To εμβόλιο του HPV μας θωρακίζει από νοσήματα μέχρι σεξουαλικά ταμπού

Αιτία αυτού του άρθρου είναι η έναρξη της σεξουαλικής ζωής των νέων, αλλά και η αφύπνιση του σεξ κατά την περίοδο που πλησιάζει το καλοκαίρι. Οπως όλοι ξέρουμε, το καλό σεξ απαιτεί και καλή υγεία. Ειδικότερα για τους νέους ανθρώπους που τους προσφέρεται η ευκαιρία της σεξουαλικής ολοκλήρωσης, η ηδονή και η σεξουαλική πρόκληση πρέπει να συνοδεύονται από γνώση, πρόληψη και προφύλαξη για να ανοίξει η πόρτα μιας ολοκληρωμένης επαφής. Γι’ αυτό μέσα από τη σημερινή επικοινωνία μας επιτρέψτε μου να σας δώσω πληροφορίες για τη μεγάλη επανάσταση που έφερε στη σεξουαλική ζωή κυρίως των παιδιών μας, μπροστά στην απειλή των κονδυλωμάτων, μία σεξουαλικά μεταδιδόμενη νόσο, το εμβόλιο κατά του HPV καθώς σφραγίζει με την παρουσία του την προφύλαξη τόσο του κοριτσιού όσο και του αγοριού από τη μόλυνση αυτή και την καρκινογένεση που προκαλεί ως επιπλοκή. Hδη βαδίζουμε στον χώρο της Ιατρικής με όπλο μας το εμβόλιο αυτό σχεδόν 12 χρόνια και η παρουσία του επιβάλλει την έγκαιρη χορήγησή του πριν από την έναρξη της σεξουαλικής ζωής των εφήβων.
Πιο αναλυτικά, ας προσέξουμε τα παρακάτω:

Είναι γνωστό ότι ακόμα η σεξουαλική αγωγή δεν έχει την πρέπουσα θέση - τόσο από τους γονείς όσο και από το σχολείο. Δυστυχώς η Πολιτεία εξακολουθεί να δείχνει το άτολμο πρόσωπό της φοβούμενη πιθανά αντιδράσεις και παρεξηγήσεις γύρω από τη σεξουαλικότητα και έτσι αφήνει την πρωτοβουλία ενημέρωσης είτε σε μεμονωμένα εξειδικευμένα πρόσωπα είτε σε ιδρύματα, ενώ «κρεμάει» τους γονείς στο πώς πρέπει να διαχειριστούν οι ίδιοι τα θέματα που αφορούν τη σεξουαλικότητα των παιδιών τους, που όσο μεγαλώνουν τόσο απορούν και ψάχνουν απαντήσεις δεξιά κι αριστερά και κυρίως από το Ιντερνετ, που έχει αναλάβει ρόλο παντογνώστη.

Η συζήτηση γύρω από το σεξ είναι αυτή που φέρνει τους περισσότερους γονείς σε δύσκολη θέση, μη θέλοντας να πιστέψουν πως το «μικρό» παιδί τους πρόκειται να γίνει σύντομα σεξουαλικά ενεργό άτομο. Με αφορμή το εμβόλιο κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (κονδυλωμάτων), είναι ενδιαφέρον να προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε το προφίλ του γονιού εκείνου που προτάσσοντας την υγεία του παιδιού του το εμβολιάζει, αποδεχόμενος τη φυσική πορεία των πραγμάτων και αποτάσσοντας τις παρωπίδες.

Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human Pappilloma Virus) προσβάλλει γυναίκες και άνδρες κατά κύριο λόγο μέσω της σεξουαλικής επαφής. Υπάρχουν περισσότεροι από 200 διαφορετικοί τύποι του ιού, που διακρίνονται σε χαμηλού και υψηλού κινδύνου ανάλογα με τη δυνατότητά τους να πυροδοτήσουν τη δημιουργία καρκινικών ή άλλων βλαβών όπως καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, του φάρυγγα, του λάρυγγα, και φυσικά τα ίδια τα γεννητικά κονδυλώματα. Οι μέχρι τώρα αναπτυγμένες φαρμακευτικές θεραπείες στοχεύουν στην αντιμετώπιση των αλλοιώσεων που δημιουργεί ο ιός και όχι στην ολοκληρωτική εξάλειψή του. Κατά συνέπεια, ο μοναδικός τρόπος για να προφυλαχθεί κανείς είναι ο εμβολιασμός.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, η συχνότητα με τον οποία εμφανίζεται ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων είναι υψηλή και έχει ανοδική πορεία. Το εμβόλιο κατά του HPV έχει συμπεριληφθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και χορηγείται δωρεάν σε κορίτσια ηλικίας 11-18 ετών. Παρ’ όλα αυτά, το εάν θα κάνει το εμβόλιο μία έφηβη είναι στο χέρι του κάθε γονιού. Το θετικό που παρατηρείται, ωστόσο, είναι πως όλο και περισσότεροι γονείς σπεύδουν να εμβολιάσουν τις έφηβες κόρες τους από την ηλικία των 11 ετών που ενδείκνυται. Ενδεικτικά, μέχρι το τέλος του 2016 είχαν χορηγηθεί στη χώρα μας 1,5 εκατομμύριο δόσεις των εμβολίων.

Η πραγματικότητα δείχνει ότι το εμβόλιο θα φέρει τη συζήτηση για το σεξ στην ατζέντα της επικοινωνίας γονιού - παιδιού. Ο γονιός αρχικά θα προσπαθήσει να μάθει εάν το παιδί του είναι σεξουαλικά ενεργό, καθώς είναι σημαντικό το εμβόλιο να γίνεται πριν από την έναρξη της σεξουαλικής ζωής. Αυτό και μόνο θα μπορούσε να γίνει η γέφυρα που θα ανοίξει τον δρόμο του διαλόγου, επιτρέποντας στην έφηβη που ανακαλύπτει το σώμα και τη σεξουαλικότητά της να συζητήσει με τη μητέρα της οτιδήποτε την απασχολεί σε αυτό τον τομέα. Το εμβόλιο προσφέρει την ευκαιρία να γκρεμιστούν τα ταμπού και να οριοθετηθεί η ανάγκη του γονιού να πείσει το παιδί του προκειμένου να προβεί στον εμβολιασμό - χωρίς κατ’ επέκταση αυτό να σημαίνει ότι την επόμενη μέρα ξεκινάει η σεξουαλική ζωή του.

Αυτό είναι ίσως και το πιο δύσκολο σημείο του γονιού που φοβάται λανθασμένα ότι ο εμβολιασμός ανοίγει με τη δική του υπογραφή πρώιμα τη σεξουαλική ζωή του παιδιού του. Σε αυτό μάλιστα αντιστέκονται ακόμη αρκετοί γονείς, ενώ θα έπρεπε όλοι ανεξαιρέτως που έχουν παιδιά στην ήβη (10-13 χρόνων) να τρέξουν να τα εμβολιάσουν και όχι να πιστεύουν ότι έτσι τα οδηγούν στο γρήγορο και αχαλίνωτο σεξ. Θέλω να ελπίζω ότι ο σκεπτόμενος γονιός δεν είναι αυτός που κρύβεται πίσω από τον φόβο του δικού του πονηρού μυαλού, αλλά εκείνος που έχει τη δύναμη και τη γνώση να σώσει το παιδί του από τον καρκίνο που πιθανά αύριο θα το απειλήσει γιατί ο συντηρητικός και ανώριμος γονιός του δεν το προφύλαξε έγκαιρα. Αραγε πώς θα αισθάνεται αν μάθει αύριο ότι η κόρη του μολύνθηκε από τα κονδυλώματα στα 17 της χρόνια επειδή δεν την πήγε να εμβολιαστεί στα 11 της; Δεδομένου του διπλασιασμού των μολύνσεων από τον ιό των κονδυλωμάτων κατά το 2006-2011 (ΚΕΕΛΠΝΟ), επισημαίνω την εγρήγορση που πρέπει να έχουμε ως γονείς αλλά και ως ενήλικες μπροστά σε αυτή τη μεγάλη μάστιγα που μπορούμε πια να την ξεριζώσουμε με το εμβόλιο.

Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί πως, αν και το εμβόλιο κατά των ανθρώπινων θηλωμάτων ενδείκνυται και για τα αγόρια, για την προστασία από γεννητικά κονδυλώματα, προκαρκινικές αλλοιώσεις, καρκίνο του πέους και του πρωκτού, δωρεάν εμβολιασμοί διατίθενται μόνο για τα κορίτσια που βρίσκονται στην εφηβική ηλικία. Αυτό συμβαίνει τόσο στην Ελλάδα όσο και στις περισσότερες χώρες όπου ο εμβολιασμός είναι συνιστώμενος. Η πρακτική αυτή υιοθετήθηκε επειδή οι άνδρες συνήθως είναι φορείς του ιού, αλλά δεν νοσούν. Παρ’ όλα αυτά, κάποιες χώρες, όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Σουηδία εφαρμόζουν τον σχολικό εμβολιασμό σε κορίτσια και αγόρια και έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα. Είναι επομένως σαφές ότι η ανοσοποίηση φύλο δεν γνωρίζει και ο εμβολιασμός θα πρέπει να γίνεται τόσο σε κορίτσια όσο και σε αγόρια για να μπορέσει να σπάσει ο κύκλος μετάδοσης του ιού.

Τρομάζοντας με την αλήθεια στρουθοκαμηλίζουμε. Το σεξ ανήκει σε όλους μας. Και φυσικά ανήκει και στα παιδιά μας, που το ξεκινούν με άγνοια, παραπληροφόρηση και λάθος αντιλήψεις.
Μπορούμε να αδιαφορήσουμε γι’ αυτό; Εχουμε τη δύναμη να δεχτούμε πως η κόρη και ο γιος μας κάποια στιγμή (που πιθανά δεν θα την ξέρουμε) θα έχουν σεξουαλική επαφή με κάποιον ή κάποια που επίσης μπορεί να αγνοεί και να μην ξέρει την αλήθεια; Γι’ αυτό όσοι περισσότεροι είμαστε που σεβόμαστε τη σεξουαλικότητα ως επιλογή και συμπεριφορά, τόσο θα αναζητούμε την αλήθεια και θα προσφέρουμε τη δυνατότητα στον εαυτό μας και στα παιδιά μας να χαρούν την κορυφαία πράξη του έργου με την πιο σημαντική σφραγίδα της ζωής, την υγεία!


Από τον δρα Θάνο Ε. Ασκητή
νευρολόγο-ψυχίατρο, πρόεδρο του Ινστιτούτου
Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας

Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, τηλ.: 210 7789890, δωρεάν Συμβουλευτική Γραμμή Σεξουαλικής Υγείας 210 7797979 - Δευτέρα - Παρασκευή 10.00-14.00 και
16.00-20.00. Για θέματα άρθρων
που θα θέλατε να γραφτούν, παρακαλώ ενημερώστε μας
(e-mail: thanosaskitis@askitis.gr)

Διαβάστε περισσότερα άρθρα του Θάνου Ασκητή εδώ