Eαρινή ισημερία: H Google γιορτάζει την έναρξη της άνοιξης με doodle

Την πρώτη μέρα της άνοιξης γιορτάζει, σήμερα, η Google,  καθώς η εαρινή ισημερία που θα πραγματοποιηθεί τα μεσάνυχτα της Τετάρτης (στις 23:58 ώρα Ελλάδας) θα σημαίνει και επίσημα τον ερχομό της άνοιξης για την Ελλάδα και ολόκληρο το βόρειο ημισφαίριο.

Η ισημερία συμβαίνει δύο φορές τον χρόνο, όταν ο άξονας της γης ευθυγραμμίζεται παράλληλα και σε ορθή γωνία με τον άξονα του ηλίου με αποτέλεσμα η διάρκεια της ημέρας και της νύχτας να είναι ίση σε οποιοδήποτε σημείο της Γης.

Η ισημερία συμβαίνει γύρω στις 20 Μαρτίου και 22 Σεπτεμβρίου.

Σε αυτό το σημείο η παρέκκλιση του άξονα της γης είναι μηδενική προς τον ήλιο. Το όνομα ισημερία προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ίσος και ημέρα, ενώ το διεθνές αντίστοιχο όνομα, equinox, προέρχεται από το λατινικό aequus (ίσος) και nox (νύχτα), καθώς κατά την ισημερία, η νύκτα και η ημέρα έχουν περίπου το ίδιο χρονικό μήκος.

Οι ονομασίες εαρινή και φθινοπωρινή ισημερία είναι σχετικές και αφορούν στην εύκρατη ζώνη του βόρειου ημισφαιρίου, καθώς στις αντίστοιχες ημερομηνίες στο νότιο ημισφαίριο υπάρχουν εποχές είναι αντίθετες, ενώ στις δύο πολικές και την τροπική ζώνη δεν υπάρχει αυτή η διαφοροποίηση εποχών.

Η Άνοιξη μικραίνει, το καλοκαίρι μεγαλώνει

Εδώ και χιλιάδες χρόνια η Άνοιξη μικραίνει στο βόρειο ημισφαίριο και ότι αυτή «χάνει» το κερδίζει σε διάρκεια το καλοκαίρι!

Σήμερα, ο χειμώνας στο βόρειο ημισφαίριο διαρκεί περίπου 89 ημέρες, η άνοιξη 93, το καλοκαίρι 94 και το φθινόπωρο σχεδόν 90 μέρες. Στο σύνολό τους, η θερμότερη περίοδος του έτους είναι περίπου μία εβδομάδα μεγαλύτερη σε διάρκεια από την ψυχρότερη.

Η διάρκεια της άνοιξης μειώνεται περίπου ένα λεπτό της ώρας κάθε χρόνο, ενώ ο χειμώνας μειώνεται σχεδόν κατά μισό λεπτό ετησίως. Αντίστροφα, η διάρκεια του καλοκαιριού μεγαλώνει με ετήσιο ρυθμό ενός λεπτού (που χάνει η άνοιξη), ενώ του φθινοπώρου αυξάνει κατά μισό λεπτό (που χάνει ο χειμώνας). Έτσι, όσο περνάνε τα χρόνια, το καλοκαίρι μεγαλώνει σε βάρος της άνοιξης και το φθινόπωρο σε βάρος του χειμώνα.

Υπολογίζεται ότι το έτος 3000 το καλοκαίρι θα διαρκεί 93,92 μέρες στο βόρειο ημισφαίριο, η άνοιξη 91,97 μέρες, το φθινόπωρο 90,61 μέρες και ο χειμώνας 88,74.

Οι εποχές του έτους οφείλονται στην κλίση του άξονα περιστροφής της Γης κατά περίπου 23,5 μοίρες, με συνέπεια κάθε ημισφαίριο επί έξι μήνες να κλίνει περισσότερο προς τον Ήλιο ή αντίστροφα να απομακρύνεται από αυτόν.

Ο βασικός λόγος που η άνοιξη γίνεται μικρότερη διαχρονικά, είναι ότι ο ίδιος ο άξονας περιστροφής της Γης μετακινείται (το φαινόμενο της «μετάπτωσης» στην αστρονομία). Η άνοιξη ολοκληρώνεται με το θερινό ηλιοστάσιο, αλλά λόγω της μετάπτωσης το σημείο στην τροχιά της Γης όπου ο πλανήτης μας φθάνει σε αυτό το ηλιοστάσιο, μετακινείται οριακά κάθε χρονιά. Έτσι, κάθε φορά η άνοιξη τελειώνει (και το καλοκαίρι αρχίζει) λίγο νωρίτερα.

Σε βάθος χρόνου, η διαφορά θα είναι αισθητή. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, κατά το έτος 8680 η άνοιξη θα διαρκέσει μόνο 88,5 ημέρες ή περίπου τέσσερις ημέρες λιγότερες σε σχέση με το 2015. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι αλλαγές στη διάρκεια των εποχών είναι κάθε χρόνο τόσο μικρές, που ένας άνθρωπος δεν τις προσέχει.