Βασίλης Στεφανακίδης

Στην παρουσίαση του νομοσχεδίου από τον υπουργό Παιδείας ακούσαμε -και δεν πιστεύαμε στ’ αυτιά μας- πως οι υποψήφιοι φοιτητές στα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα πρέπει να συμμετέχουν σε πανελλαδικές εξετάσεις που θα διοργανώνει το κράτος και στη συνέχεια η βαθμολογία τους θα αποτελεί το «εισιτήριο» για εγγραφή στα ιδιωτικά πανεπιστήμια!

Μα σοβαρά τώρα; Είναι δυνατόν με μια τέτοια διαδικασία όπου το κράτος θα κρίνει ποιοι υποψήφιοι πληρούν τα κριτήρια για εγγραφή στα ιδιωτικά πανεπιστήμια να έρθει στη χώρα κάποιο σοβαρό ξένο πανεπιστήμιο; Τα μεγάλα ξένα και πετυχημένα πανεπιστημιακά ιδρύματα εδώ και πολλές δεκαετίες επιλέγουν αυτά τους φοιτητές, με δικά τους κριτήρια και standards. Τα κριτήρια είναι μεν αυστηρά, αλλά δεν έχουν καμιά σχέση με εξετάσεις ελληνικού τύπου.

Πέρα από τις σχολικές επιδόσεις εξετάζουν, για παράδειγμα, και πολλές άλλες δεξιότητες των υποψηφίων: τα ενδιαφέροντά τους, τη συμμετοχή τους σε κοινωνικές και αθλητικές δράσεις, τη συμμετοχή τους σε μαθητικούς διαγωνισμούς και δεκάδες άλλα κριτήρια που συντείνουν σε αυτό που λέγεται αριστεία και όχι σε διαδικασίες που στην ουσία δεν αποδεικνύουν τίποτα πέραν της ικανότητας στην παπαγαλία τυποποιημένων γνώσεων.

Δηλαδή τα Λύκεια IB που λειτουργούν εδώ και χρόνια στη χώρα μας και με βάση τις επιδόσεις τους σε διεθνή εξεταστική διαδικασία, αλλά και το βιογραφικό ενός εκάστου μαθητή με βάση το οποίο γίνεται η επιλογή του από τα πανεπιστήμια, δεν τα έχουν λάβει καν υπόψη οι νομοπαρασκευαστές του υπουργείου Παιδείας; Κι εμείς που πιστέψαμε πως με αυτή τη μεταρρύθμιση θα έρχονταν φημισμένα ξένα πανεπιστήμια που θα διάλεγαν με υψηλές προδιαγραφές τους φοιτητές τους και αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ανταγωνισμού που θα είχε σημαντική επίδραση στην άνοδο του επιπέδου σπουδών και στα κρατικά πανεπιστήμια.

Ενας υγιής ανταγωνισμός για το ποιο πανεπιστήμιο θα βγάζει τους καλύτερους νέους επιστήμονες στην αγορά εργασίας όπως γίνεται και στο εξωτερικό, όπου οι επιχειρήσεις με βάση το βιογραφικό και τις επιδόσεις των φοιτητών τούς προσφέρουν εργασία από την πρώτη μέρα της αποφοίτησής τους.

Δεν ξέρω πώς το σκέφτηκαν εκεί στο υπουργείο Παιδείας ή αν είχαν τέτοιες εντολές άνωθεν, ποιους πολέμιους των ιδιωτικών ήθελαν να κατευνάσουν, αλλά πολύ φοβούμαι πως αν τελικά το νομοσχέδιο περάσει έτσι, στο τέλος θα γίνει μια τρύπα στο νερό.

Ολοι ξέρουμε πως το μόνο για το οποίο μπορεί να επαίρεται η ελληνική Πολιτεία όσον αφορά τις Πανελλήνιες είναι το αδιάβλητό τους. Για να φτάσει όμως κάποιος μαθητής να δώσει Πανελλήνιες, το υπουργείο Παιδείας έχει αποδεχτεί εδώ και πολλά χρόνια πως οι δύο τελευταίες χρονιές του Λυκείου είναι... τζούφιες σε παροχή ουσιαστικών γνώσεων και όλοι οι μαθητές ασχολούνται με τα φροντιστήρια που τους μαθαίνουν να παπαγαλίζουν την ύλη των εξετάσεων. Οι δε βαθμολογίες σε αυτές τις τάξεις δείχνουν πως σχεδόν όλοι οι μαθητές είναι αριστούχοι!

Πλην όμως αυτοί οι βαθμοί δεν μετράνε πουθενά, μιας και το απολυτήριο Λυκείου δεν έχει καμιά αξία παρά μόνο ως διαβατήριο υποψηφίου στις Πανελλήνιες. Υπάρχει μάλιστα το οξύμωρο πως οι ενδοσχολικές εξετάσεις της Γ' Λυκείου για την αποφοίτηση ή μη να γίνονται συνήθως μετά τις Πανελλήνιες, όπου συμμετέχουν όσοι επιθυμούν! Οπως δεν έχουν και καμιά πρακτική αξία τα χιλιάδες πτυχία των δεκάδων πανεπιστημιακών σχολών που λειτουργούν στη χώρα και μοιράζονται αφειδώς ανά την επικράτεια. Ή μάλλον, για να ακριβολογούμε, έχουν αξία ως τυπικό προσόν στο Ελληνικό Δημόσιο για όποιους καταφέρουν να «τρυπώσουν»!

Μας έκανε επίσης αλγεινή εντύπωση πως η πρόβλεψη στο νομοσχέδιο της ελάχιστης επένδυσης από τα ξένα πανεπιστήμια που θα θελήσουν να ανοίξουν παράρτημα στην Ελλάδα είναι το ποσό των 2 εκατ. ευρώ! Προφανώς διέλαθε την προσοχή κάποιων πως με αυτά τα χρήματα δεν αγοράζεις ούτε διαμέρισμα σε καλή περιοχή, όχι να δημιουργήσεις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις υψηλών προδιαγραφών.

Εν κατακλείδι, θεωρώ πως αν ο επιτυχημένος υπουργός στο Ψηφιακής Πολιτικής Κυριάκος Πιερρακάκης, και επειδή τα στερνά τιμούν τα πρώτα, δεν κάνει αλλαγές στο ν/σ και δεν απαλείψει αυτές τις παράλογες διατάξεις, τότε δεν πρέπει να περιμένει «συνωστισμό» από ιδρύματα όπως το Χάρβαρντ, το Γέιλ, η Οξφόρδη κ.λπ. Τα κυπριακά πανεπιστήμια το πολύ - κι αυτά αμφιβάλλω.