Προκόπης Παυλόπουλος: Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ήταν ίσως ο τελευταίος κοινοβουλευτικός άνδρας

Ως «κορυφαίο ηγέτη που άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στην πολιτική, για πάνω από 50 χρόνια», χαρακτήρισε τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος.
Στη συνέχεια του επικήδειου, ο Πρ. Παυλόπουλος υπογράμμισε τις τέσσερις παρακαταθήκες που άφησε πίσω του ο εκλιπών:
-Η υπεράσπιση της Δημοκρατίας. Αντίθετος σε κάθε είδους δυνάστη, ο Κων. Μητσοτάκης πίστευε ότι η στήριξή της είναι στάση ζωής, σημείωσε εμφατικά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
-Η αφοσίωση που ο πρώην πρωθυπουργός επέδειξε στην Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. «Ίσως, ο τελευταίος κορυφαίος κοινοβουλευτικός άνθρωπος», είπε για τον Κων. Μητσοτάκη ο Πρ. Παυλόπουλος. Και θυμήθηκε τότε που αγόρευε στο Κοινοβούλιο, πάντα χωρίς στόμφο, συμπλήρωσε.
-Η πίστη στο ευρωπαϊκό ιδεώδες. Ιδίως μετά τη Μεταπολίτευση, ο πρώην πρωθυπουργός δραστηριοποιήθηκε ώστε η πορεία της Ελλάδας μέσα στην Ευρώπη να είναι νομοτελειακή, και για το σκοπό αυτό συνεργάσθηκε με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
-Τέταρτη παρακαταθήκη, πιο σημαντική και κρίσιμη σήμερα, σύμφωνα με την αξιολόγηση του Προέδρου της Δημοκρατίας, η ενότητα και η ομόνοια. «Ήξερε, καλύτερα από τον καθένα, το τίμημα του διχασμού», είπε ο Πρόεδρος, για να καταλήξει:
«Ο δρόμος της Ελλάδας είναι μέσα στην Ευρώπη. Σε αυτήν την Ευρώπη ανήκουμε και αγωνιζόμαστε για να ξαναβρεί τις ρίζες της… Τα μεγάλα και τα σημαντικά πρέπει να τα κάνουμε ενωμένοι. Άλλωστε, εκείνα που μας χωρίζουν είναι πολύ λιγότερα από όσα μας ενώνουν».

Το πλήρες κείμενο του επικηδείου λόγου του Προέδρου της Δημοκρατίας για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, ακολουθεί: 

Από σήμερα ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης περνάει στην χορεία των κεκοιμημένων και στην αιωνιότητα.  Την όποια αιωνιότητα μπορεί να κατακτήσει ένας θνητός κατά τα έργα του.  Αυτά τα έργα χρειάζεται σήμερα να θυμηθούμε.  Γιατί οι «περιλειπόμενοι», για να χρησιμοποιήσω τον όρο του Αποστόλου, πρέπει να διδασκόμαστε από τα έργα των Μεγάλων που φεύγουν, των μεγάλων φυσιογνωμιών που μας αφήνουν πίσω. Και αυτό είναι ευθύνη ιδίως εκείνων που διαχειριζόμαστε τις τύχες του Τόπου αυτές τις κρίσιμες ώρες. 

Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης πραγματικά υπήρξε κορυφαίος Πολιτικός Ηγέτης.  Ηγέτης ο οποίος άφησε το στίγμα του ανεξίτηλο στον Τόπο μας, ιδίως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, για πάνω από 50 χρόνια.  

Τέσσερις είναι, μεταξύ άλλων, οι μεγάλες παρακαταθήκες που μας αφήνει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με το έργο του:

Παρακαταθήκη πρώτη: Η υπεράσπιση της Δημοκρατίας.  Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υπήρξε συνεπής υπέρμαχος και στήριγμα της Δημοκρατίας.  Ήταν απέναντι σε κάθε είδους δυνάστη, σε καθέναν ο οποίος επιχείρησε να καταλύσει την Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, και το απέδειξε με την ζωή του.  Είτε ο δυνάστης αυτός ήταν κατακτητής είτε ήταν δικτάτορας.  Η ζωή του ήταν ένας διαρκής αγώνας υπέρ της Δημοκρατίας και συνεχώς υπενθύμιζε κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ: Η στήριξη της Δημοκρατίας είναι στάση ζωής.  Η Δημοκρατία είναι εύθραυστο αγαθό.  Ποτέ δεν μπορεί να είμαστε βέβαιοι ότι δεν κινδυνεύει. Η υπεράσπισή της, λοιπόν, είναι διαρκές χρέος.

Η δεύτερη παρακαταθήκη είναι η αφοσίωση στην Κοινοβουλευτική Δημοκρατία.  Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υπήρξε κορυφαίος Κοινοβουλευτικός Άνδρας.  Ίσως ο τελευταίος μεγάλος Κοινοβουλευτικός Άνδρας.  Ήταν αφοσιωμένος στο Κοινοβούλιο. Και όταν θελήσουμε να θυμηθούμε τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, το πιθανότερο είναι να τον θυμόμαστε ν’αγορεύει στην Βουλή είτε από το βήμα του Πρωθυπουργού, είτε από το βήμα του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, είτε από το βήμα του απλού Βουλευτή.   Ήξερε τι σημαίνει Κοινοβούλιο.  Ήταν από εκείνους που είχαν στερηθεί στα δύσκολα και σκοτεινά για τον Τόπο χρόνια το Κοινοβούλιο.  Και γι’αυτό το υπηρέτησε πιστά ως το τέλος.  Η ψυχή του ήταν εκεί.  Επιπλέον ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υπήρξε κορυφαίος κοινοβουλευτικός ρήτορας.  Ένας ρήτορας όμως ο οποίος αγόρευε χωρίς κανένα στόμφο.  Και δικαίως.  Ο στόμφος, ιδίως μέσα στην Βουλή, χρειάζεται σ’εκείνους οι οποίοι στερούνται επιχειρημάτων και κρύβουν πίσω από τον στόμφο αυτή την έλλειψή τους. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε πάντα πολλά επιχειρήματα.  Θα τον θυμόμαστε λοιπόν ως κορυφαίο ρήτορα στην Βουλή και γι’αυτό τον λόγο. 

Τρίτη παρακαταθήκη, η Ευρωπαϊκή πορεία του Τόπου.  Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υπήρξε πραγματικός Ευρωπαίος Ηγέτης.  Όχι μόνο τότε που δρομολογήθηκε η πορεία του Τόπου προς την Ευρώπη αλλά και πριν από την δικτατορία.  Γιατί η πορεία αυτή άρχισε πριν από την δικτατορία και εάν δεν υπήρχε η δικτατορία η Ελλάδα θα είχε βρει γρηγορότερα τον δρόμο της μέσα στην Ευρώπη.  Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ιδίως μετά την Μεταπολίτευση, ήταν από εκείνους οι οποίοι αγωνίσθηκαν ώστε η πορεία μας στην Ευρώπη να είναι σχεδόν νομοτελειακή.  Είχε την τύχη, μαζί με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, να συνεργασθούν και να οδηγήσουν τον Τόπο - μαζί με τους άλλους συνεργάτες φυσικά του Κωνσταντίνου Καραμανλή - στην Ευρώπη την εποχή εκείνη σε μια κρισιμότατη στιγμή.  Και ας θυμηθούμε όλοι πώς αυτή η πορεία ολοκληρώθηκε μέσα από πόσες αμφισβητήσεις, πόσες προκλητικές διαστρεβλώσεις της πραγματικότητας.  Σ’αυτό ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υπήρξε πρωτοπόρος.  Και υπήρξε πρωτοπόρος, όχι μόνο για ν’ανήκει η Ελλάδα στην Ευρώπη, αλλά για να μπορεί η Ελλάδα, με τις προσωπικότητες που είχε, όπως ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, να έχει λόγο για την Ευρώπη, για την εικόνα της Ευρώπης, για το μέλλον της Ευρώπης.  Γιατί με το παράδειγμά του δίδασκε ότι δεν αρκεί να μένουμε στην Ευρώπη.  Πρέπει ν’αγωνιζόμαστε για να κάνουμε την Ευρώπη όπως ακριβώς ονειρευθήκαμε και όπως την ονειρεύθηκαν οι ιδρυτές της.  

Άφησα τελευταία την τέταρτη παρακαταθήκη, ίσως την πιο σημαντική και την πιο κρίσιμη σήμερα: Είναι η παρακαταθήκη της Ενότητας και της Ομόνοιας.  Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ήξερε, περισσότερο από τον καθένα, το τίμημα του διχασμού για τον Τόπο.  Απόγονος των Βενιζέλων - μολονότι δεν έζησε τον διχασμό της εποχής εκείνης - γνώριζε καλά το τίμημα του διχασμού. Υπερασπίσθηκε την ενότητα, την ομόνοια, ιδίως σε κρίσιμες στιγμές στον Τόπο, όπως συνέβη στον Εμφύλιο Πόλεμο. Και αυτό του το οφείλει αυτός ο Τόπος. Και οφείλουμε κι εμείς να εμπνεόμαστε κυρίως τούτες τις κρίσιμες ώρες από το παράδειγμα του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ιδίως στα θέματα της ενότητας. Γιατί ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έδειξε με το παράδειγμά του ότι πραγματικός Ηγέτης δεν είναι εκείνος ο οποίος υψώνει τείχη ή ανοίγει χαρακώματα. Είναι εκείνος ο οποίος χτίζει γέφυρες, εκείνος ο οποίος δείχνει δρόμους. 

Αυτές ήταν οι τέσσερις παρακαταθήκες, οι οποίες διέκριναν τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και πρέπει να μας εμπνέουν. Οφείλουν να μας εμπνέουν γιατί η Δημοκρατία πάντα κινδυνεύει και πρέπει να την υπερασπιζόμαστε διαρκώς. Γιατί πρέπει να μάθουμε ότι το Κοινοβούλιο, αυτός ο Ναός της δημοκρατικής νομιμοποίησης του Πολιτεύματός μας, πρέπει να γίνεται σεβαστός και εκεί πρέπει να αναπτύσσεται ο πολιτικός λόγος, ο αντίλογος, με επιχειρήματα, χωρίς στόμφο. Επίσης, οφείλουμε να θυμόμαστε - ιδίως σήμερα - ότι ο δρόμος μας είναι μέσα στην Ευρώπη.  Εκεί θα πορευθούμε.  Και αυτή η κρίση του Ελληνικού Λαού και της Ιστορίας μας είναι αμετάκλητη. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σ’αυτή την Ευρώπη ανήκουμε και πρέπει να έχουμε το κουράγιο, χωρίς αλαζονεία, ν’αγωνιζόμαστε για να μπορέσει να ξαναβρεί τις ρίζες της. Οι καιροί που περνάει η Ευρώπη, κατά την ομολογία των ηγετών της, είναι δύσκολοι. Και η Ελλάδα μπορεί, μέσα από το όραμά της και τους άνδρες τους οποίους δημιούργησε, όπως ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, να συμβάλει στην Ευρώπη που όλοι οραματιζόμαστε. Και τέλος, όλοι πρέπει να αναγνωρίζουμε τι συμβολίζει η Ενότητα σήμερα. Όλοι πρέπει να ξέρουμε ότι οφείλουμε τα μεγάλα και τα σημαντικά να τα επιτυγχάνουμε ενωμένοι. Δεν μπορεί στα μεγάλα και τα σημαντικά να μας χωρίζει τίποτα. Κι επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι: Εκείνα τα οποία μας χωρίζουν είναι πολύ λιγότερα από εκείνα τα οποία μας ενώνουν. Εκείνα που μας ενώνουν είναι πολλά και σημαντικά και αυτά πρέπει να υπηρετήσουμε.

Σεβαστέ Πρόεδρε, ας είναι ελαφρύ το ευλογημένο χώμα της Κρήτης που θα σε σκεπάσει, κοντά στους τάφους των Βενιζέλων, δίπλα στην αγαπημένη σου σύζυγο, την Μαρίκα, με την οποία πορευθήκατε μαζί αυτό τον μεγάλο δρόμο της ζωής, που πολλές φορές έμοιαζε Γολγοθάς. Όμως, σεβαστέ Πρόεδρε, η Θεία Πρόνοια στάθηκε δίκαιη και σπλαχνική απέναντί σου. Στο τέλος του βίου σου, δικαιώθηκες εν ζωή. Είχες δίπλα σου ως την τελευταία στιγμή τους ανθρώπους που σε αγάπησαν και αγάπησες. Μια υποδειγματική μεγάλη οικογένεια, που ήταν, είναι και θα παραμείνει αρραγής, ακολουθώντας το δικό σου παράδειγμα και εμπνεόμενη από τα δικά σου ιδανικά.

Σεβαστέ Πρόεδρε, ας είναι ο ίσκιος του Ψηλορείτη και των Λευκών Ορέων στάθμη μέτρησης του δικού σου ίσκιου στο πεδίο της Πολιτικής του Τόπου μας και του Λαού μας. 

Αιωνία η μνήμη σου!