Χρ. Ι. Στεφανάδης

Από πού κατάγονται οι σημερινοί Ελληνες;

Πρόσφατα διάβασα ένα άρθρο σχετικά με την καταγωγή των Ελλήνων. Ο συγγραφέας έλαβε αφορμή από τον θόρυβο που προκαλείται στις μέρες μας από συγκεκριμένο πολιτικό σχηματισμό σχετικά με τη φυλετική καθαρότητα των Ελλήνων.

Το αιρετικό αυτό άρθρο, το οποίο ενδεχόμενα απηχεί και γενικότερες απόψεις, ήταν στηριγμένο αποκλειστικά στις θεωρίες του Φαλμεράγιερ, όπου, σύμφωνα με αυτές «...η ελληνική φυλή έχει τελείως εξολοθρευτεί από την Ευρώπη. Η φυσική ομορφιά, το μεγαλείο του πνεύματος, η απλότητα των συνηθειών, η καλλιτεχνική δημιουργία, οι αθλητικοί αγώνες, οι πόλεις, τα χωριά, το μεγαλείο των μνημείων και των αρχαίων ναών, ακόμα και το όνομα του λαού, έχουν εξαφανιστεί από την Ελλάδα...».

Για τον Φαλμεράγιερ, πρόγονοι των σύγχρονων Ελλήνων είναι κατά κύριο λόγο οι Σλάβοι και οι Αλβανοί που μετανάστευσαν στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα οι σύγχρονοι Ελληνες να αποτελούν στην ουσία μια σλαβική φυλή αναμιγμένη με Αλβανούς και ελληνόφωνους Βυζαντινούς πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, τον Βόσπορο, τη Θράκη κ.λπ.

Αλλά ποιος ήταν ο Φαλμεράγιερ; Ο Γιάκομπ-Φίλιπ Φαλμεράγιερ ήταν περιηγητής, δημοσιογράφος, πολιτικός και ιστορικός, περισσότερο γνωστός για τις περιηγητικές αφηγήσεις του και τις θεωρίες του σχετικά με τη φυλετική καταγωγή των Νεοελλήνων. Στα βιβλία του «Ιστορία της Χερσονήσου της Πελοποννήσου κατά τους Μεσαιωνικούς Χρόνους» και «Περί της καταγωγής των σημερινών Ελλήνων» που γράφτηκαν στη δεκαετία του 1830 διατυπώνει την άποψη πως οι Ελληνες της νεότερης εποχής δεν κατάγονται από τη φυλή των Αρχαίων Ελλήνων, αλλά προέρχονται από Σλάβους.

«Ούτε μια απλή σταγόνα αίματος, γνήσιου ελληνικού αίματος, δεν τρέχει στις φλέβες των χριστιανών κατοίκων της σημερινής Ελλάδας», έγραφε ο Φαλμεράγιερ. O Φαλμεράγιερ, όμως, δεν ήταν επιστήμονας και η μεθοδολογία που χρησιμοποίησε για να βγάλει τα συμπεράσματά του ήταν ανύπαρκτη.

Τη δεκαετία του ’60 η επιστημονική έρευνα του Α.Ν. Πουλιανού αντικρούει τη δογματική θεωρία του Φαλμεράγιερ. Ο ερευνητής, αφού μελέτησε ανθρωπομετρικά μεγάλο αριθμό ατόμων από πολλές περιοχές της Ελλάδας, καταλήγει με επιστημονική μεθοδολογία ότι υπάρχει ανθρωπολογική συνέχεια των Ελλήνων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Αλλά σήμερα, η πλέον επιστημονική μέθοδος για τη διερεύνηση της φυλετικής ταυτότητος είναι η μελέτη του γενετικού υλικού (DNA) του πληθυσμού.

Τη δεκαετία του ’90 έγκυρη πολυκεντρική επιστημονική έρευνα (στην οποία συμμετείχε και ο Ελληνας καθηγητής της Γενετικής Κ. Τριανταφυλλίδης) έδειξε ότι σε συντριπτικό ποσοστό οι σημερινοί Ελληνες έχουν το ίδιο DNA με τους αυτόχθονες κατοίκους της Ελλάδας της προϊστορικής εποχής. Η έρευνα λέει με απλά λόγια ότι οι σημερινοί Ελληνες έχουν το DNA των Αρχαίων Ελλήνων.

Τι σημαίνει αυτό; Σίγουρα δεν αποτελεί επιχείρημα φυλετικής υπεροχής μας. Αλλωστε η ανάμιξη γενετικού υλικού έχει αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Δεν θα πρέπει, όμως, να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα ρατσιστικών απόψεων και πρακτικών. Ούτε και ως άλλοθι για την επιστημονική επένδυση ακραίων εθνικιστικών ιδεολογιών, οι οποίες, ιδιαίτερα στην παρούσα δύσκολη περίοδο, δεν προσφέρουν, κατά την άποψή μου, καλές υπηρεσίες στην πατρίδα μας.

 Αλλά ούτε θα πρέπει να παραποιείται η επιστημονική αλήθεια στο όνομα μιας στρεβλής «προοδευτικότητας»...
Μπορεί η οικονομία μας να έχει καταρρεύσει και το κύρος της χώρας μας, μέχρι πρόσφατα, να ήταν ανύπαρκτο, ιδιαίτερα για τους Γερμανούς εταίρους μας, την Ιστορία μας, όμως, την προέλευσή μας και το DNA μας, που τόσο τους ενοχλούσε (ή και τους ενοχλεί...), δεν μπορούν να τα ακυρώσουν.

Και η Ιστορία μας, η προέλευσή μας και το DNA μας μάς έφεραν από μακριά, αλλά θα μας πάνε ακόμα μακρύτερα...

*Ο κ. Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης είναι καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών