Συμβούλιο της Επικρατείας: «Φρένο» στις ανώνυμες καταγγελίες για φοροδιαφυγή

Το Συμβούλιο της Επικρατείας, ερμηνεύοντας το Σύνταγμα και τη νομοθεσία, περιόρισε έτι περαιτέρω τις δυνατότητες φορολογικών ελέγχων σε βάθος χρόνου, πλέον της πενταετίας, ενώ παράλληλα περιορίζει αρκετά αισθητά τις «ανώνυμες καταγγελίες» για φοροδιαφυγή, που οδηγούν σε εξονυχιστικούς ελέγχους, άρση του τραπεζικού απορρήτου, καταλογισμό φόρων και πρόσθετων φόρων, κ.λπ.
         
Το Β' Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας έκανε σήμερα δεκτή αίτηση ακύρωσης γνωστού δικηγόρου, ο οποίος διετέλεσε και βουλευτής, κρίνοντας ότι δεν αποτελεί  συμπληρωματικό  στοιχείο η «ανώνυμη καταγγελία» για φοροδιαφυγή πολίτη, ούτε επίσης αποτελεί «συμπληρωματικό στοιχείο» η λεγόμενη «πληροφοριακή έκθεση ελέγχου φορολογίας εισοδήματος» του ΣΔΟΕ, έτσι ώστε να μπορεί να παραταθεί ο φορολογικός έλεγχος, πλέον των πέντε ετών.
         
Η σημερινή υπ' αριθμ. 172/2018 απόφαση του Β΄ Τμήματος του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου αποτελεί ουσιαστικά προέκταση της περσινής ομόφωνης απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ (1738/2017) που είχε βάλει χειρόφρενο στο κυβερνητικό γαϊτανάκι  των αλλεπάλληλων παρατάσεων των φορολογικών ελέγχων.
         
Ειδικότερα, το περασμένο έτος η Ολομέλεια του ΣτΕ με πρόεδρο του Νικόλαο Σακελλαρίου έκρινε ότι η παραγραφή των φορολογικών αξιώσεων είναι πενταετής και οι συνεχείς παρατάσεις παραγραφής είναι αντισυνταγματικές, κλείνοντας έτσι εκατοντάδες χιλιάδες εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις. Βέβαια, επισημαίνουν οι σύμβουλοι Επικρατείας ότι εφόσον προκύψουν πραγματικά «συμπληρωματικά στοιχεία», ο χρόνος παραγραφής επεκτείνεται στην δεκαετία.
         
Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι η Ολομέλεια με την ομόφωνη περσινή απόφασή της είχε επισημάνει ότι, εν όψει της συνταγματικής αρχής της αναλογικότητας (άρθρο 25 του Συντάγματος), «η παραγραφή πρέπει να έχει  εύλογη διάρκεια ενόψει μάλιστα του ότι πλέον διευκολύνεται η διαδικασία ελέγχου τόσο λόγω των σύγχρονων ηλεκτρονικών μεθόδων ελέγχου όσο και λόγω του γεγονότος ότι πολλά δεδομένα που αφορούν την πάσης φύσεως οικονομική δραστηριότητα των φορολογουμένων (π.χ. εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, τόκους καταθέσεων, κ.λπ.) εισάγονται στο σύστημα ηλεκτρονικής υποβολής των δηλώσεων φόρου εισοδήματος, χωρίς να χρειάζονται καμία ενέργεια εκ μέρους των φορολογουμένων, έτσι δεν δικαιολογείται ο καθορισμός μακρού χρόνου παραγραφής πέραν των χρονικών ορίων που όριζαν οι προισχυουσες διατάξεις, σε χρόνο κατά τον οποίο η φορολογική διοίκηση  δεν διέθετε  τα εργαλεία αυτά».
         
Σήμερα τους συμβούλους Επικρατείας τους απασχόλησε η περίπτωση «ανώνυμης καταγγελίας» η οποία ανέφερε ότι 34 δικηγόροι των Αθηνών φοροδιαφεύγουν. Μετά από αυτό το ΣΔΟΕ Αττικής ζήτησε να διενεργηθούν έλεγχοι και στους 34 αυτούς δικηγόρους και αμέσως έγινε άρση του τραπεζικού απορρήτου στο σύνολο των Τραπεζικών λογαριασμών των  δικηγόρων.
         

Σε έναν εξ αυτών των 34, ο οποίος προσέφυγε στη Διοικητική Δικαιοσύνη, η ΙΓ΄ Δ.Ο.Υ. Αθηνών του  καταλόγισε διορθωτικό φόρο εισοδήματος και πρόσθετο φόρο λόγω  ανακρίβειας των φορολογικών δηλώσεων του. Οι φορολογικοί έλεγχοι  πραγματοποιήθηκαν πλέον της 5ετίας.
         
Το Β' Τμήμα με πρόεδρο της αντιπρόεδρο Μαίρη Σάρπ, αφού επανέλαβε τις θέσεις της περσινής απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ, επισημαίνει ότι σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και υπό το πρίσμα της συνταγματικής αρχής της αναλογικότητας «ο φορολογικός έλεγχος (και ο καταλογισμός φόρου και ο πρόσθετου φόρου λόγω ανακριβούς δήλωσης) πρέπει να διενεργείται, κατ΄  αρχής, εντός της πενταετίας και κατά παρέκκλιση  εντός της 10ετίας εάν περιέλθουν σε γνώση της φορολογικής αρχής «συμπληρωματικά στοιχεία», δηλαδή στοιχεία αποδεικτικά της ύπαρξης μη δηλωθέντος φορολογικού εισοδήματος, τα οποία δικαιολογημένα δεν είχε υπόψη της η φορολογική αρχή κατά την πενταετία».
         
Ακόμη, η σημερινή απόφαση επαναλαμβάνει ότι στοιχεία για υπόλοιπο ή και κίνηση Τραπεζικών λογαριασμών στην ημεδαπή, δεν αποτελούν «συμπληρωματικά στοιχεία» ικανά να δικαιολογήσουν -εν όψει και των επιταγών της συνταγματικής αρχής της αναλογικότητας- την επιμήκυνση της κατ΄ αρχής πενταετία προθεσμία παραγραφής».
         
Στην συνέχεια οι  σύμβουλοι Επικρατείας έκαναν ένα ακόμη βήμα κρίνοντας ότι δεν αποτελούν «συμπληρωματικά στοιχεία», που να δικαιολογούν  την επιμήκυνση των φορολογικών έλεγχων πέραν της πενταετίας, κατά:

- Πρώτον, η «ανώνυμη καταγγελία»  στις φορολογικές αρχές για φοροδιαφυγή και κατά
- δεύτερον, η γνωστή «πληροφοριακή έκθεση ελέγχου φορολογίας εισοδήματος» του ΣΔΟΕ η οποία αποτελεί προπαρασκευαστική πράξη για τον έλεγχο της φορολογικής αρχής.