Το παρασκήνιο με τις εξαγγελίες Βαρουφάκη και το Μαξίμου

«Νευρική κρίση» στην αγορά, στους πολίτες αλλά και στην κυβέρνηση προκαλούν η ασάφεια και τα «ήξεις-αφήξεις» Βαρουφάκη που προαναγγέλλει ομοβροντία μέτρων, αλλά με… ασάφεια σε μεγάλες δόσεις.
 
Και αν η ασάφεια είναι «δημιουργική» ή βολεύει στις διαπραγματεύσεις στο εξωτερικό, επιτυγχάνει το ακριβώς αντίθετο όταν ο υπουργός Οικονομικών την στρέφει στο εσωτερικό της χώρας.
 
Μέσα σε ελάχιστα 24ωρα, από τη Δευτέρα μέχρι και χθες, ο υπουργός Οικονομικών «χτύπησε» 4 φορές, κάνοντας τους πάντες να πελαγώσουν:

1ον: Αποκάλυψε σχέδιο επιβολής φόρου αναλήψεων στα ΑΤΜ.
 

Αν και εκ των υστέρων εξέδωσε επίσημη ανακοίνωση υποστηρίζοντας πως το σχέδιο υπήρχε αλλά αποσύρθηκε από τη διαπραγμάτευση, αφήνει ασαφές από ποιον «τέθηκε» η πρόταση (καθώς η πρόταση για φόρο τραπεζικών συναλλαγών είχε διατυπωθεί προ διετίας και από τον σημερινό πρωθυπουργό).
 
Λίγη ώρα νωρίτερα, ο ίδιος εξηγούσε πώς θα λειτουργήσει ο νέος φόρος, χωρίς να θέτει αντιρρήσεις επ’αυτού.
 
Κάνοντας ενημέρωση στους δημοσιογράφους (που το υπουργείο την κατέγραψε και δεν ήταν off the record) ο κύριος Βαρουφάκης αναφέρθηκε στις συζητήσεις με τους δανειστές για επιβολή φόρου τραπεζικών συναλλαγών.
 
Αφού ανέφερε πως είναι μία «φιλοσοφική συζήτηση» που γίνεται από παλαιά, ανέφερε πως «μπορεί να υπάρχει για παράδειγμα ένας μικρός φόρος για αναλήψεις από ΑΤΜ. Αυτό συζητείται» είπε ο ίδιος, μιλώντας σε ενεστώτα χρόνο και όχι αναφερόμενος στο παρελθόν ή σε κάτι που δεν ισχύει.
 
Ο υπουργός εξήγησε πως ο φόρος αυτός θα ήταν αντικίνητρο για τη χρήση μετρητών. Και στις επισημάνσεις των δημοσιογράφων για τα προβλήματα που ένα τέτοιο μέτρο θα προκαλούσε, ανέφερε με το γνωστό του ύφος πως «και οι γιαγιάδες θα μάθουν e-banking ή θα έλθουν πιο κοντά με τα εγγόνια τους» που θα τις βοηθούν.
 
Στον αντίποδα, την ίδια στιγμή διεύψευδε κατηγορηματικά κάθε σενάριο για επιβολή φόρου στις καταθέσεις, λέγοντας πως «ποτέ των ποτών» δεν θα εφαρμοστεί τέτοιο μέτρο.
 
Λίγα λεπτά μόνο μετά τις δηλώσεις ο κύριος Βαρουφάκης κλήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου και σχεδόν αμέσως μετά, το υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε γραπτή ανακοίνωση λέγοντας πως το μέτρο «αποσύρθηκε από την διαπραγμάτευση» και αυτό οφείλεται στην αντίδραση του υπουργείου Οικονομικών!
 
Στο ελάχιστο μεσοδιάστημα μάλιστα μεταξύ της παρουσίασης του μέτρου και της διάψευσής του, στελέχη του υπουργείου Οικονομικών διευκρίνιζαν ότι ο φόρος συζητείται να είναι 1 τοις χιλίοις για κάθε ανάληψη μετρητών.
 
Για παράδειγμα, μία ανάληψη 500 ευρώ θα στοίχιζε 50 λεπτά, μία των 300 ευρώ 30 λεπτά και σε κάθε συναλλαγή θα γινόταν αυτή η παρακράτηση, χωρίς εξαιρέσεις για μικρά ποσά ή συντάξεις.
 
Η αποκάλυψη και μόνο του σχεδίου αυτού, στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, θα μπορούσε να δημιουργήσει επιπλέον προβλήματα ρευστότητας στις τράπεζες, από καταθέτες που θα ήθελαν να προλάβουν να σηκώσουν χρήματα για αποφύγουν να πληρώσουν τον φόρο.
 
2ον: προανήγγειλε φόρο 15% και 30% στις αδήλωτες καταθέσεις.  
 
Ο κύριος Βαρουφάκης δήλωσε πως άμεσα θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση η πρόταση για νομιμοποίηση καταθέσεων που έχουν βγει στο εξωτερικό. Το ίδιο είπε ότι θα ισχύσει και για καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες που δεν δικαιολογούνται από τις φορολογικές δηλώσεις.

Είπε ότι πρόκειται για ένα σχέδιο συμφωνίας με την Ελβετία. Όποιος δεν θέλει να ελεγχθεί πού βρήκε τα χρήματα, θα πρέπει να πληρώσει ένα ποσό φόρου. Παραδέχτηκε πως οι αποφάσεις θα είναι δύσκολες και θα προκύψουν από τη διαβούλευση, καθώς γεννάται «ηθικό ζήτημα» αλλά υπάρχει και ανάγκη να εισπραχθούν γρήγορα έσοδα.
 
Ως βάση συζήτησης, για τις καταθέσεις στην Ελβετία και στο εξωτερικό, είπε ότι η κυβέρνηση θέτει φόρο 15%. Μπορεί να προταθεί υψηλότερο ή και χαμηλότερο. Για όσα ποσά είναι σε ελληνικές τράπεζες, ο αντίστοιχος φόρος που θα προταθεί θα είναι 30%.
 
Γιατί ο φόρος να είναι χαμηλότερος για όποιους έβγαλαν τα λεφτά στο εξωτερικό; Ο ίδιος παραδέχτηκε πως υπάρχει «ηθικό ζήτημα» αλλά είπε ότι τα λεφτά εκείνα μπορεί να φύγουν για την Ασία και η Ελβετία έχει δικαίωμα βέτο αν κρίνει πως μπορεί να χάσει πελάτες, οπότε και η Ελλάδα θα χάσει έσοδα.
 
Με διπλάσια φορολόγηση όμως για όσους δεν έβγαλαν τα λεφτά τους στο εξωτερικό,  πολλοί θα έβγαζαν μαζικά τα λεφτά τους στην Ελβετία, για να τα επαναφέρουν με φόρο 15% αντί 30%. Και ο ίδιος ο κύριος Βαρουφάκης αναγνώρισε πως είναι δικαίωμα όλων να έχουν τα λεφτά τους όπου θέλουν.
 
Ως προς αυτά, αντέτεινε δύο «επιχειρήματα»:
 
α) «Το ΣΔΟΕ έχει βάλει το δάκτυλό του στον σφυγμό των εμβασμάτων», είπε, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό.
 
β) «Ως οικονομολόγος, θα πρότεινα σε όποιον έχει λεφτά στην Ελβετία να τα κρατήσει εκεί και να μην τα πάει σε χώρες της Ασίας ή στα νησιά Κέιμαν», είπε, αν και ως υπουργός Οικονομικών της χώρας μας θα ανέμενε κανείς να καλέσει όλους να μεταφέρουν ή να κρατήσουν τα λεφτά τους στις ελληνικές τράπεζες.
 
3ον: προαναγγέλλει αλλαγές στη φορολογία ΙΧ.
 
Σαν να μην έφτανε η συζήτηση των τελευταίων δέκα ημερών για αλλαγές στον ΦΠΑ (που έκανε και τους ελάχιστους «γενναίους» που σκέφτονται να αγοράσουν ΙΧ, να αναβάλουν τις αποφάσεις τους μήπως και πληρώσουν φόρο 15% αντί 23%) ο κύριος Βαρουφάκης προανήγγειλε αιφνιδιαστικά (από τη Δευτέρα ήδη με ανακοίνωσή του) ότι θα αλλάξει και όλη η φορολογία στα αυτοκίνητα.
 
Μόλις την περασμένη εβδομάδα όμως είχε ερωτηθεί από δημοσιογράφους στο υπουργείο Οικονομικών αν θα αλλάξει το άδικο καθεστώς φορολόγησης (με τεκμήρια, φόρους πολυτελούς διαβίωσης κλπ) με βάση τα κυβικά εκατοστά κλπ, ο ίδιος απάντησε πως «δεν είναι ώριμο» ένα τέτοιο θέμα, αν και ο ίδιος που έχει και μεγάλου κυβισμού μηχανή πολύ θα το ήθελε.
 
Ερωτηθείς για το «τι άλλαξε» σε μία εβδομάδα, απάντησε πως «πέρασε χρόνος και το θέμα ωρίμασε»!
 
Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση ανοίγει τον φάκελο «φόροι ΙΧ» για δύο λόγους:
 
α) για να αλλάξει την ατζέντα της δημόσιας και πολιτικής συζήτησης που έχει «κολλήσει» στην διαπραγμάτευση.
 
β) επειδή ψάχνει για επιπλέον έσοδα.
 
Όπως είπε ο κ.Βαρουφάκης «θα ακούσουμε τις προτάσεις όλων των εμπλεκομένων, την Παρασκευή θα έχουμε συνάντηση με τους εισαγωγείς αυτοκινήτων, δεν ξέρουμε τι θα ισχύσει τελικά».
 
Ωστόσο το θέμα των αλλαγών σε ειδικούς φόρους, τέλη και δασμούς δεν προσφέρεται για συζητήσεις και διαβουλεύσεις, αφού όλοι τηρούν στάση αναμονής μέχρι να αλλάξει το καθεστώς και αναβάλλουν τις αγορές, περιμένοντας να δουν πού θα κάτσει τελικά η «μπίλια». Για το λόγο αυτό άλλωστε τα τελωνειακά θέματα και οι φόροι κατανάλωσης (πχ στα τσιγάρα) αποφασίζονται αιφνιδιαστικά και μάλιστα τα σχετικά νομοσχέδια ισχύουν (μόνον στις περιπτώσεις αυτές) από τη στιγμή που θα κατατεθούν στη Βουλή και όχι αφού ψηφιστούν ή δημοσιευτούν σε ΦΕΚ.
 
Ο κύριος Βαρουφάκης εκτίμησε ότι η διαβούλευση με τους φορείς θα κρατήσει 2-3 εβδομάδες και οι αλλαγές θα γίνουν νόμος το καλοκαίρι.
 
Έδωσε και μερικές σκέψεις, όπως:
 
-Τα ΙΧ θα φορολογηθούν με βάση τη μέση εργοστασιακή αξία που έχουν σε άλλες χώρες, αντί τα κυβικά.

-Θα φορολογηθούν περισσότερο τα οχήματα που ρυπαίνουν.

-Θα επιβραβευθούν όσοι έχουν μεν παλαιά οχήματα αλλά έχουν μετατρέψει τους κινητήρες για να ρυπαίνουν λιγότερα όπως πχ αν χρησιμοποιούν υγραέριο αντί βενζίνη κλπ.

4ον: επανέφερε το σενάριο για ΦΠΑ 15%
 
Ο κύριος Βαρουφάκης τόνισε πως, παρά τα όσα μεσολάβησαν, θεωρεί ότι η πρόταση για ΦΠΑ 6% και 15% (+3% για όσους δεν χρησιμοποιούν πλαστικό χρήμα αλλά μετρητά) «είναι η βέλτιστη πρόταση και είναι ακόμη στο τραπέζι»!
 
Επιτείνοντας την ασάφεια για το τι μέλλει γενέσθαι τελικώς στην αγορά (και στην διαπραγμάτευση) δικαιολόγησε ως ελιγμό ανάγκης την υποχώρηση σε τρεις συντελεστές 7%, 14% και 22%-23% αλλά τόνισε πως ο μεσαίος συντελεστής μπορεί να γίνει «λάστιχο», για να έχουν εκπτώσεις όσοι χρησιμοποιούν πλαστικό χρήμα ή για ορισμένες συναλλαγές για υπηρεσίες «ύποπτες» φοροδιαφυγής, όπως ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί και ιδιαίτερα μαθήματα.