Η Αρχή του Βασίλη

Ο ηθοποιός Βασίλης Τσιγκριστάρης πρωταγωνιστεί στο έργο «Η Αρχή του Αρχιμήδη» του Ζουζέπ Μαρία Μιρό στο θέατρο Αργώ (Ελευσινίων 15, Μεταξουργείο). Πρόκειται για ένα έργο που βασίζεται πάνω στις λεπτές ισορροπίες των ανθρώπινων σχέσεων. Γραμμένο με αριστοτεχνικό τρόπο, δείχνει πόσο εύθραυστες έννοιες είναι η εμπιστοσύνη και η αλληλεγγύη.

Ο Βασίλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1983. Ηθοποιός φυσικά ήθελε να γίνει από μικρός. Ηθοποιός, όχι θεατρίνος. Σπούδασε νομική, για χάρη της παγκοσμίως γνωστής Ελληνίδας μάνας. Έγινε δικηγόρος. Έμεινε και ένα χρόνο στο Παρίσι, όπου τελικά τον κέρδισε η τέχνη της υποκριτικής με αρκετούς ρόλους στο ενεργητικό του και συμμετοχές σε τηλεοπτικές και κινηματογραφικές παραγωγές. Ο Βασίλης προτιμάει το χιούμορ από τη σοβαρότητα (και ιδιαίτερα τη σοβαροφάνεια), ενώ η αισιοδοξία του είναι το μόνο στο οποίο θεωρεί πως πρέπει να βασίζεται.

Ποια είναι η ιστορία του έργου; Ένας προπονητής κατηγορείται από ένα κοριτσάκι για παιδοφιλία, και το γεγονός παίρνει μέσω facebook τρομακτικές διαστάσεις μέσα σε μία ώρα. Η πλοκή της «Αρχής του Αρχιμήδη» εκτυλίσσεται μέσα στο χλωριούχο περιβάλλον μιας δημοτικής πισίνας -ιδανική παραβολή της μέχρι υπερβολής ασηπτικής κοινωνίας μας-, όπου ο Μιρό κτίζει μια ιστορία με αφορμή κάτι που δεν ξέρουμε αν είναι ή όχι αληθινό: Πρόκειται για ένα αθώο φιλί στο μάγουλο, όπως επαναλαμβάνει ακούραστα ο εκπαιδευτής, ή υπήρχε πράγματι πονηρή πρόθεση; Τα γεγονότα παρουσιάζονται μέσα από δυο εκ διαμέτρου αντίθετες αναγνώσεις που παραμένουν αμετακίνητες από την αρχή ως το τέλος του έργου, με αποτέλεσμα να είναι ο θεατής εκείνος που καλείται να λύσει τελικά το δύσκολο δίλημμα.

Το πρόβλημα που θέτει το έργο δεν είναι αν ο εκπαιδευτής είναι ένοχος ή αθώος, αφού δεν υπάρχει καμιά αντικειμενική ένδειξη που να δικαιολογεί τη μια άποψη ή την άλλη, το θέμα είναι κυρίως να αναρωτηθεί ο θεατής τι είδους κοινωνικό μοντέλο είναι αυτό που επιβάλλεται στη Δύση. Τελικά, στην «Αρχή του Αρχιμήδη» η κοινή γνώμη καταδικάζει τον εκπαιδευτή όχι γι’ αυτό που έκανε, αλλά γι’ αυτό που θα μπορούσε να είχε κάνει.

Ο Έκτορ, ο έτερος προπονητής, ο χαρακτήρας που υποδύεται ο Βασίλης Τσιγκριστάρης, είναι ίσως ο πιο ευαίσθητος εκ των ρόλων. Πάντα τυπικός και κρατώντας τις αποστάσεις-άμυνες που έχει δημιουργήσει λόγω ακριβώς της ευαισθησίας του-, βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα, προσπαθώντας να βρει τη δικαιοσύνη μέσα στα πράγματα, χωρίς να προτρέξει σε συμπεράσματα, και σχεδόν παίρνει τον ρόλο που θα έπαιρνε κάθε θεατής, μην μπορώντας όμως να αποφύγει τη συναισθηματική εμπλοκή. Αναζητά την αλήθεια. Το τι έγινε. Ελπίζει να μην ισχύει η κατηγορία εναντίον του φίλου του, αλλά σύντομα παραδίνεται κι αυτός στην κοινή γνώμη. Αυτή την αβυσσαλέα κοινή γνώμη που ποτέ δεν αφήνει κανέναν να βγει αλώβητος. Είναι αρκετά ισχυρή η ανθρώπινη εμπιστοσύνη για να σε βάλει να αντιτεθείς σε μια ολόκληρη κοινωνία; Ο Βασίλης μου μίλησε για το έργο, αλλά και για τα προσεχή σχέδιά του.

Πώς καταδικάζεται η παιδοφιλία μέσα από αυτό το έργο;
Το έργο ουσιαστικά δεν ασχολείται με την παιδοφιλία καθεαυτή, η οποία καταδικάζεται εμφανέστατα με την παρουσία του πατέρα στο κολυμβητήριο. Παίρνοντας ως δεδομένο ότι μιλάμε για ένα ειδεχθές έγκλημα, που μπορεί να στιγματίσει οποιονδήποτε κατηγορηθεί, ουσιαστικά ο συγγραφέας εμμένει στη δική μας ευκολία και βιασύνη να βγάλουμε συμπεράσματα και να καταδικάσουμε κάποιον, βασισμένοι στον φόβο που παντού και διαρκώς μας περιβάλλει. Το έργο καταδικάζει μεν την παιδοφιλία, αλλά αυτό λειτουργεί μόνο ως αφορμή για να καταδικαστεί κάτι πολύ ευρύτερο στην κοινωνία μας, η έλλειψη δικαιοσύνης από όλους μας.

Θέλω την άποψή σου ως δικηγόρος: η διαπόμπευση είναι η χειρότερη ποινή για τον πρωταγωνιστή του έργου;
Η διαπόμπευση είναι ίσως για μένα μία από τις χειρότερες ποινές για κάποιον. Μιλώντας όμως νομικά, η διαπόμπευση μπορεί να είναι και το τραγικότερο έγκλημα όταν βασιστεί σε υποθέσεις χωρίς στοιχεία. Και εδώ, μάλλον έχουμε αυτή την περίπτωση, ένας άνθρωπος που αποβάλλεται από το κοινωνικό σύνολο χωρίς να κριθεί. Μόνο και μόνο γιατί χρειαζόμαστε έναν αποδιοπομπαίο τράγο. Δεν τον υποστηρίζουν ούτε οι πιο στενοί του φίλοι, γιατί δυστυχώς οι σχέσεις τους είναι πολύ επιφανειακές. Η χειρότερη ποινή που επέβαλε ο ίδιος στον εαυτό του είναι η μοναξιά του.



Αν άλλαζες κάτι σε αυτήν την ιστορία, τι θα ήταν;
Δεν ξέρω αν θα μπορούσα να αλλάξω κάτι, γιατί τότε θα μιλούσαμε για άλλο έργο, για άλλη ιστορία, για αλλά διδάγματα ή ίσως και για παντελή απουσία όλων αυτών. Αυτό μου λείπει φοβερά είναι μια ξεκάθαρη απάντηση, αλλά αυτό είναι και που κάνει το έργο τόσο ενδιαφέρον. Γιατί έτσι είναι και η πραγματικότητα.

Μετά από αυτό το έργο τι σκοπεύεις να κάνεις;
Αυτή είναι συνήθως μία από τις πιο δύσκολες απαντήσεις για έναν ηθοποιό. Κατ’ αρχάς ξεκούραση και επανασυντονισμός. Και γράψιμο. Όντας τυχερός εγώ, έχω δύο έργα που τελειώνω αυτή την περίοδο και είμαι σε συζητήσεις το ένα να ανέβει μετά το Πάσχα και το άλλο την επόμενη σεζόν. Αυτά όμως εν καιρώ. Δεν μπορώ να πω, κινείται το πράγμα και μάλλον θα είμαι σύντομα ξανά σε πρόβες. Ίδωμεν. Τελείως ειλικρινά, δεν ξέρουμε καλά καλά πώς θα είναι η Ελλάδα σε ένα μήνα, θα ξέρω εγώ;

Υποκριτική ή συγγραφή;
Η αυτόματη απάντηση είναι υποκριτική, αλλά η συγγραφή είναι ένα τελείως διαφορετικό πράγμα. Ξορκίζεις άλλα πράγματα με τη συγγραφή. Θέλω απλά να είμαι πάντα τυχερός και να μπορώ να τα κάνω και τα δύο.

Κωμωδία ή δράμα;
Κωμωδία νομίζω, αλλά ποτέ δεν απαντάω σίγουρα σε κάτι τέτοιο. Ωραία έργα, θα απαντούσα. Ό,τι κι αν είναι αυτά. Απλά πιστεύω πως μια καλή κωμωδία είναι ίσως και η μεγαλύτερη τραγωδία. Τα είδη δεν απέχουν και τόσο όσο νομίζουμε.