αφυδάτωση (εκφυλιστική νόσος) των μεσοσπονδύλιων δίσκων (DegenerativeDiscDisease)
Η τραυματική κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου
Οι φλεγμονές των δίσκων και των σπονδύλων, όπως η σπονδυλοδισκίτιδα,
Οι στενώσεις του σπονδυλικού σωλήνα
Οι κακώσεις και τα κατάγματα της σπονδυλικής στήλης

Όγκοι της σπονδυλικής στήλης και του νωτιαίου μυελού
Παραμορφωτικές παθήσεις, όπως η σκολίωση και η κύφωση
Προηγούμενα αποτυχημένα χειρουργεία σπονδυλικής στήλης (Failed Back Surgery)

Επιπλέον, εφαρμόζονται οι εξής τεχνικές:
Τοπικές εγχύσεις ουσιών (επισκληρίδιος, ενδοτρηματική έγχυση-block, αποκλεισμός οπισθίων αρθρώσεων-facet joints) υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση σε όλο το μήκος της σπονδυλικής στήλης και υπό τοπική αναισθησία για την αντιμετώπιση του χρόνιου ή οξέος πόνου στη σπονδυλική στήλη και στα νωτιαία νεύρα
Θερμική πλαστική ή χημική-πλαστική εξάχνωση του πυρήνα του μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοπλαστική) με τη βοήθεια laser ή ειδικής διαθερμίας
Ενδοσκοπικές επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης (με τη χρήση λεπτών ενδοσκοπίων).
Σχεδόν όλες οι ενδοσκοπικές επεμβάσεις στη σπονδυλική στήλη πραγματοποιούνται με τοπική αναισθησία και είναι αναίμακτες (δηλαδή ο ασθενής δεν αιμορραγεί κατά τη διάρκεια του χειρουργείου).

Ενδεικτικά, αναφέρονται:
Ενδοσκοπική δισκεκτομή για αφαίρεση της κήλης του δίσκου και πλαστική του ινώδους δακτυλίου.
Ενδοσκοπική ριζοτομή με την οποία αντιμετωπίζεται ο πόνος στη μέση, απονευρώνοντας με τη βοήθεια laser ή ειδικής διαθερμίας τους νευρικούς κλάδους που ευθύνονται για τον πόνο.
Ενδοσκοπική αποσυμπίεση της σπονδυλικής στήλης (διάνοιξη σπονδυλικού σωλήνα) με θυριδοποίηση ή ημιπεταλεκτομή σε περιπτώσεις στένωσης.
Ενδοσκοπική τρηματοπλαστική (διάνοιξη του τρήματος), δίνοντας χώρο και αποσυμπιέζοντας τα νεύρα που είναι πιεσμένα στη σπονδυλική στήλη.

Τα σταθερά κατάγματα της σπονδυλικής στήλης τα οποία οφείλονται σε κάποιον τραυματισμό ή σε αυτόματο μηχανισμό λόγω καταπόνησης της σπονδυλικής στήλης και κάποιας συνοδούς παθολογίας όπως η οστεοπόρωση ή άλλες παθήσεις, αντιμετωπίζονται με την μέθοδο της διαδερμικής κυφοπλαστικής.

Η Κυφοπλαστική είναι μία μέθοδος εσωτερικής ανάταξης και σταθεροποίησης των καταγμάτων διαδερμικά με τη διεγχειρητική χρήση ειδικού ακτινοσκοπικού C-arm καθώς και/ή με την χρήση όταν χρήζει, ειδικού navigator Ο - arm χωρίς να χρειαστεί μετάγγιση, ενώ ο ασθενής δύναται να βαδίσει χωρίς υποστήριξη άμεσα μετεγχειρητικά.

Σε περίπτωση που ο/η ασθενής χρειάζεται πιο ευρεία αποσυμπίεση στη σπονδυλική στήλη για κάποιο λόγο, πραγματοποιείται μικροεπεμβατικά η αποσυμπίεση, καθώς και η διαδερμική σπονδυλοδεσία, δηλαδή η τοποθέτηση βιδών και μεσοσπονδύλιων κλωβών για τη σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης με Ελάχιστα Επεμβατικές τεχνικές, με τη διεγχειρητική χρήση ειδικού ακτινοσκοπικού C-arm καθώς και/ή με τη χρήση όταν χρήζει, ειδικού navigator Ο – arm ή καθοδήγηση με Robot.

Ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές εφαρμόζονται και για την αντιμετώπιση παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης όπως η σκολίωση και η κύφωση, ενηλίκων και παίδων, καθώς και για την αντιμετώπιση προηγουμένων αποτυχημένων χειρουργείων σπονδυλικής στήλης (FBSS).

 Πλεονεκτήματα Ελάχιστα Επεμβατικών Χειρουργικών Τεχνικών Σπονδυλικής Στήλης
- μικρής έκτασης τομές δέρματος (~1cm) με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση της καταστροφής των γύρω ιστών
- αποφυγή αιμορραγίας
- τοπική αναισθησία στις περισσότερες τεχνικές
- γρήγορη μετεγχειρητική αποκατάσταση-επούλωση
- σχεδόν μηδενικός πόνος μετά την επέμβαση
- μικρότερος χρόνος νοσηλείας: οι ασθενείς παίρνουν εξιτήριο την επόμενη μέρα το πολύ ή και μόλις μερικές ώρες μετά την επέμβαση

Για τη λυσιτελή αντιμετώπιση των προβλημάτων της σπονδυλικής στήλης, εφαρμόζονται αυστηρά οι αρχές της ιατρικής βάσει των ενδείξεων και των επιστημονικών δεδομένων (Evidenced-Based-Medicine). Ιδιαίτερης σημασίας κρίνεται η αντιμετώπιση «βήμα-βήμα» των παθήσεων της σπονδυλικής στήλης (Step by Step), βάσει επιστημονικής τεκμηρίωσης, από την οποία κρίνεται και η επιτυχία της αντίστοιχης θεραπείας. Κύριος σκοπός της φιλοσοφίας για την αντιμετώπιση των παθήσεων της σπονδυλικής στήλης, αποτελεί η επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος για τον ασθενή, με τη λιγότερη δυνατή χειρουργική παρέμβαση και το λιγότερο πόνο.