Θάνος Παπαδόπουλος

1) Είναι λάθος και κοινωνικό έγκλημα να βάζετε τους μισθωτούς να πληρώνουν τις συντάξεις των εργοδοτών τους, των ελεύθερων επαγγελματιών και των αγροτών

2) Είναι λάθος και έγκλημα να βάζετε αυτούς που δούλεψαν πολλά χρόνια και πλήρωσαν μεγάλες ασφαλιστικές εισφορές να πληρώνουν τις συντάξεις εκείνων που δεν κολλούσαν ένσημα επειδή έπαιρναν στο χέρι ("μαύρα") τα χρήματα των ασφαλιστικών εισφορών, διευκολύνοντας τους εργοδότες να κλέβουν τα διπλά από τα ασφαλιστικά ταμεία των εργατών.

Ακριβώς γι΄ αυτά κατηγορούν τον νόμο Βρούτση για το ασφαλιστικό όσοι γνωρίζουν τον λαβύρινθο του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. συνεχίζει να έχει σ΄ ένα ασφαλιστικό ταμείο (τον ΕΦΚΑ) τους μισθωτούς του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα μαζί με τους εργοδότες, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες. Στον ΕΦΚΑ θέλει να ενσωματώσει μάλιστα και το ταμείο των επικουρικών συντάξεων. Πρόκειται για καθαρή κουτοπονηριά βαλκανικού επαρχιωτισμού που αντέγραψε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Επειδή όταν θα έχει έλλειμμα (λόγω εισφοροδιαφυγής και εισφοροκλοπής) το τμήμα ασφάλισης της πρώτης (εργοδότες) και της τρίτης (ελεύθεροι επαγγελματίες κι αγρότες) τάξης θα το καλύπτει σιωπηρά το τμήμα ασφάλισης των μισθωτών. Ετσι το ασφαλιστικό σύστημα επανιδρύει τις συντεχνίες του Μεσαίωνα και του Μεταξά.

Οι πολιτικοί και οι συνδικαλιστές τα γνωρίζουν αυτά αλλά αδιαφορούν, επειδή προτιμούν να εξασφαλίζουν ψήφους και μικρά προνόμια για τη δική τους συντεχνία και γι΄ αυτό ξεπουλούν τα θεμελιώδη δικαιώματα των εργαζομένων. Γι αυτό καλοδέχονται τις μικρές αυξήσεις για όσους είχαν πάνω από 30 χρόνια ασφάλιση (σωστά) και αδιαφορούν ότι όπως και παλιά οι μισθωτοί θα πληρώνουν τις συντάξεις των εργοδοτών, των γιατρών, δικηγόρων, μηχανικών, άγαμων θυγατέρων, χήρων, φοιτητών, ταξιτζήδων, κλπ. Ιδού πως γίνεται αυτός ο κυκεώνας για να μην αναγνωρίζεται:

1) Οι μισθωτοί του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα έχουν τριμερή χρηματοδότηση των συντάξεων: ένα μέρος πληρώνει ο μισθωτός, δύο μέρη (τα διπλάσια σχεδόν) πληρώνει ο εργοδότης και ένα μέρος πληρώνει το κράτος, όταν έρθει η ώρα της σύνταξης, η λεγόμενη "εθνική σύνταξη".

2) Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι εργοδότες και οι αγρότες έχουν μόνο διμερή χρηματοδότηση των συντάξεων τους, που φτάνει δεν φτάνει στο μισό της χρηματοδότησης των μισθωτών. Δηλαδή, πληρώνουν ένα μέρος οι ίδιοι και ένα μέρος το κράτος όταν έρθει η ώρα να πάρουν τη σύνταξη. Αυτοί δεν έχουν φυσικά εργοδότη, αφού εργοδότες είναι οι ίδιοι. Τους λείπουν από το σύστημα οι εισφορές των εργοδοτών που δεν έχουν. Έτσι όταν ένας μισθωτός κι ένας ελεύθερος επαγγελματίας πληρώνουν την ίδια εισφορά για το ίδιο χρονικό διάστημα, η σύνταξη του μισθωτού θα είναι διπλάσια του εργοδότη, του γιατρού, του δικηγόρου, του μηχανικού, του εμπόρου, του εκτελωνιστή, του βιοτέχνη, του αγρότη, του ξενοδόχου, του εστιάτορα, του ταξιτζή, του ταβερνιάρη κλπ.

Αυτή την ταπείνωση, όμως, δεν μπορούσε να τη δεχτεί η πρώτη και η τρίτη τάξη. Πίεσαν λοιπόν τις κυβερνήσεις και τη Βουλή, όπου κυριαρχούν, να εφαρμόσουν ένα σύστημα που να εξισώνει τις συντάξεις και πέτυχαν να εφαρμοστεί το αναδιανεμητικό ασφαλιστικό σύστημα, όπως το ονόμασαν. Αναδιανεμητικό σύστημα σημαίνει το κράτος, ο ΕΦΚΑ, μαζεύει εισφορές από όσους βρει μπροστά του αδύναμους (τους μισθωτούς) και στη συνέχεια μοιράζει τις συντάξεις ανάλογα με τις πιέσεις που ασκούν οι συντεχνίες ή τις ψήφους που ελπίζουν να πάρουν τα κυβερνητικά κόμματα από τις διάφορες κοινωνικές τάξεις και ομάδες.

Αυτό το αναδιανεμητικό σύστημα δημιούργησε στο παρελθόν 270 ασφαλιστικά ταμεία κύριας και επικουρικής σύνταξης, από τα οποία τα 90 πιο δυναμικά και "ευγενή" τα προίκισε με "κοινωνικό πόρο" : Αγόραζες φάρμακα, πλήρωνες ιατρόσημο, έκανες δίκη ή συμβόλαια, πλήρωνες δικηγορόσημο, έχτιζες σπίτι, πλήρωνες μηχανικόσημο, έβαζες βενζίνη στο Ι.Χ. σου πλήρωνες το ταμείο των ταξιτζήδων και φορτηγατζήδων, εκτελώνιζες αγαθά η εμπορεύματα, πλήρωνες το ταμείο των εκτελωνιστών κλπ. κλπ. Τέλος, το ΙΚΑ είχε 950 διαφορετικούς τρόπους υπολογισμού των συντάξεων, έναν για κάθε ομάδα που ασφάλιζε. Αλλά και πάλι δεν έφταναν τα έσοδα για όλες τις συντάξεις των ευνοουμένων και γι΄ αυτό το κράτος από το 1980 έως το 2009 δανείστηκε 200 δισ. ευρώ για να πληρώνει συντάξεις σε όσους δούλεψαν 15, 20 και 25 χρόνια μόνο!
Η κρίση χρέους έδειξε ότι το αναδιανεμητικό σύστημα είχε χρεοκοπήσει την Ελλάδα, μαζί με τις προσλήψεις στο Δημόσιο. Δύο αριθμοί για να καταλάβουν και οι ανυποψίαστοι το μέγεθος του εγκλήματος:

Το αναδιανεμητικό ασφαλιστικό σύστημα χρέωσε την Ελλάδα, δηλαδή επιβάρυνε το χρέος της κατά 200 δισ. ευρώ.

Οι προσλήψεις στο δημόσιο κι αυτοί που πληρώνονταν από το κράτος το 1980 ήταν λιγότεροι από 400.000 άνθρωποι (επί Κωνσταντίνου Καραμανλή). Το 2009 (επί Κώστα Καραμανλή του μικρού είχαν φτάσει τους 1.135.000 ανθρώπους

Η "σκληρή" διαπραγμάτευση του Αλ. Τσίπρα και του Βαρουφάκη για να μη μειωθούν οι συντάξεις αυτών που είχαν δουλέψει 15, 20 και 25 χρόνια μόνο καθώς και οι συντάξεις χηρείας, άγαμων θυγατέρων και φοιτητών στοίχισαν στην ελληνική οικονομία 200 δισ. ευρώ. Δηλαδή α) 50 δισ. ευρώ αύξηση του δημόσιου χρέους, β) 15,5 δισ. ευρώ το χρόνο μέτρα επί 3,5 χρόνια = 50 δισ. ευρώ και γ) 100 δισ. ευρώ από τα capital controls, την τρίτη κεφαλαιοποίηση των Tραπεζών και το έλλειμμα της ανάπτυξης επί 4,5 χρόνια ΣΥΡΙΖΑ κλπ. Κλπ.

Αυτά όλα καταργήθηκαν με τα Μνημόνια. Η Τρόικα επέβαλε να εφαρμοστεί και σωστά το ανταποδοτικό ασφαλιστικό σύστημα με προσωπική μερίδα κάθε ασφαλισμένου από το 2015. Αλλά έμενε κενό ένα μεταβατικό διάστημα 35 χρόνων, από το 2015 έως το 2050 που θα πληρώνονταν οι νέες συντάξεις. Για το μεταβατικό διάστημα συμφωνήθηκε η βαθμιαία προσαρμογή του ασφαλιστικού συστήματος.

Αλλά ο νόμος Κατρούγκαλου έβαλε πάλι το αναδιανεμητικό σύστημα από το παράθυρο, για να πληρώσουν τον λογαριασμό αυτοί που είχαν πληρώσει.

Αλλά, ο νόμος Κατρούγκαλου έκανε κι ένα άλλο έγκλημα, που φαίνεται να επιβιώνει και στο νόμο Βρούτση. Έκοβε τις συντάξεις εκείνων που δούλεψαν πάνω από 35 χρόνια για να ενισχύσει τις συντάξεις εκείνων που είχαν εισφορές για 75 μέρες το χρόνο μονάχα (για να μπορούν να έχουν ασφάλιση υγείας, δωρόσημα κι αδειόσημα).

Ο Αλ. Τσίπρας μάλιστα το δικαιολόγησε ότι το έκανε για να πάρουν συντάξεις και όσοι δεν είχαν την τύχη να έχουν σταθερή και συνεχή δουλειά!

Αγνοούσε βέβαια ότι το 90% αυτών έκλεβε το ταμείο του και, το χειρότερο, έδινε στους εργολάβους, στους ξενοδόχους, να κλέβουν τις διπλάσιες εισφορές από τα ασφαλιστικά ταμεία των μισθωτών. Έτσι συμβαίνει αν μάθεις την πολιτική στις καταλήψεις των μαθητικών συμβουλίων και των φοιτητικών συλλόγων. Επειδή μαθαίνεις να απαιτείς να σου λύνουν τα προβλήματα οι άλλοι π.χ. η Ευρώπη, ή η αντιπολίτευση.

Ο νόμος Βρούτση, συνεχίζοντας την παράδοση σε πιο χαλαρή και light εκδοχή, φαίνεται ότι εισάγει στοιχεία αναδιανεμητικού συστήματος, ιδίως στις επικουρικές συντάξεις.

Ταυτόχρονα διατηρεί το ενιαίο συντεχνιακό ταμείο του ΕΦΚΑ για να μπορούν να πληρώνουν οι μισθωτοί τις συντάξεις των …εργοδοτών! Όμως, αν ήθελε να βοηθήσει αυτούς που από κουτοπονηριά έκλεβαν μαζί με τους εργοδότες τα ταμεία τους ή το 10% των πραγματικά άτυχων, ας έκοβε ένα κονδύλι 200-300 εκατομμυρίων ευρώ να τους το μοιράσει. Εξάλλου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε εξαγγείλει το εθνικό εισόδημα επιβίωσης. Αλλά δεν πρόκειται γι΄αυτό. Πρόκειται μόνο για τον φόβο του πολιτικού (κομματικού) κόστους. Αλλά έτσι δεν γίνεται μεταρρύθμιση, απλώς "την πληρώνουν" αυτοί που πληρώνουν. Όπως και στους φόρους…
------------------------------------------------------------------------------------------------
* Ο Θάνος Παπαδόπουλος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας