Μαρίζα Ρίζου: New entry παλαιάς κοπής

Από μικρή η Μαρίζα Ρίζου έμαθε να ζει χωρίς plan B. Το βασικό, μη αναστρέψιμο και αμετάκλητο πλάνο της ζωής της ήταν η μουσική. Μπορεί να τραγουδά μόλις τρία χρόνια μπρος στα φώτα της ράμπας, όμως η ανάμνηση που σου αφήνει η φωνή της μοιάζει τελικά αντιστρόφως ανάλογη με τη σύντομη χρονικά πορεία της.

Είναι τυπική στο ραντεβού μας. Στην πραγματικότητα ανέχεται με στωικότητα το στήσιμό μου, που φλερτάρει με το περίφημο «ακαδημαϊκό τέταρτο». Είναι σχεδόν άβαφη, αλλά πιστή στο στυλιστικό ρετροφερμένο ιδίωμα που καθιέρωσε επί σκηνής. Πίνει διπλό καπουτσίνο, δεν καπνίζει και δεν πίνει -όπως θα μου πει λίγο αργότερα-, αλλά ξέρει να αυτοσαρκάζεται όταν ρητορικά αναρωτιέται «πόσο rock ’n’ roll είμαι τελικά;». Τη Μαρίζα Ρίζου είχα πάντα την περιέργεια να τη γνωρίσω. Ή μάλλον, δεν είχα περιέργεια για τη Μαρίζα Ρίζου, αλλά για την τραγουδίστρια/τραγουδοποιό που τόλμησε να συστηθεί στο κοινό με μια διασκευή του τραγουδιού-ύμνου του ρεπερτορίου του Φοίβου Δεληβοριά («Η μπόσα νόβα του Ησαΐα») και συνεχίζει την καριέρα της με live εμφανίσεις, οι οποίες δημιουργούν σχεδόν έμμονα buzz.

Ανάμεσα στην αρχή και στο παρόν της Μαρίζας Ρίζου έχει μεσολαβήσει το ντεμπούτο άλμπουμ της καθώς και ένα single, το «Πετάω», το οποίο ερμηνεύει μαζί με τον Πάνο Μουζουράκη, ενώ η ίδια ήδη δουλεύει «χειρωνακτικά» αλλά και συναισθηματικά για τη δεύτερη δισκογραφική δουλειά της, η οποία θα κυκλοφορήσει στις αρχές του φθινοπώρου. Τώρα βέβαια βρισκόμαστε λίγο πριν το κατώφλι της άνοιξης και η Μαρίζα ζει «Μια στιγμή στο φως», όπως επέλεξε να ονομάσει τη μουσική παράσταση σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ασπιώτη που παρουσιάζει κάθε Παρασκευή βράδυ στον «Σταυρό του Νότου». «Μετά το καλοκαίρι κάθισα και σκέφτηκα τι τραγούδια θα ήθελα να πω στο live. Εχοντας λοιπόν μπροστά μου τη λίστα με τα κομμάτια και τους στίχους, παρατήρησα κάτι περίεργο. Οτι το 80% των τραγουδιών είχαν μέσα τους τη λέξη “φως”. Δεν ήταν κάτι που το έκανα συνειδητά. Μου έκανε εντύπωση όμως. Και, ξέρεις, το φως δεν έχει να κάνει αναγκαστικά με κάτι ευχάριστο. Εχει να κάνει και με κάτι που δεν έβλεπες για καιρό και όταν τελικά το συνειδητοποιείς νιώθεις χαζός. Από την άλλη, αυτό δεν κάνουμε οι τραγουδιστές; Δεν σου μιλάμε, δεν σου δείχνουμε, δεν σου αποκαλύπτουμε πράγματα μέσα από τα τραγούδια; Ελπίζω κι ο κόσμος που θα έρθει να δει την παράσταση να δει μια δική του στιγμή στο φως», μου λέει αναφορικά με τις εμφανίσεις της, για τις οποίες δηλώνει απερίγραπτα χαρούμενη με ενθουσιασμό μικρού παιδιού, για να συμπληρώσει λίγο μετά αυτοπροσδιοριζόμενη: «Γουστάρω και τρελαίνομαι να είμαι πάνω στη σκηνή. Αυτό με φτιάχνει. Ολα τα άλλα έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Είμαι πρώτα τραγουδίστρια και μετά τραγουδοποιός».

Φτάνουμε λοιπόν στο περίφημο «πώς» και στο ακόμη πιο κλισέ «γιατί» που συνοδεύει κάθε νέο καλλιτέχνη. «Ημουν μεγάλο ψώνιο από μικρή. Μου έβγαινε ένα πολύ παράξενο συναίσθημα άγχους προτού βγω να τραγουδήσω και μια αίσθηση σπιτιού όταν ήμουν πάνω στη σκηνή. Αυτό συνέβαινε από τα χρόνια του δημοτικού ακόμη, στη χορωδία. Τρέμανε τα γόνατά μου και έπρεπε να βγω να τραγουδήσω μπροστά σε όλο το σχολείο. Μόλις όμως ξεκινούσε η μουσική αισθανόμουν οικεία. Το ίδιο μοτίβο εξακολουθεί και σήμερα. Το άγχος δεν έχει φύγει. Μιλάω και με παλιότερους συναδέλφους, οι οποίοι μου λένε πως δεν φεύγει ποτέ το ρημάδι», λέει σχετικά με τις απαρχές της. «Οι γονείς μου βέβαια φοβούνταν πάρα πολύ. Μου λέγανε “έχε το τραγούδι σαν χόμπι”. Αυτό με τρέλαινε. Εκλαιγα, έκλαιγα από τα νεύρα μου που δεν μπορούσαν να καταλάβουν ότι εγώ δεν ήθελα να είναι το χόμπι μου η μουσική. Ηθελα να δοκιμαστώ κι αν δεν πήγαινε, θα σταματούσα μόνη μου. Ακόμη το λέω αυτό. Δεν έχει νόημα να προσπαθείς αενάως χωρίς να πετυχαίνεις κάτι. Τότε απλά ήξερα ότι δεν θέλω να μεγαλώσω έχοντας απωθημένα».

Η Μαρίζα γεννήθηκε στην Αρτα, όμως από δύο χρόνων βρέθηκε να μεγαλώνει στην Αθήνα - συγκεκριμένα στο Νέο Ηράκλειο. Τελειώνοντας το σχολείο σπούδασε Επικοινωνία & ΜΜΕ στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, περισσότερο για να καλύψει τις γονεϊκές αγωνίες περί plan B για τη ζωή της. Κατόπιν δούλεψε για περίπου δύο χρόνια σε διαφημιστική εταιρεία, όμως εκείνο το παλιό καλό, το δικό της πλάνο ζωής ήταν η μουσική. Της ζητώ να θυμηθεί πώς ήταν πιτσιρίκα: «Ημουν αγοροκόριτσο. Ζωηρό, γκρινιάρικο. Επαιζα μπάσκετ, έκανα παρέα μόνο με αγόρια, κυκλοφορούσα όλη την ώρα με τα μαλλιά μου πιασμένα κοτσίδα, φορούσα χαχόλικες μπλούζες. Καμία σχέση μ’ αυτό που βλέπεις τώρα. Ακόμη βέβαια το ’χω το αγοροκόριτσο μέσα μου. Δεν είμαι “νιάου”, δεν το μπορώ το “νιάου”. Τρελαίνομαι. Αν μπορούσα να βγαίνω στη σκηνή με τζινάκι και ξυπόλητη πολύ θα μου άρεσε. Τακούνια ας πούμε δεν φοράω. Μια φορά έβαλα πέρσι στο “gazARTE” τα Χριστούγεννα και στα 5 πρώτα λεπτά είπα στον εαυτό μου “ή θα σκοτωθείς ή δεν θα απολαύσεις το live”. Τίποτα από τα δύο δεν έγινε. Ρώτησα τον κόσμο “τα είδατε τα τακούνια μου; Τα είδατε καλά;”. Ε, τα ‘βγαλα και συνέχισα το live ξυπόλητη. Πρέπει να ευχαριστιέσαι πάνω στη σκηνή, αλλιώς ποιο είναι το νόημα;». Αυτό το περίφημο νόημα, το οποίο πολλοί συνάδελφοί της στην καλύτερη περίπτωση χάνουν και στη χειρότερη δεν το βρίσκουν ποτέ, φαίνεται πως «ταλαιπωρούσε» την ίδια από τα γεννοφάσκια της στη μουσική. Ετσι, φτάνουμε να μου αφηγείται πώς αποφάσισε να πάρει το βάπτισμα του πυρός με όχημα ένα από τα πλέον εμβληματικά τραγούδια του Φοίβου Δεληβοριά. «Σκέφτηκα ότι είναι καλό κάποιος να έχει μια ξεκάθαρη καλλιτεχνική ταυτότητα.

Δεν ήθελα απλώς να τραγουδάω κάπου και να λέω ό,τι μου ’ρθει. Ηθελα να παρουσιαστώ στο κοινό και να πω: “Γεια σας, είμαι η Μαρίζα Ρίζου και είμαι αυτή”. Τον Δεληβοριά τον άκουγα από πιτσιρίκι σαν τρελή. Ακόμα είμαι μεγάλη φαν, αλλά τώρα εκτός του καλλιτέχνη είμαι φαν και του ανθρώπου. Είχα πάει σε ένα live του και άκουσα την “Μπόσα νόβα του Ησαΐα”. Τότε κάναμε πρόβες για το πρώτο μου live και σκέφτηκα αυτό το μουσικό θέμα. Του άλλαξα και λίγο τη δομή εντελώς ασυνείδητα. Το σημαντικό για μένα ήταν να κάνω το τραγούδι δικό μου.

Ζορίστηκα, με την έννοια ότι ο Δεληβοριάς είναι μέσα μου. Είχα πάρα πολύ άγχος. Του έστειλα το τραγούδι με mail. Μου είπε ότι είναι υπέροχο και ότι θα ήταν χαρά και τιμή του να το κυκλοφορήσουμε. Το στείλαμε στα ραδιόφωνα και, χωρίς να το πιστεύω ούτε να το ελπίζω, άρχισαν να το παίζουν. Το άκουγα και δεν το πίστευα».

Η Μαρίζα μοιάζει βουτηγμένη σε μια μαρμίτα που την έμαθε να λειτουργεί με τον παλαιάς κοπής τρόπο. Με μικρά βήματα, με πολλή σκέψη πριν τη δράση, με ολοκληρωμένους αληθινούς δίσκους -«εκείνους που μπορείς να τους πιάσεις στα χέρια σου με λαχτάρα και χαρά», όπως λέει- και όχι με ψηφιακά downloads και Spotify, τα οποία δεν μπορεί να συνηθίσει με τίποτα.

Του λόγου το αληθές επιβεβαιώνει ο τρόπος σκέψης της: «Δεν είχα, ούτε έχω καμία ματαιοδοξία να περπατάω λόγου χάρη στον δρόμο και να με γνωρίζει ο κόσμος. Μου αρέσει να μου λένε “εσύ είσαι που λες αυτό το τραγούδι;”. Γουστάρω να ξέρει ο άλλος τη δουλειά μου παρά τη φάτσα μου. Τι νόημα έχει; Οσες φορές έχει πάει να μου έρθει αυτή η ματαιοδοξία την κλοτσάω. Εχεις να παλέψεις με τόσα πράγματα σ’ αυτή τη δουλειά! Με την ανασφάλεια της φύσης της δουλειάς, με την ανασφάλεια τη δική σου, με την έκθεση. Πρέπει να βουτάς μέσα στα συναισθήματα, όχι να σε παρασύρουν». Μιλάμε για ώρα. Μου λέει για τη λατρεία της στην Ελα Φιτζέραλντ αλλά και τον θαυμασμό που τρέφει για την Τάνια Τσανακλίδου, για το γεγονός ότι παρότι φαίνεται ήσυχη και γλυκούλα προτιμά να είναι ξεκάθαρη με τους ανθρώπους -με ό,τι αυτό συνεπάγεται-, για τη μουσική που γράφει για διαφημιστικά προκειμένου να εξασφαλίσει τα προς το ζην. Τη ρωτάω αν θα επιχειρούσε το μεγάλο άλμα για μεγαλύτερους χώρους, μεγαλύτερες δισκογραφικές, μεγαλύτερα πράγματα. «Δεν θα έκανα άλμα. Μου έχουν προσφέρει αυτό που λες "άλμα", μου έχουν ζητήσει κουλά πράγματα. Μέχρι και σε μπουζούκια μού πρότειναν να τραγουδήσω. Να ανοίγω το πρόγραμμα. Δεν βρήκα τον λόγο. Μου φάνηκε εξαιρετικά αστείο, τόσο αστείο που απλώς έβαλα τα γέλια».