Οι Αθηναίοι μίλησαν για τη δημόσια τέχνη στο Μουσείο Μπενάκη

Μια συζήτηση για την τέχνη στο δημόσιο χώρο και την ευκολία με την οποία το κοινό αποδέχεται τις αλλαγές στην πόλη και το περιβάλλον, ξεκίνησε εχθές στο αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη.

Η συζήτηση απέκτησε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ειδικά μετά τις αντιδράσεις για τα σχέδια του Δήμου Αθηναίων και του Οργανισμού ΝΕΟΝ, να δημιουργήσουν μια υπαίθρια έκθεση έργων τέχνης στον Εθνικό Κήπο.

Οι δράσεις που ανακοίνωσε ο οργανισμός το πρωί της ίδιας μέρας, περιλαμβάνουν και μια μεγάλη έκθεση με καλλιτέχνες (κάποιοι εκ των οποίων ήταν και τα μέλη του πάνελ) που θα λάβει χώρα στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, κάτι που συζητήθηκε από τους καλλιτέχνες οι οποίοι παρουσίασαν την διαδικασία με την οποία επέλεξαν και εξέλιξαν τα έργα που θα παρουσιάσουν, καθώς και την εμπειρία τους από το κοινό αλλά και τις αντιδράσεις του κοινού στα έργα τους.

Παράλληλα οι Αθηναίοι θα έχουν για πρώτη φορά την ευκαιρία να δουν από κοντά -και να βιώσουν απόλυτα- το έργο του εμβληματικού Βρετανο-Γερμανού καλλιτέχνη Tino Seghal τον Σεπτέμβριο του 2014, που παρουσιάστηκε πρώτη φορά στο ΜΟΜΑ της Νέας Υόρκης το 2010 με ρεκόρ επισκεψιμότητας 100,000 επισκεπτών μέσα σε έξι εβδομάδες. Το έργο είναι διαδραστικό, εµπλέκει τους επισκέπτες του συγκεκριµένου χώρου σε µια συζήτηση µε άτοµα από διαφορετικές γενιές και ηλικίες –ένα παιδί, ένας έφηβος, ένας νέος και ένας µεσήλικας- και ξεκινά από τη βασική ερώτηση: «Τι είναι πρόοδος;». Απαντώντας σε αυτή την ανοιχτή φιλοσοφική ερώτηση, οι επισκέπτες ενεργοποιούν µια προσωποποιηµένη σειρά αντικατοπτρισµών στην ιστορία και τους στόχους των ανθρώπινων κοινωνιών. Το έργο ανάγει τις ρίζες του στις διαλεκτικές πρακτικές της αρχαίας φιλοσοφίας, ως ένας σωκρατικός διάλογος, που αντί να αναπτύσσεται µε έναν συνοµιλητή, επιτρέπει στο συµµετέχοντα να βιώσει ένα είδος εξελικτικού κύκλου ζωής µεταξύ των γενεών, µε τη µορφή των τεσσάρων ερµηνευτών που συναντά διαδοχικά. Το έργο “This Progress” παρουσιάστηκε στο Μουσείο Guggenheim της Νέας Υόρκης ενώ ο καλλιτέχνης έχει βραβευθεί γι’ αυτό µε το Χρυσό Λιοντάρι της Βενετίας στην 55η Μπιενάλε το 2013. Μένει μόνο η τελική έγκριση του ΚΑΣ καθότι θα λάβει χώρα στην Αρχαία Ρωμαική Αγορά.

Στη συζήτηση συμμετείχαν εκτός από τους καλλιτέχνες Ντάνιελ Σίλβερ, Λουιζ Γουίλσον, Γκέοργκ Χερζογκ, ο Έλληνας καλλιτέχνης Νίκος Ναυρίδης και ενδιαφέροντες ομιλητές όπως η Ιβόν Μπλάζνικ, διευθύντρια της Whitechapel Gallery και επικεφαλής του υπαίθριου πρότζεκτ στην Αθήνα, η διευθύντρια του ιδρύματος ΝΕΟΝ Ελίνα Κουντούρη, ο ιδρυτής του Δημήτρης Δασκαλόπουλος κ.α.

Ο κύριος Δασκαλόπουλος τόνισε πως  «Η ποιότητα της δημοκρατίας υποφέρει κυρίως γιατί υπολειτουργούμε ως πολίτες. Το εικαστικό μέσο προκαλεί, προσκαλεί αφύπνιση και διάλογο κοινωνική χειραφέτησης ο οποίος είναι απαραίτητος» εξηγώντας τις προσδοκίες αλλά και τις δεσμεύσεις του οργανισμού.

«Η τέχνη θα πρέπει να λειτουργεί όχι ως μνημείο αλλά σαν στοιχείο της καθημερινότητας μας το οποίο ενεργοποιεί το κοινό» σημείωσε ο κύριος Δασκαλόπουλος «και άρα είναι πολιτική πράξη, γιατί προκαλεί διάλογο και αντιπαράθεση. Και το έργο τέχνης δεν είναι πια απρόσιτο. Η δημόσια τέχνη είναι δέσμευση μας, είναι μια υπόσχεση.  Δίνει ερεθίσματα για να φανταστούμε την πόλη και τη ζωή μας καλύτερα».

Οι Αθηναίοι που βρέθηκαν συμμετείχαν ενεργά στην συζήτηση, σχολιάζοντας πόσο ζητάει η πόλη αυτή την μεταμόρφωση, αλλά και σημειώνοντας κάποια βασικά προβλήματα όπως την κατάργηση του μαθήματος της αισθητικής αγωγής στα σχολεία, κάτι που «κουτσουρεύει» τις πολιτιστικές γνώσεις των παιδιών και των μελλοντικών πολιτών αυτής της πόλης.

Σε αντίθεση με τις συντηρητικές φωνές της πόλης, που δεν θέλουν να διαταράσσεται η συνήθεια τους, ήταν μεγάλη η μερίδα των πολιτών που δείχνουν πόσο θέλει η Αθήνα με μεταμορφωθεί σε μια πόλη που θα προσελκύσει «εικαστικό τουρισμό», που θα προσκαλεί τον πολίτη της να συμμετέχει στην δημιουργική διαδικασία και να γίνεται όλο και πιο ενεργός.

Και σε καιρούς κρίσης, είναι πολύ σημαντικό όλοι να έχουν την δυνατότητα να βιώσουν πολιτισμό, ακόμα και στην καθημερινή τους διαδρομή από το σπίτι στη δουλειά.