Η διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (COP26) δίνει την εντύπωση μίας σοβαρά συντονισμένης και ειλικρινούς προσπάθειας των 130 ηγετών να αναζητήσουν κοινά πατήματα ως προς τις λύσεις και τα μέτρα αντιμετώπισης του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής. Η εξελισσόμενη ενεργειακή κρίση όμως – όσο και αν χαρακτηρίζεται από ορισμένους αναλυτές ως βραχύβια – ανέδειξε την ενεργειακή αδυναμία των περισσότερων χωρών
Ηρακλής Ρούπας
Κάθε περίοδο που συζητείται ο προϋπολογισμός αναπόφευκτα αναδεικνύεται η φιλοσοφία της οικονομικής πολιτικής κάθε κυβέρνησης. Από την περίοδο της κρίσης των μνημονίων δυστυχώς δεν έχει καταστεί δυνατόν η χώρα να εκφράσει την δική της αναπτυξιακή πολιτική. Άλλωστε, η κρίση των αγορών του 2008, σε συνδυασμό με την επερχόμενη 4η βιομηχανική επανάσταση, τείνει να διαμορφώσει ένα νέο πεδίο αντιλήψεων περί καπιταλισμού, ανάπτυξης και κοινωνικής ισορροπίας στα πλαίσια μίας δικαιότερης προσέγγισης της συνεισφοράς των πλουσίων στο κοινωνικό σύνολο
Οι Πανελλαδικές εξετάσεις ξεκίνησαν. Η περίοδος της πανδημίας όμως, ανέδειξε με τον πλέον εμφατικό τρόπο τον βαθμό οπισθοδρομικότητας και αντιπαραγωγικότητας με τον οποίο λειτουργούσε το κράτος εδώ και δεκαετίες σε σχέση με την ψηφιοποίηση εκατοντάδων λειτουργιών και την διευκόλυνση του πολίτη. Διευκολύνσεις που από μόνες τους δημιουργούν θετικό αναπτυξιακό πρόσημα. Αυτό που δεν έχει γίνει ακόμα αντιληπτό όμως, είναι πως η συνεχιζόμενη αδυναμία παροχής ταυτόσημων ψηφιακών δυνατοτήτων σε όλα τα παιδιά της σχολικής κυρίως ηλικίας, στερεί από την πραγματική μελλοντική αναπτυξιακή προοπτική.
Έκρηξη καταθέσεων κατά 21δις ευρώ εν μέσω πανδημίας με σχεδόν μηδενικά επιτόκια καταθέσεων. Την ίδια στιγμή που τα επιτόκια δανεισμού αυξάνονται. Μία απλή αναγωγή του τι σημαίνει αυτό θα οδηγήσει στο συμπέρασμα πως οι καταθέτες δυνητικά έχασαν 100 εκατ. ευρώ την ίδια στιγμή που το τραπεζικό σύστημα καρπούται άνω των 1,5 δις ευρώ σε προμήθειες από τους ίδιους καταθέτες. Σχήμα οξύμωρο ή μήπως όχι;
Εν μέσω της γενικευμένης κρίσης της πανδημίας, δυστυχώς δεν χρησιμοποιούνται ελληνικές λέξεις που να απαλύνουν την προβληματική εικόνα για την επόμενη ημέρα της οικονομίας όπως αυτή αναδεικνύεται από την χρήση των «lock down» και «click away». Κάποιες άλλες φράσεις όπως «τηλεργασία», καθώς και «αναστολή εργασίας», αναδεικνύουν ταυτόχρονα την διαμόρφωση ενός νέου περιβάλλοντος στον τρόπο εργασίας, αλλά και στην ανάγκη αναζήτησης μίας νέας «ειδικής κουλτούρας» από τους επιχειρηματίες. Μία κουλτούρα που αμβλύνει τις ανισότητες που θα αναδειχθούν εντονότερες μέσω της «σύγχρονης ανάπτυξης».
Η έλευση του εμβολίου μας υποχρεώνει να συζητήσουμε για τις εξελίξεις της «επόμενης» ημέρας. Εξελίξεις που αναδεικνύουν μία Ευρώπη να βυθίζεται στα χρέη και οι Κεντρικές Τράπεζες να υποχρεώνονται σε υπερβάσεις και πολιτικές εκτάκτου ανάγκης. Κινήσεις χωρίς ύπαρξη σχεδιασμού και πολιτικής πρόβλεψης για τις επιπτώσεις τόσο της πανδημίας, όσο και της εκτίναξης του κρατικού και ιδιωτικού δανεισμού εξαιτίας της κρίσης.
Αρκούσε μία απλή δημοσιοποίηση της πρότασης μερίδας μετόχων της τράπεζας Πειραιώς για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, για να βυθισθεί η τιμή της μετοχής της κατά 30% σε μία συνεδρίαση του ΧΑΑ. Μπορεί η συγκεκριμένη πρόταση τελικά να απορρίφθηκε από το ΤΧΣ. Ελάχιστοι όμως προχώρησαν σε ερμηνεία των λόγων της πτώσης της τιμής της μετοχής. Ως να επρόκειτο για φυσιολογικό φαινόμενο. Ειδικά όταν η πρόταση θεωρητικά σηματοδοτούσε κεφαλαιακή ενίσχυσή της.
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της ΕΛΣΤΑΤ και την ανάδειξη ενός υφεσιακού προβλήματος μεγαλύτερου εκείνου που προβλεπόταν, είναι δύσκολο να μην αναζητηθούν διέξοδοι ανάταξης πέραν της πεπατημένης. Την περίοδο που η Ελλάδα εμφανίζει το μικρότερο ΑΕΠ των τελευταίων 22 ετών και ύφεση 15,2% το δεύτερο τρίμηνο του 2020, με δεδομένη την αδυναμία των τραπεζών να στηρίξουν την οικονομία, η ανάλυση της πορείας του τραπεζικού συστήματος με βάση αντικρουόμενες εκτιμήσεις είναι δυνατόν να εντείνει τον προβληματισμό.
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της ΕΛΣΤΑΤ και την ανάδειξη ενός υφεσιακού προβλήματος μεγαλύτερου εκείνου που προβλεπόταν, είναι δύσκολο να μην αναζητηθούν διέξοδοι ανάταξης πέραν της πεπατημένης. Την περίοδο που η Ελλάδα εμφανίζει το μικρότερο ΑΕΠ των τελευταίων 22 ετών και ύφεση 15,2% το δεύτερο τρίμηνο του 2020, με δεδομένη την αδυναμία των τραπεζών να στηρίξουν την οικονομία, η ανάλυση της πορείας του τραπεζικού συστήματος με βάση αντικρουόμενες εκτιμήσεις είναι δυνατόν να εντείνει τον προβληματισμό.
Μέσα από την αντιμετώπιση της πανδημίας εισήλθαμε βίαια σε αχαρτογράφητα πεδία. Η εργασία από το σπίτι διαμορφώνει ένα νέο «προοδευτικό» κατά μία έννοια εργασιακό περιβάλλον. Η ρύθμιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων με την νέα αυτή μορφή είναι εκτός καθιερωμένων συνδικαλιστικών αντιλήψεων. Άρα και αντιδράσεων.