Διχάζει τον ΣΥΡΙΖΑ η μνημονιακή του μετάλλαξη

Εκρηκτικό διαμορφώνεται το εσωκομματικό σκηνικό στον ΣΥΡΙΖΑ, εξαιτίας της μνημονιακής πολιτικής που εφαρμόζει η κυβέρνηση, με αποτέλεσμα ο δρόμος προς το συνέδριο του Οκτωβρίου να γίνεται όλο και πιο δύσκολος, δοκιμάζοντας τις αντοχές και τη συνοχή του κυβερνώντος κόμματος.

Η δυναμική εμφάνιση της εσωκομματικής αντιπολίτευσης των «53+» στη διήμερη συνεδρίαση της κεντρικής επιτροπής, που διεξήχθη το περασμένο Σαββατοκύριακο ξύπνησε φόβους για την αναζωπύρωση των συγκρούσεων στην Κουμουνδούρου, ενώ θορύβησε και το Μέγαρο Μαξίμου, καθώς οι αμφισβητίες έστειλαν σαφή μηνύματα στην ηγεσία για τους σχεδιασμούς και τις κινήσεις της το επόμενο διάστημα. Ένα από τα μηνύματα αυτά ήταν για παράδειγμα η απόρριψη του σχεδίου ανοίγματος του Αλέξη Τσίπρα προς τη σοσιαλδημοκρατία και την κεντροαριστερά.

Αναφερόμενοι για παράδειγμα, στο κείμενο των 11 σημείων που κατέθεσαν στην ΚΕ, στο ενδεχόμενο «προσχωρήσεων», «διευρύνσεων», «συμπράξεων», τονίζουν ότι η συζήτηση αυτή κινείται σε λάθος κατεύθυνση. «Στο πρόσφατο παρελθόν το κόμμα μας πλήρωσε ακριβά τις προσχωρήσεις παραγόντων που ελάχιστη σχέση είχαν με την αριστερά», σημειώνουν και προσθέτουν ότι αντίθετα είναι ανοιχτοί στον απλό κόσμο που έρχεται ανιδιοτελώς να προσφέρει στην κοινή προσπάθεια.

Οι «53+», στις τάξεις των οποίων υπάρχουν πρωτοκλασάτα ονόματα, όπως ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Θόδωρος Δρίτσας, η Τασία Χριστοδουλοπούλου, ο Χριστόφορος Παπαδόπουλος και άλλοι, διαμηνύουν την αντίθεσή τους με βασικές πλευρές της κυβερνητικής πορείας, θεωρώντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μεταλλάσσεται σε μνημονιακό, σοσιαλδημοκρατικό κόμμα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο επίκεντρο της κριτικής τους βρέθηκε το ότι η ηγεσία συμπεριφέρεται σαν να έχει υιοθετήσει πλήρως το μνημονιακό πρόγραμμα και να το θεωρεί «ιδιοκτησία» της, παρότι η αρχική θέση του κόμματος, όταν υπήρξε ο συμβιβασμός τον Ιούλιο του 2015 ήταν ότι πρόκειται για προϊόν αδίσταχτου εκβιασμού. «Σταδιακά η πολιτική αυτή εξήγηση αποδυναμώθηκε, με αποτέλεσμα να φαίνεται ή να εκλαμβάνεται από τον λαϊκό κόσμο ότι οι μνημονιακές δεσμεύσεις συγκροτούν το δικό μας πρόγραμμα, το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και της αριστεράς» επισημαίνουν οι «53+» και τονίζουν δε ότι το παράλληλο πρόγραμμα συνιστά πρωταρχικό κομμάτι της στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ και εντάσσεται σε ένα πολιτικό σχέδιο απεγκλωβισμού από το μνημόνιο: «Είμαστε στην κυβέρνηση όχι πάση θυσία, αλλά όσο θεωρούμε ότι μέσα σε αυτές τις ασφυκτικές συνθήκες και τους ποικίλους εκβιασμούς μπορούμε με αριστερή οπτική να ασκήσουμε πολιτική προς όφελος των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων», σημειώνουν και υπογραμμίζουν ότι το χρέος του κόμματος είναι η άμβλυνση των επιπτώσεων της εφαρμογής του μνημονίου.

Οι «53+» έθεσαν σε ψηφοφορία την άποψή τους αυτή για το μνημονιακό πρόγραμμα: Η σχετική τροπολογία πέρασε μόνο εν μέρει και συγκριμένα έγινε δεκτό το κομμάτι που έλεγε ότι το μνημόνιο δεν είναι το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά απερρίφθη η παράγραφος που χαρακτηρίζει τη συμφωνία του περασμένου καλοκαιριού προϊόν αδίστακτου εκβιασμού ενός πραξικοπήματος – προφανώς για να μην υπάρξει σύγκρουση με τους δανειστές, αλλά και για να μην αποδυναμωθεί η νέα αφήγηση του Μεγάρου Μαξίμου ότι η κυβέρνηση καταγάγει επιτυχίες και βγάζει τη χώρα από την κρίση.

Ενδιαφέρον έχει ότι έγινε δεκτή μία άλλη τροπολογία με την οποία διατύπωναν ένσταση σχετικά με θετική αναφορά στο πρόσωπο του Προκόπη Παυλόπουλου, η οποία περιλαμβανόταν στο αρχικό κείμενο θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ.

Μία ακόμη τροπολογία των «53+», αυτή που εξέφραζε τη διαφωνία τους με την συμφωνία Τουρκίας - Ευρώπης για το προσφυγικό, απορρίφθηκε στο σύνολο της.

Τελικά το κείμενο θέσεων εγκρίθηκε για το συνέδριο εγκρίθηκε από την Κεντρική Επιτροπή με μεγάλη πλειοψηφία και μόνο με έξι μόνο λευκά από την ομάδα των «53+».

Ωστόσο το γεγονός ότι η εσωκομματική αντιπολίτευση έθεσε μία βεντάλια θεμάτων και εξέφρασε σειρά αμφισβητήσεων για τη συνολική πορεία του κυβερνώντος κόμματος διαμορφώνει νέα δεδομένα. Είναι μάλιστα ενδεικτικό ότι η παρέμβαση της ομάδας αυτή στο θέμα των επερχόμενων αποφάσεων για τις εργασιακές σχέσεις κινήθηκε στη λογική να υπάρξει μέχρι και σύγκρουση ή και ρήξη με τους δανειστές εάν αυτοί επιμείνουν σε ακραίες απαιτήσεις. Είναι αμφίβολο εάν μπορεί πλέον το Μέγαρο Μαξίμου να σχεδιάζει τα πάντα, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις εύθραυστες εσωκομματικές ισορροπίες, τις αντοχές και τα όρια μίας ισχυρής μερίδας του κόμματος, που ακολουθεί έτσι κι αλλιώς με δυσφορία τη μέχρι τώρα πορεία.

Το ότι ο Αλέξης Τσίπρας ικανοποίησε την απαίτηση του κόμματος για τη θέσπιση της απλής αναλογικής -έστω και με τη διατήρηση του ορίου 3% για την είσοδο στη Βουλή- ήταν και μία επιλογή για να περιοριστούν και να ελεγχθούν οι εσωκομματικές αντιδράσεις, καθώς θα ήταν σχεδόν απίθανο να εξασφαλίσει τη στήριξη της κεντρικής επιτροπής στη διατήρηση ακόμη και ενός πολύ μικρότερου μπόνους στον εκλογικό νόμο. Στην παρούσα φάση αυτό το «αντάλλαγμα» αποδυνάμωσε την εσωκομματική αμφισβήτηση, αλλά ενόψει του συνεδρίου, το οποίο θα γίνει τον Οκτώβριο, κανείς δεν εγγυάται ηρεμία στην Κουμουνδούρου.