«Κι αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο; (What if Women Ruled the World?)»: Το παραπάνω υποθετικό αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρον ερώτημα θέτει ο νέος κύκλος εκθέσεων τουΕθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης(ΕΜΣΤ), που ανοίγει στις 14 Δεκεμβρίου και θα διαρκέσει μέχρι το Φθινόπωρο του 2024. Έργα γυναικών καλλιτεχνών ή καλλιτεχνών που αυτοπροσδιορίζονται ως θηλυκότητες, από την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, πρωταγωνιστούν σε ένα μεγάλο εικαστικό γεγονός το οποίο στηλιτεύει την υποεκπροσώπηση του θηλυκού γένους σε θέσεις ευθύνης όλων των χώρων, από την πολιτική και την επιχειρηματικότητα μέχρι την τέχνη.
Μέσα από την έκθεση αυτή το ΕΜΣΤ ενισχύει τους ιδρυτικούς στόχους του μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται η ανά τακτά χρονικά διαστήματα ανανέωσή του όπως οφείλει να κάνει ένας ζωντανός οργανισμός, η αντανάκλαση των καλλιτεχνικών εξελίξεων αλλά και ενασχόληση με σημαντικά κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα που αφορούν τις σύγχρονες κοινωνίες.
Η σημερινή ενίσχυση των ανδροκρατούμενων αυταρχικών διακυβερνήσεων σε διάφορα μέρη του κόσμου, η αύξηση των γυναικοκτονιών αλλά και συστηματική υποεκπροσώπηση των γυναικών σε καίριες θέσεις ακόμα και στον παγκόσμιο χάρτη της τέχνης θεωρήθηκαν από τους ανθρώπους του ΕΜΣΤ ως σημαντικές αφορμή για το άνοιγμα του δημόσιου διαλόγου γύρω από το συγκεκριμένο θέμα.
Κλείσιμο
«Ειδικά σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, όπου δεν υπήρξε ποτέ ένα οργανωμένο φεμινιστικό κίνημα στις εικαστικές τέχνες και οι γυναίκες καλλιτέχνιδες περιθωριοποιούνταν συστηματικά για δεκαετίες, η συγκεκριμένη πρωτοβουλία αποτελεί μια σημαντική δήλωση και, ταυτόχρονα, αποκατάσταση μιας μεγάλης ανισότητας. Σε μια εποχή που γινόμαστε μάρτυρες αναζωπύρωσης των επιθέσεων κατά των δικαιωμάτων των γυναικών (όπως π.χ. η ανατροπή της απόφασης ορόσημο του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ Roe vs. Wade, το 1973) το ζήτημα της γυναικείας ενδυνάμωσης και της έμφυλης ισότητας, σε όλους τους τομείς, είναι πιο επείγον από ποτέ άλλοτε» υπογραμμίζει η καλλιτεχνική διευθύντρια του ΕΜΣΤ, Κατερίνα Γρέγου στην οποία ανήκει και η πρωτοβουλία για αυτήν την έκθεση.
«Γυναίκες, μαζί»
Η πρώτη έκθεση του κύκλου έχει τίτλο «Γυναίκες, μαζί» και περιλαμβάνει 49 έργα από 25 καλλιτέχνιδες διαφορετικών γενεών και προέλευσης, δέκα από τις οποίες είναι Ελληνίδες. Από το σύνολο των έργων τα 12 προέρχονται από τη Δωρεά Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου και παρουσιάζονται για πρώτη φορά, τα 13 συμπεριλαμβάνονται στην υπάρχουσα συλλογή του μουσείου ενώ τα επτά αποτελούν νέα αποκτήματά του. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει ένα σημαντικό έργο της διάσημης Λιβανοαμερικανίδας ποιήτριας, δοκιμιογράφου και εικαστικού Etel Adnan το οποίο ήρθε στην Αθήνα με μακροχρόνιο δανεισμό.
Όσον αφορά στην θεματολογία των έργων, αυτά περιστρέφονται γύρω από το κοινό, αόρατο άξονα του τίτλου της έκθεσης και θίγουν διάφορα σημαντικά ζητήματα που αφορούν στην κοινωνία, την πολιτική, την ιστορία, την πολιτιστική ταυτότητα, τη συλλογική μνήμη αλλά και την ταυτότητα του φύλου και την επίδρασή του στην προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική ζωή.
Παράλληλα, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης διοργανώνει την πρώτη μεγάλη αναδρομική έκθεση της σημαντικής και ιδιαίτερα επιδραστικής Ελληνίδας εικαστικού Λήδας Παπακωνσταντίνου η οποία διερεύνησε εντατικά μέσα από τα έργα της, που περιλαμβάνουν περφόρμανς, γλυπτικά έργα, βίντεο, in situ εγκαταστάσεις, ζωγραφική, κ.ά θέματα φύλου, σεξουαλικότητας, συλλογικής και προσωπικής μνήμης, ιστορίας, πολιτικής και οικολογίας, πάντα με επίκεντρο το σώμα. «Χρόνος στα χέρια μου» είναι ο τίτλος της έκθεσης αυτής» που παρακολουθεί την σημαντική καλλιτεχνική διαδρομή της επιδραστικής καλλιτέχνιδας, στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό.
Χρύσα Ρωμανού
«Η αναζήτηση της ευτυχίας για όσους περισσότερους γίνεται» είναι ο τίτλος της έκθεσης έργων της Χρύσας Ρωμανούς, καλλιτέχνιδας προερχόμενης από την ομάδα των Ελλήνων διανοουμένων της διασποράς που έζησαν και εργάστηκαν σε καλλιτεχνικά κέντρα της Δύσης και για πρώτη φορά στην ιστορία της ελληνικής τέχνης συμμετείχαν ενεργά στη διαμόρφωση διεθνών ρευμάτων της εποχής τους. Παρουσιάζονται έργα από όλες τις ενότητες της δουλειάς της, προκειμένου να αναδειχτεί η συνάφεια και την οργανική σχέση μεταξύ τους. H έκθεση, ολοκληρώνεται με ένα βίντεο βασισμένο στο πλούσιο φωτογραφικό αρχείο της Χρύσας Ρωμανού και του συζύγου της, του εξίσου σπουδαίου καλλιτέχνη και καθηγητή της ΑΣΚΤ, Νίκου Κεσσανλή, τονίζοντας την άρρηκτη και αμφίδρομη σχέση τέχνης και ζωής.
Δανάη Ανεσιάδου
Εγκατάσταση της Δανάης Ανεσιάδου
Το ΕΜΣΤ δίνει ταυτόχρονα βήμα στο νέο αίμα καλλιτεχνών φιλοξενώντας την πρώτη ατομική έκθεση της Δανάης Ανεσιάδου, με τίτλο «D POSSESSIONS». Γεννημένη στη Γερμανία από γονείς ελληνικής καταγωγής και εγκατεστημένη στις Βρυξέλλες από νεαρή ηλικία, έχει φιλοτεχνήσει τα τελευταία 15 χρόνια έργα με αναφορές στον κινηματογράφο, τον αποκρυφισμό, την ελληνική αρχαιότητα, τον υπερρεαλισμό, καθώς και σε ζητήματα της επικαιρότητας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι την έχουν χαρακτηρίσει ως την «πλέον χαρακτηριστική ευρωπαϊκή φωνή της κρίσης του 21ου αιώνα».
Alexis Blake - περφόρμανς
H Alexis Blake
Στο πλαίσιο του πρωτοποριακού αυτού κύκλου εκθέσεων του ΕΜΣΤ θα παρουσιάσει για πρώτη φορά τη δουλειά της στην Ελλάδα μια από τις σημαντικότερες καλλιτέχνιδες της περφόρμανς της γενιάς της, η πολυβραβευμένη Alexis Blake η οποία είναι Αμερικανή και ζει στο Άνστερνταμ. Συνδυάζοντας αριστοτεχνικά τις εικαστικές τέχνες με την περφόρμανς και τον χορό διερευνά την αναπαράσταση του σώματος ως αρχείου, το οποίο στη συνέχεια εξετάζει, διαταράσσει και επανασυντάσσει. Μέσα στην εβδομάδα που διανύουμε θα παρουσιάσει το εμβληματικό έργο της Allegory of the Painted Woman, για δύο χορεύτριες και τέσσερις μουσικούς, το οποίο αντλεί από το ατελείωτο απόθεμα αρχετυπικών, πατριαρχικών απεικονίσεων των γυναικών στην ιστορία της τέχνης, προκειμένου να αναδείξει και να ανατρέψει αυτή την επαναλαμβανόμενη τυποποίηση και αντικειμενοποίηση του γυναικείου φύλου. Παραστάσεις έχουν προγραμματιστεί για την Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου στις 14.00, το Σάββατο 16/12 στις 14.00 και την Κυριακή 17/12 στις 14.00.
Το επενδυτικό πλάνο το Ομίλου Fourlis για τα τρία μεγάλα brands που εκπροσωπεί, στοχεύει στην επέκταση των δικτύων καταστημάτων σε Ελλάδα, Κύπρο, Βουλγαρία και Ρουμανία.
