Ο Φάουστ πάει Πειραιά

Ο «Φάουστ» του Γκαίτε, που παίχτηκε με μεγάλη επιτυχία την περασμένη σεζόν σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Ευαγγελάτου, επιστρέφει για είκοσι μόνο παραστάσεις στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά από τις 21 Σεπτεμβρίου. Στον ρόλο του Φάουστ θα συναντήσουμε τον Νίκο Κουρή, ενώ τον Μεφιστοφελή θα ερμηνεύσει ο Αργύρης Πανταζάρας.

O Φάουστ υπήρξε ένα ιστορικό πρόσωπο που είχε δώσει ήδη στους σύγχρονούς του τροφή για φήμες και θρύλους, προτού εισαχθεί τελικά στον χώρο της ποίησης. Με βάση τα στοιχεία που σώζονται, ο Φάουστ γεννήθηκε μεταξύ 1460 και 1470 και πέθανε μεταξύ 1536 και 1539. Σύμφωνα με τις παλαιότερες παραδόσεις, καταγόταν από το Χέλμστατ κοντά στη Χαϊδελβέργη, μεταγενέστερες πηγές όμως αναφέρουν ως τόπο καταγωγής το Κνίντλιγκεν στο Μάουλμπρον. Σε αξιόπιστα έγγραφα της εποχής τον συναντούμε με τον όνομα Γεώργιος Φάουστους, και αργότερα, στην «Ιστορία του Δρος Γιόχαν Φάουστους», αποκτά το μικρό όνομα Ιωάννης. 



Το όνομα Φάουστ δεν είναι οικογενειακό όνομα, αλλά λατινικό όνομα λογίου, πράγμα που ήταν σύνηθες στην εποχή του ουμανισμού και της μεταρρύθμισης. Ο Φάουστ καυχιόταν ότι είχε τις πιο απίστευτες μαγικές ικανότητες, στην πραγματικότητα όμως ήταν τυχοδιώκτης και αγύρτης. Κάνοντας μία ανασκόπηση στα ιστορικά γεγονότα, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι αρκετοί ισχυροί άνθρωποι θέλησαν να επωφεληθούν από τον Φάουστ, καθώς η αστρολογία τότε θεωρούνταν σοβαρή επιστήμη. Υπάρχουν όμως μαρτυρίες ότι ο Φάουστ κυνηγήθηκε ως ύποπτο υποκείμενο. Ένα ντοκουμέντο του 1539 τον αναφέρει ως νεκρό. Λίγες δεκαετίες αργότερα ξεκίνησαν  να δημιουργούνται θρύλοι για τις παράξενες συνθήκες του θανάτου του. Σύμφωνα με κάποιο χρονικό, ο διάβολος στραγγάλισε τον Φάουστ στο Μπράισγκαου. Ο Λούθηρος, μάλιστα, αναφέρει στους συνδαιτυμόνες του τον Φάουστ, ήδη το 1535 και το 1537, ως κάποιον που κάνει συμφωνία με το Διάβολο.

Είτε μάγος, είτε τυχοδιώκτης, είτε απλώς μια ενσάρκωση του πεπρωμένου της ψυχής, ο Φάουστ κατάφερε να αντέξει στη φθορά του χρόνου, να γυριστεί σε ταινία και να παίξει στο θέατρο. Ο Γκαίτε, λοιπόν, δημιούργησε στηριζόμενος στο ιστορικό αυτό πρόσωπο, έναν ζωντανό άνθρωπο, με όλη την αντιφατικότητα της ύπαρξης, προσαρμόζοντάς τον στην μοντέρνα σκέψη και ευαισθησία. Ψυχολόγησε όχι μόνο τον Φάουστ, αλλά και τους δαίμονές του, καταφέρνοντας να περάσει στοιχεία από τη θρησκευτική παράδοση, σε μία σύγχρονη - ψυχολογική θέση.