Γιάννης Μόραλης: Αναδρομή συγκίνησης στο Μουσείο Μπενάκη

Μία βόλτα στην Αθήνα που δεν πρέπει να χάσετε. Στο από ροζ μάρμαρο φτιαγμένο Μουσείο Μπενάκη, η τέχνη έχει την τιμητική της, σε αναδρομική έκθεση, ειδικά σχεδιασμένη και άψογα τοποθετημένη στους χώρους του μουσείου, που την φιλοξενεί.

Με πλούσιο αρχειακό υλικό σε βιτρίνες, κοστούμια, προσχέδια και ντοκουμέντα από τη ζωή του μεγάλου καλλιτέχνη.

Με πορτρέτα της Μπούμπας Λυμπεράκη που ήταν και η δεύτερή του γυναίκα, και με βίντεο εξομολογήσεις του ιδίου, η έκθεση μοιάζει και είναι συναρπαστική. Μπορεί κανείς να διακρίνει σαφείς επιρροές από το κίνημα του Κυβισμού καθώς και την συνέχειά του σε μεταγενέστερους έλληνες καλλιτέχνες, που τον πίστεψαν και τον ακολούθησαν στην ζωγραφική τέχνη. Στους πίνακες - λάδια μεγάλους σε διαστάσεις μεγέθους, διαφαίνεται μία τάση κυβιστική σε συνδυασμό με ιδεογράμματα, αφού ο καλλιτέχνης δημιουργεί επίπεδες επιφάνειες από χρώμα σε απλά γεωμετρικά σχέδια που εμπεριέχουν έναν άκρατο λυρισμό.

Οι συντελεστές της σημαντικής αυτής έκθεσης φρόντισαν να έρθουν σε επαφή με το κοινό, γνωστές και άγνωστες πτυχές του καλλιτέχνη.

Ο Μόραλης καθ’όλη τη διάρκεια της ζωής του εμπνεύστηκε εκτός των άλλων από το Θέατρο και τις θεατρικές παραστάσεις δημιουργώντας προσχέδια και μακέτες με κουστούμια και σκηνικά.

Ανάμεσά τους , προσχέδια – μινιατούρες από έργα που άφησαν εποχή, όπως για παράδειγμα φιγούρες από το γνωστό έργο του Φεντερίκο Γκαρθία – Λόρκα με θέμα «Η θαυμαστή μπαλωματού».

Ο τρόπος που ζωγράφισε τις θεατρικές αυτές μινιατούρες, αποτέλεσμα του ταλέντου του και της ευφυίας του, δημιούργησε λεπτεπίλεπτα και εξαιρετικά ευαίσθητα έργα, απαράμμιλης ομορφιάς και μεγάλης αισθητικής σημασίας και αξίας. Αυτό που τον χαρακτηρίζει ανελλειπώς, είναι η επιμονή του για το Αρχαϊκό εκείνο στοιχείο που διέπει όλα σχεδόν τα έργα του.

Οι γυναικείες φιγούρες, όλες σχεδόν στατικές και αρχαϊκές, δίνουν και τον τόνο και το προβάδισμα στην έκθεση. Από τις σπάνιες εκείνες εκθέσεις που αξίζει κανείς να δει και που εκφράζουν το στοιχείο της ελληνικότητας όπως αυτή συνεχίστηκε από γενιά σε γενιά, στην Ελλάδα.

Βαθύτατα καλλιεργημένος, ο Μόραλης ενσωμάτωσε και ύμνησε μέσα από τα έργα του την γυναίκα και τον ρόλο της στην κοινωνία, αφαιρώντας κάθε μελοδραματικό στοιχείο.

Επιπροσθέτως, την ανέδειξε, αναδεικνύοντας έτσι και το αρχαϊκό – αινιγματικό της χαμόγελο, την θεατρικότητα του ρόλου της ως μητέρα καθώς και το σώμα της. Τα βιολόσχημα ιδεογράμμτα που χρησιμοποιεί υπαινίσσονται καθαρά το γυναικείο σώμα σε μία άκρως μινιμαλιστική γραφή. Λακωνικός ως προς την χρήση του σχεδίου και του χρώματος αλλά βαθειά περιεκτικός σε νόημα και καταγραφή, αξίζει σίγουρα την προσοχή μας και την έρευνα μας σε βάθος.

Αλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι θεωρείται ως ο κορυφαίος έλληνας ζωγράφος της γενιάς του ’30 και μέγας δάσκαλος. Χαρακτηριστικές και οι «Ικέτιδες», γυναικείες χορευτικές φιγούρες που παραπέμπουν στην Αιγυπτιακή τέχνη, με τις ιεροτελεστικές κινήσεις των χεριών, σε έναν στατικό αλλά και εν κινήσει χορό. Ακόμα, σχέδια από το γνωστό έργο του Αριστοφάνη «Ο Πλούτος». Ελπίζουμε η έκθεση αυτή, να διαρκέσει πολύ σε χρόνο και να την απολαύσει το αθηναϊκό κοινό και όχι μόνον. Σε μία εποχή δύσκολη, ένα μεγάλο μπράβο στο Μουσείο Μπενάκη που σοβαρά αλλά και αθόρυβα συνεχίζει ενεργά και σταθερά το έργο του. Μία τέτοια προσπάθεια αξίζει σίγουρα τον χρόνο και την προσοχή μας.