«Κισμέτ»: Το ελληνικό ντοκιμαντέρ για τα τούρκικα σίριαλ

Πώς τα τούρκικα σίριαλ καταφέρνουν να διεισδύσουν στην κοινωνική και θρησκευτική πραγματικότητα των μουσουλμάνων γυναικών, ιδίως του αραβικού κόσμου, διερευνά το ντοκιμαντέρ «Κισμέτ» της Νίνας-Μαρίας Πασχαλίδου που διαγωνίζεται -είναι το μοναδικό εγχώριο φιλμ- στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ (IDFA).

Είναι η δεύτερη ταινία της δημοσιογράφου Νίνας-Μαρίας Πασχαλίδου και αφορά τα τούρκικα σίριαλ σαπουνόπερας και πως αυτά επηρεάζουν τον ρόλο και τη θέση του γυναικείου φύλου στην Τουρκία και στις μουσουλμανικές χώρες.

Ξεκινώντας από τη διεθνή επιτυχία που έχουν γνωρίσει οι τουρκικές τηλεοπτικές σειρές, το ντοκιμαντέρ περνάει στα παρασκήνια των γυρισμάτων και στους συντελεστές τους -μπροστά και πίσω από την κάμερα- καθώς και στα σπίτια απλών ανθρώπων. Τηλεθέατριες μιλούν για την ταύτιση τους με τις ηρωίδες και τις ελπίδες που αυτές τους δίνουν για χειραφέτηση, σε χώρες που κάτι τέτοιο φαντάζει ουτοπικό.

Στο Κάιρο, για παράδειγμα, ακτιβίστρια, που είχε πέσει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης, καταθέτει στον φακό της Νίνας Μαρίας Πασχαλίδου «πώς το σίριαλ «Φατμαγκιούλ» σπάει τα ταμπού και επηρεάζει τις γυναίκες να μιλήσουν ανοιχτά για τον βιασμό. Μια άλλη γυναίκα από τα Αραβικά Εμιράτα ομολογεί ότι μετά το συγκεκριμένο σίριαλ, αποφάσισε να χωρίσει τον σύζυγό της με τον οποίο την είχαν εξαναγκάσει να παντρευτεί όταν ήταν ανήλικη» σχολιάζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η σκηνοθέτις.

Από τις συνεντεύξεις του «Κισμέτ» δεν λείπουν οι ιμάμηδες, που τοποθετούνται εναντίον των τουρκικών σίριαλ και του νέου πολιτιστικού πρότυπου, που αυτά προβάλλουν. Καθόλου τυχαία, καθώς ένα τσουνάμι διαζυγίων έχει ξεσπάσει στον αραβικό κόσμο μετά τις τουρκικές σειρές. «Στην Αίγυπτο, οι γυναίκες τις παρακολουθούν ξεχωριστά από τους άνδρες. Αυτές οι σειρές μιλάνε ανοιχτά και με τον πιο εύκολο τρόπο στις μουσουλμάνες για θέματα γάμου, διαζυγίου, προσωπικών σχέσεων, έρωτα» παρατηρεί η Νίνα Μαρία Πασχαλίδου και προσθέτει: «Εξάγονται σε περισσότερες από 80 χώρες και τώρα, μετά τον «Σουλεϊμάν» σε ακόμα περισσότερες. Γεγονός είναι ότι η καινούργια τους δυνατή βιομηχανία, η τηλεοπτική, έχει βοηθήσει ακόμα και τον ανεξάρτητο τουρκικό κινηματογράφο, καθώς πρόκειται για πολύ γνωστούς ηθοποιούς, που παίζουν και στη μεγάλη οθόνη».

Τα γυρίσματα της ταινίας πραγματοποιήθηκαν σε Ελλάδα, Τουρκία και Αίγυπτο και αποτελεί μία συμπαραγωγή  της Forest Troop και της εταιρείας Anemon σε = συνεργασία με την ΕΡΤ , το αγγλικό Al Jazeera και το γαλλογερμανικό  ARTE.