Κώστας Τσαούσης

Ένα παιδί το οποίο ακόμη και από τα πρώτα του βήματα θα μπορεί να εκείνο να συμμετέχει στον υπέροχο νέο κόσμο της ψηφιακής εποχής - όπου η τεχνητή νοημοσύνη, η επαυξημένη πραγματικότητα (που δίνει καινούργιο περιεχόμενο θέασης του κόσμου μέσω των τεχνολογικών εφαρμογών που συνδέουν την εικονική με την φυσική πραγματικότητα), τα ρομπότ της καθημερινότητας, οι 3D printers, τα big data, η βιοτεχνολογία αλλά και η τεχνολογία της πληροφορίας, η εμπορευματοποίηση της γονιδιωματικής (genomics),το blockchain και όλες οι τεχνολογίες που διαμορφώνουν την επικράτεια του fintech είναι τα συστατικά υλικά του- το μόνο σίγουρο είναι ότι εκείνο που χρειάζεται είναι μια γενναία πολιτική ηγεσία στον τόπο του που να κοιτάζει προς τα εμπρός και να θέλει να προσαρμοσθεί στις επιταγές του μέλλοντος μας.
Ένα παιδί του 2019 θα απέχει έναν …αιώνα από όλα όσα απασχολούν το πολιτικό προσωπικό αυτού του τόπου που εξακολουθεί – πλην εξαιρέσεων- να πολιτεύεται με όρους του 20ου ή το χειρότερο, του 19ου αιώνα.

Μια μικρή περιδιάβαση στον κόσμο των social media θα έπειθε και τους πιο δύσπιστους ότι οι απόγονοι της Θάτσερ και του Ρήγκαν ζουν αποκλειστικά και μόνο στην Ελλάδα η οποία αδυνατεί να προσπεράσει την κληρονομιά των αιματηρών Δεκεμβριανών του 1944 αλλά και εκείνα του 2008… Αλλά, η δεκαετία του ΄80 που άλλαξε τον κόσμο με την πτώση του Τείχους και την έκρηξη της Παγκοσμιοποίησης είναι ήδη μια αφήγηση του μακρινού παρελθόντος.

Με άλλα λόγια, χρειαζόμαστε καινούργιες αφηγήσεις στηριγμένες στο πεδίο των νέων δεδομένων. Και αυτές οι αφηγήσεις πρέπει να έχουν να κάνουν πρώτα από όλα με την εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα της ζωής ενός παιδιού, ενός νέου αγοριού και κοριτσιού– μια εκπαίδευση εντός και εκτός σχολείου. Και εδώ είναι που πρέπει να έρθει η πρώτη ευχή: Ένα ανοικτό σχολείο που να μειώνει τις ανισότητες που δημιουργεί το ψηφιακό χάσμα – ένα σχολείο που να ενισχύει την δημιουργική διάθεση με την αξιοποίηση όλων των ψηφιακών δεξιοτήτων. Ένα σχολείο όπου ο όρος “STEM” [Science, Technology, Engineering and Mathematics] - το ακρωνύμιο το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως από άτομα σχετικά με την εκπαιδευτική πολιτική, για τα πεδία που αναφέρονται στις Φυσικές Επιστήμες, την Τεχνολογία, την Επιστήμη των Μηχανικών και τα Μαθηματικά- ή τα εργαλεία των games δεν είναι «άγνωστη χώρα».

Η δεύτερη ευχή έχει να κάνει με το περιβάλλον που θα χρειαστεί να μεγαλώσει ένα παιδί. Πρόσφατα, Ο Κόνραντ Βόλφραμ, ο διεθνούς φήμης Βρετανός φυσικός, μαθηματικός και τεχνολόγος μιλώντας στο Ίδρυμα Ευγενίδου έδωσε αρκετή τροφή για σκέψη για το πώς θα χρειασθεί να δομηθεί η σύγχρονη εκπαίδευση σε περιβάλλον τεχνητής νοημοσύνης. Αντιγράφω από ένα σχετικό ενημερωτικό σημείωμα: «Η τέταρτη τεχνολογική επανάσταση είναι σε εξέλιξη. Οι μηχανές, ψηφιακές αυτή τη φορά, επανέρχονται στο προσκήνιο υποστηριζόμενες από την τεχνητή νοημοσύνη, και την πληθώρα δεδομένων που παράγουμε καθημερινά. Η συζήτηση είναι πιο κρίσιμη από ποτέ και καίρια ερωτήματα τίθενται : α)Ποιός θα είναι ο μελλοντικός ρόλος των ανθρώπων σε ένα περιβάλλον εργασίας με ολοένα και περισσότερη τεχνητή νοημοσύνη ; και β)ποιές δεξιότητες πρέπει να αναπτύξουμε ώστε να μπορούμε να συμμετέχουμε ουσιαστικά μέσα σε αυτό το νέο ψηφιακό περιβάλλον ;

Η δεύτερη ευχή, λοιπόν, έχει να κάνει με τις δεξιότητες. Και αυτές οι δεξιότητες είναι που θα αποτελέσουν το διαβατήριο που θα ανοίγει τις ερμητικά κλειστές πύλες εξασφαλίζοντας εργασία στο μέλλον. Και αυτή είναι η τρίτη ευχή.

Εκπαίδευση – Δεξιότητες- Εργασία. Ένα τρίπτυχο που θα ακολουθεί το παιδί του 2019 σε όλο το ταξίδι της ζωής. Μόνο που η εκπαίδευση τώρα πια θα είναι μια ευέλικτη δια βίου μάθηση που θα ενσωματώνει δεδομένα ανά πάσα στιγμή προκειμένου να ανταποκρίνεται στις νέες ανάγκες.
Η τέταρτη ευχή έχει να κάνει με την ασφάλεια – με την ασφάλεια σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, πραγματικής και ψηφιακής. Από τον δρόμο και την γειτονιά μέχρι το διαδίκτυο και τα δίκτυα των συναλλαγών, των πληροφοριών, της ενέργειας κ.α

Η πέμπτη έχει να κάνει με τις αξίες μιας περισσότερο πράσινης ζωής - στο περιβάλλον, την διατροφή, το ευ ζην, τις μεταφορές και την ενέργεια- μέσα από την αναγνώριση του ρόλου του τοπικού, της δραστηριότητας μικρής κλίμακας, του αυθεντικού, της συλλογικότητας, της συνεργασίας και των συνεργειών σε όλες τις εκδηλώσεις του καθημερινού μας βίου. Αξίες που θα χρειασθεί να λάβει ως ακριβή κληρονομιά το παιδί του 2019.