Γρ. Νικολόπουλος

Η οικονομική πολιτική που περιγράφει η κυβέρνηση για την επόμενη χρονιά, με την αύξηση του κατώτατου μισθού και την ανακούφιση της μεσαίας τάξης, ήταν η αναμενόμενη. Ο στόχος της αύξησης των εισοδημάτων μετά από μία δεκαετία μειώσεων μοιάζει λογικός, το ίδιο και οι εξαγγελίες για ενίσχυση του κοινωνικού κράτους. Σε κάποιο μικρό βαθμό ίσως είναι και εφικτός ο στόχος αυτός, ίσως υπάρχουν κάποια μικρά περιθώρια, λόγω της υπερφορολόγησης που μεταφέρει τεράστια ποσά από τους πολίτες στην κυβέρνηση, δίνοντάς της το περιθώριο κάποιων μικροπαροχών. Πολιτικά οι εξαγγελίες είναι εξηγήσιμες. Αποσκοπούν στην άγρα ψήφων καθώς μπαίνουμε σε χρόνο εκλογών. Σε καμία περίπτωση, όμως, η πολιτική των παροχών δεν είναι αναπτυξιακή.

Υποτίθεται ότι όλα αυτά που περιγράφει η κυβέρνηση εντάσσονται σε ένα στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της οικονομίας. Αυτά τα μέτρα όμως δεν φέρνουν ανάπτυξη. Ισως φέρουν ψήφους -και αυτό αμφίβολο-, αλλά όχι ανάπτυξη. Τα μέτρα που θα φέρουν ανάπτυξη συνδέονται αναγκαστικά με πολύ σημαντικές αλλαγές στη δημόσια διοίκηση. Αλλαγές που θα επιτρέψουν τη γρήγορη μείωση των φόρων, των ασφαλιστικών εισφορών και του κόστους της γραφειοκρατίας, μέτρα που θα διευκολύνουν τις επενδύσεις και θα ευνοήσουν το κέρδος, μέτρα που θα ενισχύσουν τους ανεξάρτητους θεσμούς και τη Δημοκρατία και θα περιορίσουν την κυβερνητική παρέμβαση στην οικονομία, αλλά και τη διοικητική αυθαιρεσία και διαφθορά. Αυτές οι αλλαγές όχι μόνο θα έφερναν οικονομική ανάπτυξη και αύξηση της απασχόλησης, αλλά θα διασφάλιζαν και δεκαετίες προόδου και ευημερίας.

Δεν υπάρχουν όμως τέτοια μέτρα στην ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ είναι αμφίβολο αν θα υπάρξουν και στην ατζέντα της επόμενης κυβέρνησης.

Και αυτό διότι οι Ελληνες πολιτικοί είναι κρατιστές στο σύνολό τους. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν τολμούν καν να διανοηθούν τον περιορισμό της κρατικής παρέμβασης στην οικονομία, αντίθετα θεωρούν ότι το κράτος πρέπει να βρίσκεται παντού και να τα «διορθώνει» όλα - όπου διορθώνει, διαβάζουμε φυσικά «καταστρέφει».

Εν πάση περιπτώσει, οι παροχές που εξαγγέλλει σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ για αυξήσεις του κατώτατου μισθού δεν μπορούν να προκαλέσουν ανάπτυξη για τον απλούστατο λόγο ότι δεν αυξάνουν την ποσότητα χρήματος που υπάρχει στην οικονομία. Προέρχονται από φόρους, δηλαδή από χρήμα το οποίο αφαιρεί η κυβέρνηση από τους πολίτες και το μοιράζει σε κάποιους άλλους. Αναδιανομή του εισοδήματος, ναι, είναι, αλλά αναπτυξιακή πολιτική δεν είναι.

Η ανάπτυξη προϋποθέτει εισροή νέου χρήματος. Προϋποθέτει αύξηση των επενδύσεων, αύξηση της παραγωγής, αύξηση των εξαγωγών. Αν δεν έχουμε επενδύσεις και αύξηση της παραγωγής, δεν θα έχουμε αύξηση των εξαγωγών και οι αυξήσεις μισθών θα μεταφραστούν αυτομάτως σε αυξήσεις των εισαγωγών. Το χρήμα δηλαδή θα φεύγει στο εξωτερικό αντί να έρχεται από το εξωτερικό. Και μπορεί σε μια οικονομία που έχει δικό της νόμισμα οι αυξήσεις μισθών να προκαλούν μικρή ζημιά, αλλά σε μια οικονομία με ευρώ χωρίς παραγωγή οι αυξήσεις μετατρέπονται σε εμπορικό έλλειμμα.

Η λογική της κυβέρνησης είναι πολιτικά εξηγήσιμη, αλλά οικονομικά λανθασμένη. Προτεραιότητά της θα έπρεπε να είναι ο περιορισμός της σπατάλης στο Δημόσιο και των ανισοτήτων στις αμοιβές του και στις συντάξεις ώστε να χρειάζεται λιγότερους φόρους για να χρηματοδοτήσει τις ανάγκες του. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση θα έπρεπε να βιάζεται πολύ να λύσει το ζήτημα των κόκκινων δανείων ώστε να αρχίσει η χρηματοδότηση της οικονομίας από τις τράπεζες. Οταν οι τράπεζες δεν μπορούν να δανείσουν τις επιχειρήσεις, ούτε φυσικά τους ιδιώτες, η οικονομία πάσχει από έλλειψη ρευστότητας. Τη στιγμή αυτή όλοι βρίσκονται υπό μια ιδιότυπη ομηρία. Χρωστάνε στην Εφορία, στα ασφαλιστικά ταμεία, στις τράπεζες, στους δήμους, παντού. Καλούνται οι πολίτες να πληρώσουν τα σπασμένα δεκαετιών ανικανότητας, ανοργανωσιάς, ασάφειας, αντιφάσεων στους νόμους, έλλειψης λογικής. Και επειδή χρωστάνε, δεν μπορούν να λειτουργήσουν οικονομικά, να κάνουν νόμιμες συναλλαγές, να πουλήσουν περιουσιακά στοιχεία, να ανοίξουν νέες επιχειρήσεις, να ξεκινήσουν νέες δουλειές.

Η οικονομία έχει παραλύσει και πράγματι χρειάζεται μια σοβαρή αναπτυξιακή πολιτική. Αλλά δεν είναι αυτή που περιγράφει ο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή είναι μια προεκλογική πολιτική μικροπαροχών που είναι αμφίβολο αν μπορούν καν να υλοποιηθούν και, ακόμη κι αν υλοποιηθούν, δεν θα έχουν κανένα θετικό αποτέλεσμα στην οικονομία.