Ένας αθλητής χωρίς χώρα στους Ολυμπιακούς Αγώνες

Η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων και το πνεύμα τους είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την ιδέα της Ειρήνης και την εναντίωση στους πολέμους. Για αυτό, άλλωστε, από την αρχαιότητα και μέσα από την έννοια της «ολυμπιακής εκεχειρίας», οι Αγώνες προέβλεπαν ότι από την έβδομη ημέρα πριν από την έναρξή τους μέχρι την έβδομη ημέρα μετά το πέρας τους, οι πόλεμοι σταματούσαν, έτσι ώστε οι αθλητές, απαλλαγμένοι από στρατιωτικές υποχρεώσεις, να μπορούν να ταξιδέψουν για να συμμετάσχουν σε αυτούς.

Σε αυτό το κλίμα, μια προσωπική ιστορία ενός αθλητή που η χώρα του έζησε τον εμφύλιο σπαραγμό και κατάφερε να μπει στον παγκόσμιο χάρτη ως ανεξάρτητο κράτος, κάνει το γύρο του κόσμου και συγκινεί τους απανταχού φίλους των Αγώνων. Πρόκειται για τον 28χρονο μαραθωνοδρόμο Guor Marial, ο οποίος βίωσε τον εμφύλιο πόλεμο σε πολύ τρυφερή ηλικία, είδε μέλη της οικογένειάς του να χάνονται στη μέγκενή του και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα και τους γονείς του, αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο, πριν κλείσει τα δέκα του χρόνια. Γεννήθηκε στη χώρα που σήμερα ονομάζεται Νότιο Σουδάν, ένα κράτος που  διαχωρίστηκε από το Σουδάν μόλις πέρυσι και δεν έχει συστήσει εθνικό ολυμπιακό κορμό. Έτσι, αν και δε θα αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου υπό τη σημαία της χώρας του, του Νότιου Σουδάν , μπορεί να αισθάνεται υπερήφανος, καθώς είναι ο πρώτος αθλητής που προέρχεται από το πιο νεοσυσταθέν έθνος του κόσμου και που, έπειτα από απόφαση της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, θα μπορέσει να τρέξει ως ανεξάρτητος αθλητής, χωρίς να εκπροσωπεί καμία χώρα.

Έχοντας πάρει το δρόμο της ξενιτιάς από τα εννέα του χρόνια, ο Guor, σήμερα λογίζεται ως κάτοικος των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς εκεί κατέληξε αναζητώντας καταφύγιο πριν από 11 χρόνια, για να ξεφύγει από την αιματηρή σύγκρουση στο Σουδάν που άφησε εκατομμύρια νεκρούς. Ακόμη, μην έχοντας αμερικανική υπηκοότητα, ο 28χρονος αθλητής απέρριψε πρόταση να τρέξει υπό τη σημαία του Σουδάν έπειτα από το «πικρό διαζύγιο» του κράτους με την πατρίδα του. Ο ίδιος δηλώνει σχετικά:

«Ποτέ δε θα το έκανα αυτό. Για μένα μια τέτοια κίνηση θεωρείται προδοσία. Η οικογένειά μου έχασε 28 μέλη στον πόλεμο με το Σουδάν. Εκατομμύρια  συνάνθρωποί μου σκοτώθηκαν από τις σουδανικές δυνάμεις. Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να συγχωρήσω, αλλά δεν μπορώ να τιμήσω και να δοξάσω μια χώρα που σκότωσε μέλη της οικογένειάς μου».

Έτσι, η μόνη λύση ήταν να συμμετάσχει στους αγώνες ως ανεξάρτητος. Δεδομένου, λοιπόν, ότι δεν μπορούσε να τρέξει για τη χώρα του, καθώς δεν έχει διαβατήριο του Νοτίου Σουδάν και δεν υπάρχει εθνική ολυμπιακή ομάδα, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή του χορήγησε την άδεια να συμμετάσχει ως ανεξάρτητος. Η απόφαση αυτή σημαίνει ότι θα μεταφέρει την ολυμπιακή σημαία, θα φορά στολή που δεν θα έχει έμβλημα κάποιου έθνους και αν κερδίσει, αντί του εθνικού ύμνου θα ακουστεί ο ύμνος των Ολυμπιακών Αγώνων.

«Το γεγονός ότι θα είμαι στους Ολυμπιακούς Αγώνες σημαίνει πολλά, όχι μόνο για μένα, αλλά και για τη χώρα μου, η οποία έχει περάσει τόσα πολλά», είπε σε μια τηλεφωνική κλήση από το Flagstaff της Αριζόνα, όπου βρίσκεται εκεί για προπόνηση.

«Ακόμα και αν δεν κρατήσω ή φορέσω τη σημαία του έθνους μου, το Νότιο Σουδάν θα είναι μέσα στην καρδιά μου. Για εμένα θα είναι σα να φοράω τη σημαία της πατρίδας μου», πρόσθεσε.

Ο Guor Marial γεννήθηκε το 1984 και άφησε το σπίτι του το 1993. Η ιστορία της επιβίωσής του από τον πόλεμο τον οδήγησε στην αναζήτηση καταφυγίου σε διαφορετικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, όπου κατέφυγε εκεί πριν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες εν τέλει του χορήγησαν άσυλο το 2001. Πήγε Γυμνάσιο στο Νιου Χάμσαϊρ και αποφάσισε να αρχίσει να τρέχει δοκιμαστικά, αφού εδώ και χρόνια είχε μάθει να «τρέχει μακριά από τη σύγκρουση», όπως αποκάλυψε ο ίδιος. Αργότερα πήγε στο πανεπιστήμιο Iowa State, με αθλητική υποτροφία και ήταν δρομέας του γύρου όλης της Αμερικής.  

Έχει να δει τους γονείς του από το 1993, όταν έφυγε από τα εδάφη που σήμερα οριοθετούν το Νότιο Σουδάν. Τώρα, όμως, ελπίζει πως ίσως μπορέσουν μετά από πολλά χρόνια να δουν το παιδί τους, έστω και από την τηλεόραση. «Ελπίζω ότι τουλάχιστον θα με δουν να τρέχω στους Ολυμπιακούς Αγώνες», είπε. «Ζουν σε ένα χωριό χωρίς ηλεκτρισμό και χωρίς τηλεοράσεις. Σχεδιάζουν, όμως, να περπατήσουν μέχρι την πλησιέστερη μεγάλη πόλη, που απέχει από την εστία τους περίπου 40 χιλιόμετρα μακριά, έτσι ώστε να μπορέσουν να με δουν στην τηλεόραση», λέει ο 28χρονος αθλητής.

Πάντως, ενώ η Επιτροπή έχει εγκρίνει την ολυμπιακή συμμετοχή του, εντούτοις εξακολουθούν να υπάρχουν κάποια εμπόδια.

«Η πρόκληση τώρα είναι να πάρει βίζα του Ηνωμένου Βασιλείου και να λάβει τα ταξιδιωτικά έγγραφα των ΗΠΑ στην ώρα τους», δήλωσε ο Brad Poore, ο δικηγόρος και ο άνθρωπος που προώθησε την προσπάθειά του Guor Marial να συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

«Το ιδανικό θα ήταν να πάει στο Λονδίνο λίγες ημέρες νωρίτερα ώστε να μπορέσει να προετοιμαστεί για τη μεγάλη ημέρα», είπε ο δικηγόρος του. Η εναρκτήρια τελετή στο Λονδίνο είναι την ερχόμενη Παρασκευή, αλλά  ο αγώνας του Marial θα πραγματοποιηθεί στις 12 Αυγούστου.

Να σημειώσουμε ότι ο Guor Marial δεν είναι ο πρώτος αθλητής  που θα τρέξει κάτω από την ολυμπιακή σημαία. Το 1992, στους Χειμερινούς Ολυμπιακοί Αγώνες στη Γαλλία και στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στη Βαρκελώνη αθλητές από την πρώην Σοβιετική Ένωση, πήραν μέρος στους Αγώνες υπό την ολυμπιακή σημαία. Αντιστοίχως, στο Σίδνεϊ το 2000, αθλητές από το Ανατολικό Τιμόρ φορούσαν απλές άσπρες στολές, δεδομένου ότι συμμετείχαν υπό την ολυμπιακή σημαία.

Και τώρα ο Marial, ο οποίος είναι αισιόδοξος ότι θα καταφέρει να τρέξει στο Λονδίνο εντός των χρονικών ορίων, αναμένεται να συμμετάσχει ως ανεξάρτητος. Ο ίδιος μάλιστα, ακόμα κι αν δε μπορεί να υψώσει και να ανεμίσει τη σημαία του Νότιου Σουδάν στο στάδιο, σχεδιάζει, αν του επιτραπεί, να φορέσει διακριτικά ένα λεπτό, μαύρο βραχιολάκι με το όνομά του χαραγμένο και στα χρώματα της σημαίας της πατρίδας του.