Τελετή παράδοσης παραλαβής στο Φεστιβάλ Αθηνών: Ζεστά λόγια και σφιχτές αγκαλιές

Ίσως να είναι η πρώτη φορά στα χρονικά πολιτιστικών οργανισμών που οι δυο διευθυντές -ο απερχόμενος και ο επερχόμενος- συγχαίρουν ο ένας τον άλλο, ανταλλάσσουν θερμά λόγια και φιλοφρονήσεις παρουσία δημοσιογράφων και Υπουργού. Στην περίπτωση μάλιστα της σημερινής τελετής παράδοσης παραλαβής που έλαβε χώρα στο όμορφο νεοκλασσικό, όπου βρίσκονται τα γραφεία του φεστιβάλ στην αρχή της Πλάκας, η πρωτοτυπία δεν ήταν μόνο το θερμό κλίμα αλλά και το ότι για πρώτη φορά στα χρονικά ένας άνδρας στο τιμόνι του κορυφαίου πολιτιστικού οργανισμού έδινε τη σκυτάλη σε μια γυναίκα-και μάλιστα με την απόφαση μιας γυναίκας Υπουργού, της Λίνας Μενδώνη.

Δυο τέτοιες κορυφαίες προσωπικότητες όπως ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος που έχει να επιδείξει ένα αξιόλογο έργο στο τιμόνι του Φεστιβάλ και η Κατερίνα Ευαγγελάτου, με τη δική της επίσης ανεξίτηλη σφραγίδα στο ελληνικό θέατρο θα μπορούσαν να αφήσουν εκατέρωθεν αιχμές-αλλά εδώ οι έπαινοι, πραγματικά, περίσσευαν, κάτι διόλου αυτονόητο,όπως τόνισε και η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια «ειδικά όταν πρόκειται για δυο σκηνοθέτες οι οποίοι είναι και ενεργοί».

Στο σημείο αυτό πάντως αξίζει να τονιστεί πως οι ενήλικοι....στο δωμάτιο ήταν αρκετοί και επέδειξαν συνείδηση των ρόλων τους και χαρακτήρα. Το στίγμα έδωσε η υπουργός πολιτισμού Λίνα Μενδώνη τονίζοντας ότι «δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου είναι κατ'αρχάς, αρχαιόθεν μάλιστα, μια φιέστα,μια μεγάλη γιορτή Ακόμη και η αλλαγή σκυτάλης μπορεί να έχει τη μορφή γιορτής» τόνισε χαρακτηριστικά η Υπουργός.

«Αυτό σημαίνει φεστιβάλ, φιέστα. Σε όλες τις λατινογενείς γλώσσες έτσι είναι, γιορτή. Αυτή η γιορτή του υψηλού, που θέλησαν να καθιερώσουν το 1955 οι εμπνευστές του Φεστιβάλ. Στην Αθήνα, το Ηρώδειο, στην Επίδαυρο, το θέατρο του Πολυκλείτου, ήταν από πολύ νωρίς στα σχέδια και των ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης, αλλά και της πολιτικής, να ανοίξουν για τον πολύ κόσμο, με πρωτοποριακά για κάθε εποχή δεδομένα, αν σκεφτεί κανείς ότι το 1938 ο Ροντήρης ανοίγει την Επίδαυρο με την Παξινού και την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή. Διακόπτεται η Επίδαυρος στον πόλεμο, για να επανέλθει δυναμικά πάλι ο Ροντήρης. Το 1955 ξεκινάει το Ηρώδειο με τον Ντίνο Γιαννόπουλο τότε Καλλιτεχνικό Διευθυντή, ο οποίος ήρθε από την Αμερική για να υπηρετήσει αυτή τη γιορτή του υψηλού και πολύ πρώιμα, 1960-1961, στο θέατρο της Επιδαύρου, έχουμε την Κάλλας. Η αρχαία τραγωδία που έτσι ξεκίνησε, να έχει την αναβίωσή της σε αυτό το καταπληκτικό θέατρο, βρίσκεται σε μία συνάφεια και με την όπερα στον ίδιο χώρο, στο ίδιο θέατρο. Και τα δύο και η όπερα και η τραγωδία, καθεμιά στην εποχή τους και στον τόπο που τα γεννά, είναι γιορτές για τον πολύ κόσμο» τόνισε η Υπουργός δίνοντας το δικό μάθημα πολιτισμού και σπουδαιότητας ενός θεσμού που είναι άμεσα συνυφασμένο με τον πολιτισμό της χώρας.

Παραδέχτηκε επίσης ότι «τα τελευταία χρόνια το Φεστιβάλ άνοιξε στην πόλη, συγκέρασε την εγχώρια δημιουργία με σημαντικές παρουσίες από το εξωτερικό» δίνοντας στο σημείο αυτό τα εύσημα στον απερχόμενο καλλιτεχνικό διευθυντή.

Μια καίρια επισήμανση έκανε εκείνος με τη σειρά του λέγοντας πως θα έπρεπε να υπήρχε ένα μεταβατικό διάστημα, κατά την αλλαγή των ανθρώπων που διευθύνουν έναν κορυφαίο οργανισμό όπως το Φεστιβάλ, ώστε να μπορεί να υπάρξει ενημέρωση, προετοιμασία κλπ θέτοντας ερωτήματα όπως: «Αλήθεια, τι συμβαίνει στην Ελλάδα και στους πολιτιστικούς οργανισμούς δεν έχουμε αυτή την κουλτούρα παράδοσης από τον προηγούμενο στον επόμενο, η οποία σηματοδοτεί ακριβώς τη συνέχεια του έργου αυτών των οργανισμών; Θα έλεγα ότι οι υπουργοί Πολιτισμού κατά κανόνα δεν αντιλαμβάνονται τι σημαίνει για τη δουλειά μας η έγκαιρη τοποθέτηση του νέου Καλλιτεχνικού Διευθυντή, ώστε αυτός να συνυπάρξει κάποιο διάστημα με τον προηγούμενο και να ενημερωθεί, για να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος σε βάρος του καλλιτεχνικού έργου. Αλλά και εμείς, οι Καλλιτεχνικοί Διευθυντές, που θέλουμε να παραμείνουμε δια παντός στη θέση μας, όταν μας αντικαθιστούν, είτε έχει λήξει η θητεία μας είτε όχι, δεν διανοούμαστε να συμπαρασταθούμε και να βοηθήσουμε τον διάδοχο στο έργο του. Εύχομαι να αλλάξει αυτή η αντίληψη» είπε χαρακτηριστικά. Ευχαρίστησε επίσης τους συνεργάτες του γραφείου του και δήλωσε ότι βρίσκεται στη διάθεση της νέας καλλιτεχνικής διευθύντριας σε ο,τι χρειαστεί τονίζοντας πως η φυσιογνωμία του φεστιβάλ έχει αλλάξει-και αυτό είναι όντως σαφές τοις πάσι.

Δίνοντας τον λόγο στην Κατερίνα Ευαγγελάτου η οποία, αν και εμφανώς τρακαρισμένη, φρόντισε να μιλήσει με τα καλύτερα λόγια-πράγμα σπάνιο η αλήθεια ανάμεσα σε ομότεχνους και όχι μόνο-κάτι για τον οποίο η νέα διευθύντρια τον ευχαρίστησε με θέρμη λέγοντας πως είναι ήδη μεταξύ τους σε διαρκή επαφή λέγοντας πως έχει τη διάθεση να δώσει «όλη τη δημιουργική ορμή, παράλληλα με τις καλλιτεχνικές μου δραστηριότητες, σ’ αυτόν τον θρυλικό θεσμό που αντιμετωπίζω ως μια μεγάλη καλλιτεχνική πρόκληση».

Και αντιλαμβανόμενη τη βαρύτητα του νέου της ρόλου τόνισε: «Για εμάς, το Φεστιβάλ είναι ένας τρόπος να ανακαλύψουμε τον κόσμο. Είναι ένας ανοιχτός διάλογος της σύγχρονης ελληνικής καλλιτεχνικής δημιουργίας με την παγκόσμια. Είναι μία απόλυτη γιορτή. Μία συμπυκνωμένη περιπέτεια. Και σίγουρα μία γέφυρα σύνδεσης του παρελθόντος με το μέλλον. Στην τέχνη, στην αισθητική, στην καλλιέργεια. Κάτι ακόμη που θα ήθελα να είναι το Φεστιβάλ, θα ήθελα να είναι μία εξαίρεση στους χειμερινούς ρυθμούς και τρόπους της καλλιτεχνικής μας ζωής. Μία εκρηκτική εξαίρεση».