Αλέξανδρος Κασιμάτης

Παρά τις κατά καιρούς δηλώσεις πως τα υψηλά επιτόκια θα παραμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι περισσότερες διεθνείς επενδυτικές τράπεζες πιστεύουν ότι η άνοδος των επιτοκίων έφθασε στο τέλος και οι κεντρικές τράπεζες θα υποχρεωθούν να αρχίσουν τις μειώσεις. Οι αναλυτές της Barclays πιστεύουν πως η Fed θα μειώσει τα επιτόκια κατά 100 μονάδες βάσης το 2024 και κατά 100 επιπλέον μονάδες βάσης το 2025. Στην ING αναμένουν πως η Fed θα αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια το β’ τρίμηνο του 2024 κατά 25 μονάδες βάσης ανά συνεδρίαση, με απώτερο στόχο τη μείωση κατά 150 μονάδες βάσης και πως οι μειώσεις θα επεκταθούν και στο 2025.

Η ΕΚΤ το πιθανότερο είναι ότι θα ακολουθήσει τη Fed, αν η αμερικανική κεντρική τράπεζα αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια, με τους αναλυτές να ποντάρουν ότι η αποκλιμάκωση θα ξεκινήσει από τον Απρίλιο και τους πιο αισιόδοξους να περιμένουν ακόμη και έξι μειώσεις επιτοκίων μέσα στο 2024. Αν και τα πράγματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα στην Ευρώπη, με ενδεικτικό παράδειγμα την πρόσφατη δήλωση του Γερμανού κεντρικού τραπεζίτη, Χοακίμ Νέιτζελ, ο οποίος προειδοποίησε ότι ο κίνδυνος επιστροφής του πληθωρισμού παραμένει υπαρκτός, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας αύξησης στα επιτόκια.

Παρά όμως τις δηλώσεις παραγόντων περί του αντιθέτου, οι αγορές αρχίζουν να βάζουν τη μείωση των επιτοκίων στο βασικό τους σενάριο. Αυτό δείχνει το “πάρτι” που γίνεται στις αγορές σε Ευρώπη και Αμερική με τους κυριότερους δείκτες είτε να βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, είτε και να «φλερτάρουν» μ’ αυτά, αγνοώντας τις επίμονες προειδοποιήσεις για τον κίνδυνο ύφεσης. Αν πράγματι οι κεντρικές τράπεζες ετοιμάζονται για τη στροφή προς μια πιο χαλαρή νομισματική πολιτική, τότε αυτό θα βοηθήσει τις αγορές μετοχών και ομολόγων.

Αν εδραιωθεί η πτωτική συγκυρία για τα επιτόκια, το 2024 μπορεί να αποδειχθεί μια πολύ καλή χρονιά για το ελληνικό χρηματιστήριο, τα ομόλογα και γενικότερα την οικονομία. Κατά τη UBS «στην τελευταία έκθεση πιστοληπτικής αξιολόγησης, η Fitch υπογράμμισε τις ευνοϊκές δυναμικές του χρέους οι οποίες αναμένεται να παραμείνουν σε έντονα πτωτική τάση, όπως και τους χαμηλούς κινδύνους πολιτικής ως τα βασικά στοιχεία της αξιολόγησης και τις κινητήριες δυνάμεις για την αναβάθμιση της Ελλάδας». Σύμφωνα με τις προβλέψεις των αναλυτών της UBS, ο δείκτης χρέους προβλέπεται να μειωθεί στο 159% του ΑΕΠ φέτος, στο 152% το 2024 και στο 144% το 2025. Αυτό θα αντιπροσώπευε μείωση του λόγου χρέους/ΑΕΠ κατά σχεδόν 60 ποσοστιαίες μονάδες από το μέγιστο του 205% του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αυτή η πτωτική τάση του λόγου του χρέους υποστηρίζεται από τις προσδοκίες για ισχυρή ονομαστική ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια και δέσμευση για δημοσιονομική εξυγίανση.

Η UBS προβλέπει ότι η αύξηση του ΑΕΠ στην Ελλάδα θα ξεπεράσει εκείνη των άλλων χωρών της Ευρωζώνης κατά τα επόμενα δύο χρόνια, με μέσο όρο 3% ανάπτυξη. Την επίδοση αυτή θα υποστηρίξουν οι εισροές κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης, η βελτίωση των οικονομικών των νοικοκυριών και η καλύτερη κατάσταση του τραπεζικού συστήματος και των δημόσιων οικονομικών.