Με την παράσταση «Αυτό είναι, όχι άλλο, μόνο αυτό» επέλεξε να εμφανιστεί φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών η Μαριέλα Νέστορα. Η μοριακή βιολόγος που εδώ και χρόνια διαπρέπει σε σκηνές του εξωτερικού αλλά και της Ελλάδας θα μας παρουσιάσει σε έναν ιδιότυπο κήπο τη συνάντηση τριών χορευτριών και τριών άλλων γυναικών.
Η Μαριέλα σπούδασε -εκτός από μοριακή βιολογία- σύγχρονο χορό και χορογραφία στο London Contemporary Dance School, καθώς και Visual Design for Dance στο Laban Centre. To 1996 ίδρυσε στο Λονδίνο την ομάδα YELP, η οποία από το 2001 έχει έδρα την Αθήνα. Με αφορμή την καινούργια της δουλειά και την παρουσίασή της στο Φεστιβάλ Αθηνών στις 8 και 9 Ιουλίου ζήτησα από τη Μαριέλα περισσότερες λεπτομέρειες για το προσωπικό βίωμα που θέλει να γίνει η παράσταση της.
Πού αναφέρεται ο τίτλος «Αυτό είναι, όχι άλλο, μόνο αυτό»;
Ο τίτλος -και η απόλυτη σιγουριά του- αντηχεί σαν αστείο στην εποχή της αβεβαιότητας που διανύουμε. Τον επέλεξα όχι τόσο ως κριτικό κοινωνικό σχόλιο, αλλά επειδή σε ένα άλλο πεδίο μας υπενθυμίζει με χιούμορ την προσπάθειά μας να ορίσουμε και να κατανοήσουμε την πολυδιάστατη ύπαρξή μας και τη σχέση μας με τον κόσμο. Στο έργο δημιουργούμε ένα πλέγμα από κινήσεις, δράσεις, χειρονομίες, λέξεις, ήχους, εικόνες, αντικείμενα, που συμβαίνουν ταυτόχρονα. Ο κάθε θεατής εστιάζει, την κάθε στιγμή, σε διαφορετικά γεγονότα. Έτσι, ο καθένας μέσα από τη δική του οπτική και τους δικούς του συνειρμούς -οι οποίοι απελευθερώνονται ανάμεσα στα υλικά- δημιουργεί ένα δικό του έργο.
Με ποιον τρόπο η ομάδα εξερευνά αυτόν τον τόπο ανάμεσα στο ατομικό και στο συλλογικό;
Οι τρεις χορεύτριες Ιωάννα Αποστόλου, Νικολέτα Καρμίρη και Βιτόρια Κωτσάλου, εξαιρετικές περφόρμερ και συνεργάτιδες, είναι πολύ διαφορετικές μεταξύ τους και η κάθε μία έχει μια δική της ανεξάρτητη πορεία μέσα στο έργο. Με έναν τρόπο συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο αλλά βρίσκονται σε διαφορετικό χρόνο. Ενίοτε αλληλοεπηρεάζονται, συγχρονίζονται, συνεργάζονται, αναγνωρίζουν. Βρίσκονται σε μια οξυμένη και ανοιχτή κατάσταση όπου ταυτόχρονα διαπραγματεύονται ο χώρος της ελευθερίας, το επείγον, το εύθραυστο, η ευαισθησία, η συνύπαρξη και η αποδοχή.
Με ποιο είδος χορού;
Η ομάδα σύγχρονου χορού YELP danceco. επικεντρώνεται στην έρευνα. Κάθε έργο είναι μια διαδικασία μελέτης -ανάλογα με τη θεματολογία- κινητικής ή χορογραφικής γλώσσας. Τι μπορεί να είναι χορός; Πως μπορεί ο χορός και το σώμα να γίνουν, να «είναι» σκέψη και έννοια εκτός από εικόνα, ενέργεια, σχέση, συναίσθημα; Πού βρίσκεται και σε ποια συνθήκη θέασης είναι το κοινό; Η πρόθεσή μας είναι να γίνει ο θεατής συμμέτοχος – αλλά όχι μέσω της διάδρασης ή της θέσης του στον χώρο όπως με άλλα έργα της YELP danceco. Εδώ η πρόσκληση για την μετατόπιση του θεατή είναι νοητή. Το έργο σε αντίθεση με τη γνώριμη λειτουργία της κατανόησης ή της παθητικής παρατήρησης, προτείνει την εμπειρία και τη συνδημιουργία.
Ποια ερωτήματα καλούνται να απαντήσουν οι χορευτές;
Οι χορευτές καλούνται να αναπτύξουν μια τεχνική οξυμένης συνειδητότητας η οποία τους επιτρέπει να ανοίξουν το φάσμα της δημιουργικότητάς τους κατά πλάτος σε σχέση με τα άλλα ερεθίσματα και σε βάθος σε συναισθηματικό και προσωπικό επίπεδο. Δουλεύουμε με την τεχνική του αυτοσχεδιασμού, εστιάζοντας στις αισθήσεις, την αφή, την όραση, την ακοή αλλά και εξαντλώντας ολόκληρο το σώμα - την κίνηση, τη σκέψη, τις αισθήσεις, την ακινησία, τη φωνή, το βλέμμα.
Με ποιο συνυπάρχουν οι χορεύτριες, με τη μέτζο σοπράνο, τη θεωρητικό χορού και την εικαστικό;
Κατά τη διαδικασία των προβών, καλέσαμε διαφορετικούς ανθρώπους να βιώσουν το έργο από «μέσα» και τελικά η ιδέα αυτής της συμμετοχής ενσωματώθηκε στο έργο. Εν δυνάμει, σε κάθε παράσταση θα μπορούσαν να συμμετέχουν διαφορετικοί «θεατές» ως παρουσίες - ο καθένας μέσα από την ιδιότητά του. Η πρόθεση της πρόσκλησης προς τον θεατή, ολοκληρώνεται μέσα από την πραγματική συμμετοχή τους.
Λειτουργούν σαν προέκταση του δημιουργικού θεατή που συνδιαλέγεται (και συνυπάρχει στον σκηνικό χώρο). Συγκεκριμένα στην παράσταση αυτή: η Μπετίνα Παναγιωτάρα, θεωρητικός χορού, παρατηρεί, μιλάει και μοιράζεται τις σκέψεις της για τον χορό σε σχέση με το έργο, η εικαστικός (visual artist) Χριστίνα Κατσάρη ζωντανά συνδιαλέγεται μαζί του με εικόνες βίντεο, ενώ η voice artist Άννα Παγκάλου με τη φωνή της μέσα από τον λόγο, τις λέξεις, τους ήχους, τον ρυθμό και το τραγούδι.
Τι περιβάλλον δημιουργούν όλοι μαζί;
Δημιουργείται ένα πλέγμα από όλα τα διαφορετικά υλικά τα οποία είναι ταυτόχρονα ανεξάρτητα αλλά και συνδεδεμένα. Το έργο λειτουργεί πέρα από την περιγραφή ή την αναπαράσταση. Η δουλειά που κάναμε για την ενορχήστρωση όλων των υλικών έχει την πρόθεση να ανοίξουν οι χώροι ανάμεσα στα πράγματα. Εκεί όπου μπορεί να δημιουργηθεί το έργο που δεν υπάρχει ή δεν είναι μόνο αυτό που βλέπεις.
Η παράσταση μοιάζει με γυναικεία υπόθεση, ήταν μια συνειδητή επιλογή;
Το ότι δεν υπάρχουν άντρες στην σκηνή δεν σημαίνει ότι είναι απόντες από το έργο και τα νοήματα του. Το έργο δεν μιλάει για την γυναικεία φύση. Διατυπώνει όμως μια ευχή, της ολοκλήρωσης: ο άνθρωπος μέσα στον κόσμο, μέσα στον χρόνο, μέρος της φύσης. Και με αυτήν την ευχή η ενδυματολόγος και σκηνογράφος Μαρία Παπαδοπούλου δημιούργησε έναν τόπο στον οποίο αναφερόμαστε ως «υπαρξιακό» κήπο.
