Οι δανειστές θέλουν και την «προίκα» του νέου Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων

Νάρκη στη συμφωνία της Συνόδου Κορυφής της 12ης Ιουλίου, η οποία προβλέπει ότι τα 50 δισ. ευρώ (σε βάθος 30ετίας) της κρατικής περιουσίας που θα μεταβιβαστούν στο υπό σύσταση υπερταμείο αποκρατικοποιήσεων δεν θα καταλήξουν στα χέρια ξένων για πληρωμές του ελληνικού δημόσιου χρέους, βάζουν οι δανειστές.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, οι δανειστές -και ειδικά το Βερολίνο-, που πίεσαν αφόρητα για τη δημιουργία αυτού του νέου ταμείου, σκοπεύουν να ανατρέψουν μονομερώς τη συμφωνία, αξιώνοντας η συγκεκριμένη ρήτρα να ισχύσει κάποια στιγμή στο μέλλον (μετά το 2018 πιθανότατα, οπότε λήγει το νέο μνημόνιο, ή και αργότερα), ενώ μέχρι τότε θα πρέπει να συνεχίσει να διοχετεύεται το 100% στη μείωση του χρέους. Από τον ESM μάλιστα αναμένουν ότι τα 5-6 δισ. που θα δανείσουν θα τους επιστραφούν αμέσως και κατά προτεραιότητα από τα λεφτά των αποκρατικοποιήσεων!

Τυχόν αλλαγή όμως στους σκοπούς για τους οποίους θα διατίθενται τα χρήματα που θα προκύψουν από ιδιωτικοποιήσεις, από το 2016 που θα συσταθεί το νέο ταμείο και για τα επόμενα 30 χρόνια, προκαλεί ανησυχίες στην κυβέρνηση για το ποια στάση τελικά θα τηρήσει κατά την ψήφιση του σχετικού νόμου την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή

η ούτως ή άλλως εύθραυστη κυβερνητική πλειοψηφία των 153 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝ.ΕΛ.

Γαϊτανάκι για τα 50 δισ.

Η μάχη ανάμεσα στην κυβέρνηση και στους δανειστές για την «προίκα» του ταμείου, μέσω του οποίου υποτίθεται ότι θα πρέπει να εξασφαλιστούν περίπου 50 δισ. ευρώ τα επόμενα 30 χρόνια, έχει ήδη ξεκινήσει στα τεχνικά κλιμάκια.

Μόλις την περασμένη Τρίτη ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, θέλοντας να προετοιμάσει την κοινή γνώμη και την Κοινοβουλευτική του Ομάδα για να κάνει αποδεκτό το νέο ταμείο, υπενθύμισε σε τηλεοπτική του συνέντευξη την επιτυχία της 17ωρης διαπραγμάτευσης που ο ίδιος έκανε στη Σύνοδο Κορυφής της 12ης Ιουλίου, η οποία αποφάσισε ότι -σε αντίθεση με ό,τι ισχύει σήμερα- με το νέο ταμείο τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις δεν θα πηγαίνουν αποκλειστικά για την πληρωμή των δανειστών. Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, τη συμφωνία εκείνη είχε προετοιμάσει προσωπικά ο Κορεάτης σύμβουλος του κ. Γιάνη Βαρουφάκη (παραμένει και επί Τσακαλώτου στο οικονομικό επιτελείο), Γκλεν Κιμ.

Οπως είχε ανακοινώσει το καλοκαίρι η κυβέρνηση, από τα 50 δισ. ευρώ του Ταμείου τα μισά θα χρησιμοποιηθούν ως εγγύηση των τραπεζών (τελικά θα χρειαστούν μόνο τα 5,5 δισ. ευρώ), ενώ τα υπόλοιπα θα πάνε κατά το ήμισυ στην ανάπτυξη και κατά το ήμισυ στο χρέος. Αντί να πηγαίνει έτσι το 100% στην εξόφληση του χρέους, θα πηγαίνει μόνο το μισό του μισού, δηλαδή το 25%, ενώ το 75% θα καλύπτει ελληνικές ανάγκες. Από τότε, όμως, έχουν αλλάξει πολλά:

1 Η ελληνική πλευρά θέλει τώρα να προσθέσει στα «προικιά» του νέου ταμείου ολόκληρο το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας,  έτσι ώστε το νέο ταμείο να μπορεί να πουλήσει τις όποιες τραπεζικές μετοχές απομείνουν στην κατοχή του Ελληνικού Δημοσίου μετά την ανακεφαλαιοποίηση.

Θέλει επίσης να βάλει το ΤΑΙΠΕΔ έτσι ώστε οι προγραμματισμένες αποκρατικοποιήσεις του 2016 (περίπου 2 - 3 δισ.) να μπουν στον λογαριασμό των 50 δισ. ευρώ και μέρος των χρημάτων να κατευθυνθεί για επενδύσεις ή ακόμη και για το Ασφαλιστικό.

2 Από πλευράς των δανειστών, ήδη από τον Νοέμβριο ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έχει τρίξει τα δόντια του, θυμίζοντας ο ίδιος το «ξεχασμένο» προαπαιτούμενο για σύσταση του νέου ταμείου. Θύμισε μάλιστα από τότε ότι τον κανονισμό λειτουργίας του Ταμείου θα τον συνδιαμορφώσει η ελληνική Task Force, δηλαδή οι Ευρωπαίοι. Ωστόσο το θέμα έχει κολλήσει και έτσι οι όροι λειτουργίας του ταμείου παραμένουν στον αέρα.

Αυτή η «δημιουργική ασάφεια» εξυπηρετεί μεν την κυβέρνηση να φέρει στη Βουλή νόμο όπως τον θέλει, αλλά επιτρέπει και στην πλευρά των δανειστών να συνεχίσει να πιέζει για να εισπράξει το 100% των εσόδων, τουλάχιστον για μια περίοδο ακόμη.

Το βασικό τους επιχείρημα φαίνεται πως είναι ότι έως τώρα τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων από το ΤΑΙΠΕΔ ήταν μηδαμινά και δεν κάλυψαν το χρέος. Θα ζητήσουν, λοιπόν, ό,τι ανήκε στο ΤΑΙΠΕΔ να συνεχίσει να προορίζεται για την κάλυψη του χρέους. Αν όμως βγει η χώρα από το μνημόνιο το 2018 ή αν ξεκινήσει η έρευνα για κοιτάσματα υδρογονανθράκων (που θα ενταχθούν και αυτά στο νέο ταμείο), τότε να επιτρέπεται μέρος των εσόδων να χρηματοδοτεί και επενδύσεις, αλλά μόνο όσες συνδέονται με τις έρευνες ή με την αξιοποίηση άλλων περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου.

Πρακτικά, δηλαδή, μετοχές και ακίνητα που έχει ήδη το ΤΑΙΠΕΔ θα προορίζονται μόνο για το χρέος, ενώ μελλοντικά άλλα περιουσιακά στοιχεία θα μπορεί να τα εκμεταλλεύεται υπό όρους και το Ελληνικό Δημόσιο.

50 δισ. ευρώ «δεν υπάρχουν»

Ακόμα χειρότερα, όμως, και αυτό καθαυτό το ποσό των 50 δισ. ευρώ έχει ήδη μπει σε αμφισβήτηση. Ο λόγος; Εξαιτίας του τρόπου που έγινε η ανακεφαλαιοποίηση και της μικρής χρήσης του δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου, και τα 25 δισ. ευρώ που θα πήγαιναν στις τράπεζες δεν θα χρησιμοποιηθούν, αλλά και η αξία των τραπεζικών μετοχών που θα παραμείνει στο Δημόσιο δεν θα είναι τέτοια που να επιτρέπει όνειρα για συγκέντρωση 50 δισ. ευρώ έστω και σε βάθος πολλών ετών.

Τα ζητήματα που γεννώνται πλέον είναι δύο:

■  είναι ή δεν είναι πλέον στόχος τα 50 δισ. ευρώ;
■  αν δεν παραμείνουν τα 25 δισ. ως μαξιλαράκι για τις τράπεζες, τότε θα ενταχθούν και τα 19-20 δισ. ευρώ στον κανόνα «50%-50%» για χρέος και εσωτερικές ανάγκες της χώρας ή όχι;
 Βάσει προγράμματος

Από το πρόγραμμα μετοχοποιήσεων και αποκρατικοποιήσεων το Δημόσιο ευελπιστεί να εισπράξει μέσα στο 2016 2 έως 3 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο ποσό (1,3 δισ. ευρώ) αναμένεται να προέλθει από την παραχώρηση των περιφερειακών αεροδρομίων για 40+10 χρόνια. Περίπου 188 εκατ. ευρώ θα πρέπει να εξασφαλιστούν από τον ΔΕΣΦΑ, 74 εκατ. ευρώ από την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης των μαρινών, 22 εκατ. ευρώ από την πώληση επιλεγμένων κτιρίων του εξωτερικού, 345 εκατ. ευρώ από την αξιοποίηση της έκτασης στο Ελληνικό, 95 εκατ. ευρώ από την αξιοποίηση του «Αστέρα» Βουλιαγμένης, 19 εκατ. ευρώ από την Κασσιόπη και 7 εκατ. ευρώ από το Παλιούρι. Σε εξέλιξη βρίσκονται επίσης οι διαγωνισμοί για την πώληση του ΟΛΠ, του ΟΛΘ, της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, των μετοχών του «Ελευθέριος Βενιζέλος», αλλά και η αξιοποίηση μιας σειράς ακινήτων του Δημοσίου που μπορούν να αποφέρουν έσοδα (μεταξύ αυτών, τα ολυμπιακά ακίνητα σε Γουδί και Μαρκόπουλο, 14 ακίνητα που είναι κατάλληλα για τη δημιουργία μικρών ξενοδοχείων, η έκταση στη Σαμπάριζα Ερμιόνης και το Castello Bibelli στην Κέρκυρα). Να σημειωθεί ότι το 2015 κλείνει ουσιαστικά χωρίς αποκρατικοποίηση, καθώς ο σχετικός κατάλογος περιλαμβάνει μόνο τα 190 εκατ. ευρώ από τη δόση του ψηφιακού μερίσματος, τα 23 εκατ. ευρώ από την πώληση και επαναμίσθωση συγκεκριμένων ακινήτων του Δημοσίου, αλλά και τα 20 εκατ. ευρώ από το Αμοιβαίο Ιπποδρομιακό Στοίχημα.