«Μόναχο»: Προδημοσίευση από το πολυαναμενόμενο θρίλερ του Ρόμπερτ Χάρις

Ενα από τα βιβλία που περιμένουμε με μεγάλη αγωνία πρόκειται να κυκλοφορήσει στις 11 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Πρόκειται για το «Μόναχο» του Ρόμπερτ Χάρις, ένα συγκλονιστικό βιβλίο, που έχει μεταφραστεί σε 22 γλώσσες και από το οποίο μπορείτε σήμερα να πάρετε μία πρώτη γεύση. Το protothema.gr προδημοσιεύει απόσπασμα αυτού του κατασκοπευτικού θρίλερ που έχει ως φόντο τη μοιραία Διάσκεψη του Μονάχου, εκεί δηλαδή  όπου παίχτηκε η τύχη της Ευρώπης μεταξύ των τεσσάρων Μεγάλων Δυνάμεων: της Αγγλίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας.

Η υπόθεση: Σεπτέμβριος 1938. Ο Χίτλερ είναι αποφασισμένος να ξεκινήσει τον πόλεμο. Ο Τσάμπερλεν προσπαθεί απεγνωσμένα να διατηρήσει την ειρήνη. Η απόφαση θα ληφθεί σε μια πόλη που θα μείνει εφεξής στην Ιστορία για όσα συνέβησαν εκεί: στο Μόναχο. Καθώς το αεροπλάνο του Τσάμπερλεν διασχίζει τη Μάγχη και το τρένο του Φύρερ αγκομαχά από το Βερολίνο, δύο νέοι άντρες ταξιδεύουν κρύβοντας ο καθένας τα δικά του μυστικά. Ο Χιου Λέγκατ είναι ένας από τους προσωπικούς γραμματείς του Τσάμπερλεν. Ο Πολ Χάρτμαν είναι Γερμανός διπλωμάτης και μέλος της αντίστασης κατά του Χίτλερ. Υπήρξαν πολύ καλοί φίλοι στην Οξφόρδη, πριν ο Χίτλερ ανέλθει στην εξουσία, και δεν έχουν ξαναδεί ο ένας τον άλλον από την τελευταία φορά που είχαν βρεθεί στο Μόναχο πριν από έξι χρόνια. Τώρα, καθώς το μέλλον της Ευρώπης προβάλλει δυσοίωνο, οι δρόμοι τους θα διασταυρωθούν ξανά. Όταν το ρίσκο είναι τόσο υψηλό, ποιον θέλεις και μπορείς να προδώσεις; Τους φίλους σου, την οικογένειά σου, την πατρίδα σου ή τη συνείδησή σου; Ένα κατασκοπευτικό θρίλερ για την πίστη και την προδοσία, με φόντο τη μοιραία Διάσκεψη του Μονάχου όπου παίχτηκε η τύχη της Ευρώπης μεταξύ των τεσσάρων Μεγάλων Δυνάμεων: της Αγγλίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας.


Προδημοσίευση από το «Μόναχο»

7.

Πρέπει να ήταν περασμένες πέντε, όταν ο Λέγκατ υπαγόρευσε και τον τελευταίο όρο στη στενογράφο της Ντάουνινγκ Στριτ.

«Σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων από την ημερομηνία της παρούσας συμφωνίας, η τσεχοσλοβακική κυβέρνηση θα αποδεσμεύσει από τις στρατιωτικές και αστυνομικές της δυνάμεις όποιον Σουδητό Γερμανό το επιθυμεί. Μέσα στην ίδια περίοδο η τσεχοσλοβακική κυβέρνηση θα απελευθερώσει κρατούμενους Σουδητούς Γερμανούς που εκτίουν ποινή κάθειρξης για πολιτικά αδικήματα».
«Τα γράψατε όλα;»
«Μάλιστα, κύριε Λέγκατ».

Ο Λέγκατ σφήνωσε το ακουστικό κάτω από το πιγούνι του κι άρχισε να μαζεύει τις σελίδες του προσχεδίου. Από μακριά άκουσε δυνατές φωνές. Κάποιος είχε αφήσει την πόρτα μισάνοιχτη. Στην άλλη άκρη του διαδρόμου γινόταν κάποιος καβγάς. «Engländer!» φώναζε κάποιος με βαριά προφορά. «Ich verlange, mit einem Engländer zu sprechen!»

Ο Λέγκατ αντάλλαξε παραξενεμένες ματιές με τις δύο γραμματείς. Ένεψε στην Τζοάν να πιάσει το τηλέφωνο, σκέπασε το ακουστικό με το χέρι και της είπε: «Φροντίστε να κρατήσουν τη γραμμή ανοιχτή». Εκείνη κούνησε το κεφάλι της και κάθισε αμέσως στη θέση του στο γραφείο. Ο Λέγκατ βγήκε στον διάδρομο. Στην άλλη άκρη, κοντά στο πίσω μέρος του ξενοδοχείου, μια μορφή χειρονομούσε προσπαθώντας να περάσει μέσα από μια ομάδα τεσσάρων ανδρών με κοστούμια. Εκείνοι κινούνταν διαρκώς για να του κλείσουν τον δρόμο. «Έναν Άγγλο! Απαιτώ να μιλήσω με έναν Άγγλο!»

Ο Λέγκατ τους πλησίασε. «Εγώ είμαι Άγγλος. Πώς μπορώ να σας βοηθήσω;»

«Δόξα τω Θεώ!» φώναξε ο άνδρας. «Δρ Χούμπερτ Μάζαρικ, chef de cabinet του Υπουργείου Εξωτερικών της Τσεχοσλοβακίας! Αυτοί οι άνθρωποι είναι από την Γκεστάπο και έχουν υπό κράτηση σε τούτο το δωμάτιο εμένα και τον συνάδελφό μου, τον Τσέχο υπουργό στο Βερολίνο, δρα Βόιτεκ Μάστνι!»

Ο άνδρας ήταν γύρω στα σαράντα κι έδειχνε εξέχουσα μορφή, με ανοιχτόχρωμο γκρίζο κοστούμι κι ένα μαντιλάκι στην μπουτονιέρα. Το μακρουλό κεφάλι του ήταν κατακόκκινο. Τα στρογγυλά γυαλιά με τον σκελετό από ταρταρούγα είχαν στραβώσει πάνω στη μύτη του.
«Αν επιτρέπετε, ποιος είναι υπεύθυνος εδώ;» ρώτησε ο Λέγκατ.
Ένας από τους άνδρες της Γκεστάπο γύρισε. Είχε φαρδύ πρόσωπο, σκληρό, σφιχτό στόμα και άσχημα σημαδεμένα μάγουλα, σαν να είχε περάσει ευλογιά όταν ήταν μικρός. Έδειχνε να έχει το ζωνάρι λυμένο για καβγά. «Εσείς ποιος είστε;»
«Ονομάζομαι Χιου Λέγκατ. Είμαι ιδιαίτερος γραμματέας του πρωθυπουργού Τσάμπερλεν».

Η στάση του αξιωματούχου της Γκεστάπο άλλαξε αμέσως. «Δεν τίθεται θέμα κράτησης, κύριε Λέγκατ. Εμείς απλώς ζητήσαμε από τους κυρίους να περιμένουν στο δωμάτιό τους για τη δική τους ασφάλεια όσο διεξάγεται η διάσκεψη».
«Ναι, αλλά σε αυτή τη διάσκεψη εμείς υποτίθεται ότι θα είμαστε παρατηρητές!» Ο Μάζαρικ ίσιωσε τα γυαλιά του. «Απευθύνω έκκληση στον αντιπρόσωπο της βρετανικής κυβέρνησης να μας επιτρέψει να κάνουμε αυτό για το οποίο μας έστειλαν εδώ».

«Μου επιτρέπετε;» Ο Λέγκατ έκανε νόημα να του επιτρέψουν να περάσει. Οι άλλοι τρεις άνδρες της Γκεστάπο κοίταξαν τον αξιωματούχο. Εκείνος κούνησε το κεφάλι του και τότε έκαναν στην άκρη. Ο Λέγκατ έσφιξε το χέρι του Μάζαρικ. «Λυπάμαι πολύ για το συμβάν. Πού είναι ο συνάδελφός σας;»
Ακολούθησε τον Μάζαρικ στο υπνοδωμάτιο. Ένας άνδρας που έμοιαζε με καθηγητή γύρω στα εξήντα και φορούσε ακόμα το πανωφόρι του καθόταν στην άκρη του κρεβατιού και κρατούσε το καπέλο του ανάμεσα στα γόνατα. Όταν μπήκε ο Λέγκατ, σηκώθηκε. Έδειχνε εντελώς αποκαρδιωμένος. «Μάστνι». Άπλωσε το χέρι του.
«Προσγειωθήκαμε από την Πράγα περίπου μία ώρα πριν», είπε ο Μάζαρκ, «και αυτοί οι άνθρωποι μας συνάντησαν στο αεροδρόμιο. Υποθέσαμε ότι θα μας μετέφεραν αμέσως στη διάσκεψη. Αντίθετα, μας υποχρέωσαν να παραμείνουμε εδώ. Πρόκειται για αίσχος!»

Ο άνδρας της Γκεστάπο έστεκε στο κατώφλι και άκουγε. «Όπως σας εξήγησα, οι κύριοι δεν επιτρέπεται να συμμετάσχουν στη διάσκεψη. Οι εντολές μου είναι να περιμένουν στο δωμάτιό τους στο ξενοδοχείο μέχρι να εκδοθούν περαιτέρω οδηγίες».
«Επομένως, είμαστε υπό κράτηση!»
«Καθόλου. Είστε ελεύθεροι να επιστρέψετε στο αεροδρόμιο και να πάρετε το αεροπλάνο για την Πράγα όποτε επιθυμείτε».
«Αν επιτρέπετε, ποιος έδωσε αυτή την εντολή;»
Ο αξιωματούχος της Γκεστάπο φούσκωσε το στέρνο του. «Θεωρώ ότι προέρχεται από τον ίδιο τον Φύρερ».
«Αίσχος!»

Ο Μάστνι έβαλε το χέρι στο μπράτσο του νεότερου συναδέλφου του. «Ηρέμησε, Χούμπερτ. Εγώ είμαι πιο συνηθισμένος σε ό,τι συμβαίνει στη Γερμανία. Δεν έχει νόημα να φωνάζεις». Στράφηκε στον Λέγκατ. «Είστε ο ιδιαίτερος γραμματέας του κυρίου Τσάμπερλεν; Θα μπορούσατε να μιλήσετε στον πρωθυπουργό εκ μέρους μας και να δείτε αν μπορεί να επιλυθεί αυτή η ατυχής κατάσταση;»

Ο Λέγκατ κοίταξε τους δύο Τσέχους κι έπειτα τον άνθρωπο της Γκεστάπο που έστεκε με τα χέρια σταυρωμένα. «Θα πάω να δω τι μπορώ να κάνω».
Το πλήθος στο πάρκο απέναντι από το ξενοδοχείο ήταν ακόμα μεγάλο. Τον είδαν να φεύγει δίχως ενδιαφέρον: άλλος ένας κοστουμαρισμένος αξιωματούχος· ένας κανένας. Ο Λέγκατ βάδιζε γρήγορα, με το κεφάλι σκυφτό.

Η Μαξ-Γιοζεφστράσε ήταν ήσυχη, με σειρές από κερασιές, πίσω από τις οποίες έστεκαν με τη σειρά τους όμορφες πολυκατοικίες από κόκκινη και λευκή πέτρα. Ο αέρας είχε μια γλυκιά κάπνα. Η διαδρομή μέσα στο φθινοπωρινό αεράκι, στο ζεστό φως του απογεύματος, του θύμισε την Οξφόρδη. Δύο καλοντυμένες ηλικιωμένες είχαν βγάλει βόλτα τα σκυλιά τους. Μια νταντά με στολή έσπρωχνε ένα καροτσάκι. Μόνο αφού είχε περπατήσει περίπου πέντε λεπτά –είχε περάσει τον οβελίσκο στο κέντρο του κυκλικού κόμβου κι είχε προχωρήσει λιγάκι προς την Κένινγκσπλατς–, ένιωσε ότι σε κάποιο σημείο, χωρίς να το αντιληφθεί, είχε περάσει ένα αόρατο όριο κι είχε μπει σε έναν κόσμο πιο σκοτεινό, λιγότερο οικείο. Το πάρκο που θυμόταν είχε μετατραπεί σε πεδίο παρελάσεων. Σε έναν παγανιστικό ναό ένας στρατιώτης με μαύρη στολή έστεκε φρουρός μπροστά σε μία αιώνια φλόγα.

Κατάλαβε ποιο ήταν το Φυρερμπάου από το πλήθος στη γρανιτένια πλατεία μπροστά του. Ένα κτίριο κλασικό, απρόσωπο, από υπόλευκη πέτρα: τρεις όροφοι μ’ ένα μπαλκόνι στη μέση του πρώτου, στο οποίο ο Λέγκατ φανταζόταν τον Χίτλερ να εμφανίζεται στα μεγάλα, θρησκευτικά σχεδόν θεάματα που μετέδιδαν οι ειδήσεις. Προσπέρασε τις σημαίες που ανέμιζαν και τους μπρούντζινους αετούς κι έφτασε στην άκρη του δεύτερου κόκκινου χαλιού. Εξήγησε την επίσημη ιδιότητά του σε έναν φρουρό κι αυτός του επέτρεψε να περάσει. Αμέσως μόλις μπήκε στο λόμπι, ένας αξιωματούχος με στολή των Ες Ες έλεγξε το όνομά του σε μια λίστα.
«Πού μπορώ να βρω τη βρετανική αντιπροσωπεία;»
«Στον πρώτο όροφο, κύριε Λέγκατ, στην αίθουσα υποδοχής στην απέναντι πλευρά». Ο υπασπιστής χαιρέτησε στρατιωτικά.

Ο Λέγκατ ανέβηκε τη φαρδιά σκάλα από κόκκινο μάρμαρο κι έστριψε δεξιά. Πέρασε έναν χώρο με χαμηλά τραπεζάκια και πολυθρόνες και ξαφνικά εμφανίστηκε μπροστά του ο Χάρτμαν. Ο Λέγκατ χρειάστηκε μερικά δευτερόλεπτα για να βεβαιωθεί ότι ήταν πράγματι εκείνος. Στεκόταν όρθιος, κρατούσε ένα φλιτζάνι με το πιατάκι του και μιλούσε σε έναν άνδρα με ασημένια μαλλιά και σκούρο μπλε κοστούμι. Τα μαλλιά του είχαν αρχίσει να υποχωρούν ήδη από την Οξφόρδη, μα τώρα ήταν σχεδόν τελείως φαλακρός. Είχε γείρει το ωραίο κεφάλι του και άκουγε τον συνάδελφό του. Έδειχνε καμπούρης, κακοπαθημένος, κουρασμένος. Και παρ’ όλα αυτά διατηρούσε γύρω του κάτι από την παλιά αύρα, ακόμα και από απόσταση. Πρόσεξε τον Λέγκατ πάνω από τον ώμο του άλλου άνδρα, τον παρατήρησε ανοίγοντας τα βιολετιά μάτια του λίγο περισσότερο και κούνησε σχεδόν ανεπαίσθητα το κεφάλι. Ο Λέγκατ τράβηξε τον δρόμο του.

Από την ανοιχτή πόρτα είδε τον Στρανγκ και τον Ντάνγκλας. Οι Βρετανοί σήκωσαν το κεφάλι όταν μπήκε. Είχαν σκορπιστεί στο ευρύχωρο δωμάτιο. Ο Χέντερσον διάβαζε μια γερμανική εφημερίδα. Ο Κιρκπάτρικ είχε απλώσει τα πόδια του κι είχε κλείσει τα μάτια. Ο Μόλκιν είχε στα γόνατά του μερικά έγγραφα. Ο Άστον-Γκουότκιν έδειχνε να διαβάζει έναν τόμο με ιαπωνική ποίηση. «Χιου;» είπε αυστηρά ο Στρανγκ. «Τι κάνεις εδώ; Δεν είχαμε πει να μείνεις στο ξενοδοχείο;»
«Μάλιστα, κύριε Στρανγκ, όμως προέκυψε κάτι. Οι Τσέχοι αντιπρόσωποι έχουν φτάσει στο Ρεγκίνα Παλάστ και τους εμποδίζουν να βγουν από το δωμάτιό τους».
«Ποιος τους εμποδίζει;»
«Η Γκεστάπο. Οι Τσέχοι θέλουν να μεσολαβήσει ο πρωθυπουργός εκ μέρους τους».
Στο δωμάτιο ακούστηκαν αγανακτισμένα βογκητά.
«Η Γκεστάπο!»
«Κτήνη…» μουρμούρισε ο Άστον-Γκουότκιν.
«Δεν καταλαβαίνω γιατί φαντάζονται πως ο πρωθυπουργός μπορεί να κάνει κάτι», είπε ο Χέντερσον.
«Ακόμα κι έτσι, δύσκολα θα φτάσουν σε συμφωνία χωρίς αυτούς». Ο Στρανγκ ρούφηξε τη σβηστή πίπα του, που έβγαλε έναν ήχο σαν τρίξιμο κι έπειτα ένα σφύριγμα. «Νομίζω ότι καλό θα ήταν να πας να τους ηρεμήσεις, Φρανκ. Τους ξέρεις καλύτερα από τον καθένα μας».
Ο Άστον-Γκουότκιν αναστέναξε κι έκλεισε το βιβλίο του. Ο Λέγκατ πρόσεξε ότι ο Ντάνγκλας προσπαθούσε να δει τι συνέβαινε στην άλλη άκρη του διαδρόμου, όπως τα απορημένα πουλιά που του άρεσε να κυνηγά.
Το πρόσεξε και ο Κιρκπάτρικ. «Τι είναι, Άλεκ; Συμβαίνει κάτι;»
«Ναι», απάντησε ο Ντάνγκλας. Μίλησε αργόσυρτα ως συνήθως, χωρίς να δείχνει να κινεί τα χείλη του. «Έχει ανοίξει η πόρτα του Χίτλερ».

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα Ρόμπερτ Χάρις

Ο Ρόμπερτ Χάρις γεννήθηκε το 1957 στο Νότιγχαμ. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ. Εργάστηκε για έξι χρόνια ως ρεπόρτερ για το Panorama και το Newsnight του BBC, ως πολιτικός συντάκτης στον Observer και ως αρθρογράφος με τακτική στήλη στις εφημερίδες Sunday Times και Daily Telegraph. Το 2003 ανακηρύχθηκε Αρθρογράφος της Χρονιάς στα Βρετανικά Βραβεία Τύπου. Έχει γράψει πέντε βιβλία γενικών γνώσεων μεταξύ των οποίων το ΓΚΟΤΣΑ! (1983), το ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΧΙΤΛΕΡ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΩΝ ΤΟΥ (1986), το οποίο διασκευάστηκε για την τηλεόραση, και το μπεστ σέλερ ΚΑΛΟΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΣ ΥΠΗΡΕΤΗΣ: Η ΜΗ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΜΠΕΡΝΑΡΝΤ ΙΝΓΚΑΜ (1990). Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορεί το μυθιστόρημα του FATHERLAND, το οποίο μεταφράστηκε σε 25 γλώσσες και ήταν για μήνες το Νο 1 στους καταλόγους μπεστ σέλερ σε όλο τον κόσμο, το ΚΩΔΙΚΟΣ: ΑΙΝΙΓΜΑ, το οποίο γυρίστηκε κινηματογραφική ταινία με πρωταγωνιστές τους Ντάγκρεϊ Σκοτ και Κέιτ Ουίνσλετ, ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ, που επίσης έγινε ταινία με πρωταγωνιστή τον Ντάνιελ Κρεγκ, το ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ ΕΞΟΥΣΙΑΣ, που γυρίστηκε ταινία σε σκηνοθεσία του Ρομάν Πολάνσκι και με πρωταγωνιστές τους Γιούαν ΜακΓκρέγκορ και Πιρς Μπρόσναν, το ΠΟΜΠΗΙΑ, IMPERIUM, CONSPIRATA (Η ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ) και Ο ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΣ. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε 37 γλώσσες.