Η παρ΄ ολίγον απόβαση της Μάργκαρετ Παπανδρέου στο Άγιον Όρος

Η μικρή ταμπλέτα –όλες και όλες 80 σελίδες- του 57χρονου Βρετανού ιστορικού Μαρκ Μαζάουερ (Mark Mazower) «Τριάντα χρόνια ελληνικής ιστορίας: Μια προσωπική αναδρομή» κρύβει μια αποκάλυψη που θα συζητηθεί… Ο ιστορικός και πολυγραφότατος συγγραφέας, με ειδίκευση στη σύγχρονη ελληνική, βαλκανική και γενικότερα ευρωπαϊκή ιστορία του 20ου αιώνα, είναι σήμερα διευθυντής του Heyman Center για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Ανακαλεί λοιπόν στη μνήμη του ένα περιστατικό από τα πρώτα χρόνια του ΠΑΣΟΚ στην κυβερνητική εξουσία: «Θυμάμαι σαν να ήταν χθες, ένα βράδυ στη βεράντα στην Αίγινα, την Μπουρδάρα και τη φίλη της τη Μάργκαρετ Παπανδρέου να συζητούν πολύ σοβαρά πως θα εισέβαλλαν στο Άγιον Όρος και θα άνοιγαν τα μοναστήρια επιβάλλοντας την ισότητα των φύλων στους μοναχούς».



Το πώς και το γιατί αποσοβήθηκε μια… απόβαση της συζύγου του τότε πρωθυπουργού, Ανδρέα Παπανδρέου, μαζί με τις συνεργάτιδες της στην Ένωση Γυναικών Ελλάδας (ΕΓΕ) δεν είναι του παρόντος και επιπλέον έχει πολλές -σχεδόν αναρίθμητες- εκδοχές που πάντα έχουν μια κοινή βάση: τη σχέση της Μάργκαρετ με τον Ανδρέα. Ο Μαζάουερ δεν δίνει περισσότερες πληροφορίες για το τι ειπώθηκε εκείνο το βράδυ στην Αίγινα αλλά είναι σίγουρο ότι ο Βρετανός ιστορικός εντυπωσιάσθηκε από τη φεμινιστική πρωτοβουλία της Μάργκαρετ Παπανδρέου να επιδιώξει τη γυναικεία εισπήδηση στο «περιβόλι της Παναγιάς»!

Η Μάργκαρετ Παπανδρέου ίδρυσε την Ένωση Γυναικών Ελλάδας – ένα μετωπικό σχήμα του ΠΑΣΟΚ στο γυναικείο κίνημα των χρόνων της μεταπολίτευσης και στη συνέχεια, μετά και την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, ένα όχημα που, παρά την προς τα έξω φεμινιστική-σοσιαλιστική ταυτότητα και φυσιογνωμία, είχε άμεση σχέση με την προσωπική ατζέντα της συζύγου του τότε πρωθυπουργού, Ανδρέα Παπανδρέου. Η φίλη της, η Καλλιόπη Μπουρδάρα –που στο δικό της μπαλκόνι στην Αίγινα καταστρωνόταν το επιχειρησιακό σχέδιο της… απόβασης- ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της ΕΓΕ και παρέμεινε μέλος του Δ.Σ. της Ενωσης έως τον θάνατο της το 1996. Η Μπουρδάρα ήταν και βουλευτής του ΠΑΣΟΚ (Α΄ Αθηνών) την περίοδο 1985-1989.



Τα κείμενα που φιλοξενούνται στην ταμπλέτα «Τριάντα Χρόνια Ελληνικής Ιστορίας» -τόσο το κείμενο του Μαζάουερ (σε μετάφραση της Σώτης Τριανταφύλλου) όσο και το κείμενο του καθηγητή Κώστα Κωστή (πρόλογος στην έκδοση)- εκφωνήθηκαν την 3η Ιουνίου 2015 στη Μεγάλη Αίθουσα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) κατά την τελετή αναγόρευσης του Βρετανού ιστορικού και συγγραφέα ως επίτιμου διδάκτορα του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του ΕΚΠΑ.