Η Ιστορία επαναλαμβάνεται: Ο «πόλεμος των τάνκερ» ταρακουνά την αγορά του πετρελαίου

Οι χθεσινές επιθέσεις σε δύο τάνκερ κοντά στα Στενά του Ορμούζ, εκεί απ' όπου περνά το ένα πέμπτο του πετρελαίου παγκοσμίως, ανέβασαν την τιμή του «μαύρου χρυσού» κατά 4%.

Δεν είναι η πρώτη φορά που υπήρξε αναταραχή στην περιοχή, καθώς οι Ιρακινοί ουκ ολίγες φορές έχουν απειλήσει να κλείσουν αυτή την στρατηγικής σημασίας θαλάσσια διαδρομή.

Η Lloyd’s του Λονδίνου χαρακτήρισε τον Περσικό Κόλπο και τμήματα του Κόλπου του Ομάν περιοχές υψηλού κινδύνου μετά τις επιθέσεις στα μέσα Μαΐου.Την ίδια ώρα πολιτικοί αναλυτές θεωρούν ότι ο αριθμός των μεταφορών μέσω των Στενών θα μειωθεί μετά τις νέες επιθέσεις σε δεξαμενόπλοια. Αυτό θα σήμαινε λιγότερη προσφορά, υψηλότερες τιμές.

Ο θαλάσσιος δίαυλος χωρίζει το Ιράν και το Ομάν, συνδέοντας τον Κόλπο με τον Κόλπο του Ομάν και την Αραβική Θάλασσα. Το στενότερο σημείο στον Κόλπο του Ομάν έχει πλάτος 33 χιλιομέτρων, αλλά η δίοδος ναυσιπλοιας έχει πλάτος μόλις τρία χιλιόμετρα προς κάθε κατεύθυνση. Η αμερικανική Υπηρεσία Ενεργειακής Πληροφόρησης εκτιμά ότι 18,5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα του πετρελαίου που μεταφέρεται δια θαλάσσης, πέρασαν από τη δίοδο αυτή το 2016. Περίπου 17,2 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, εκτιμάται ότι μεταφέρθηκαν μέσω του Στενού το 2017 και περίπου 17,4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα το πρώτο εξάμηνο του 2018, σύμφωνα με την εταιρία αναλύσεων του πετρελαϊκού κλάδου «Vortexa».

Με την παγκόσμια κατανάλωση πετρελαίου να είναι περίπου 100 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, αυτό σημαίνει ότι περίπου το ένα πέμπτο περνά μέσω των Στενών.

Η μεγαλύτερη ποσότητα αργού που εξάγεται από τη Σαουδική Αραβία, το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ και το Ιράκ – όλα κράτη-μέλη του Οργανισμού Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών – μεταφέρεται μέσω του θαλάσσιου αυτού διαύλου. Κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράν το 1980-1988, οι δύο πλευρές προσπάθησαν να διακόψουν η μία τις εξαγωγές πετρελαίου της άλλης, σε μια διαμάχη που έμεινε γνωστή ως «ο πόλεμος των δεξαμενόπλοιων».Τότε η αγορά πετρελαίου δεν είχε πληγεί σοβαρά από τις επιθέσεις σε τάνκερ τους τελευταίους μήνες για τις οποίες κατηγορήθηκαν είτε το Ιράν είτε οι σύμμαχοί τους, αντάρτες Χούτι της Υεμένης.

Ο πόλεμος των τάνκερ τότε και τώρα έχει ομοιότητες αλλά και διαφορές.

Ο πόλεμος των δεξαμενόπλοιων μεταξύ Ιράν και Ιράκ, ήταν κατά κάποιο τρόπο χειρότερος. Σύμφωνα με το Κέντρο Ρόμπερτ Στράους για Διεθνή Ασφάλεια , τότε είχαν χτυπηθεί 239 πετρελαιοφόρα και τα 55 είχαν βυθιστεί. Οι επιθέσεις υποχώρησαν όταν οι ΗΠΑ συνόδευαν ξένα δεξαμενόπλοια, όπως σχολιάζει η « Wall Street Journal».

Σήμερα όμως οι ΗΠΑ θέλουν να μειώσουν τις εξαγωγές του Ιράν ενώ η Σαουδική Αραβία, ο μεγαλύτερος πετρελαιοπαραγωγός της περιοχής, πολεμά την Τεχεράνη επιδιώκοντας να έχει το «πάνω χέρι» στην περιοχή. Την ίδια ώρα, η ικανότητα του Ιράν να καταστρέφει με συμβατικά μέσα και να εξαπολύει κυβερνοεπιθέσεις είναι αξιοσημείωτη.

Για το λόγο αυτό, οι χθεσινές επιθέσεις στα δύο τάνκερ στον Κόλπο του Ομάν θα πρέπει να ανησυχήσουν την διεθνή κοινότητα. Είναι μια μικρή γεύση του για το τι θα μπορούσε να συμβεί αν το Ιράν ξεφύγει...,αναφέρουν πολιτικοί αναλυτές.

Σήμερα, όμως, οι ΗΠΑ είναι ανερχόμενη δύναμη σε ότι αφορά την παραγωγή πετρελαίου κατά συνέπεια θα υποστούν μικρότερο οικονομικό κόστος σε περίπτωση κρίσης ανεφοδιασμού από ότι θα είχαν πριν από δεκαετίες. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι τιμές παγκοσμίως δεν θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρή κρίση στην αγορά.

«Το γεγονός ότι το πετρέλαιο είναι φθηνό σήμερα και οι ΗΠΑ είναι κοντά στον να γίνουν ένας δυνατός εξαγωγέα, μπορεί να ενθαρρύνει τη κυβέρνηση Τραμπ αλλά η Ουάσινγκτον δεν θα πρέπει να εφησυχάζει. Οι συνέπειες για την περιοχή και την παγκόσμια οικονομία ενός πολέμου κατά της μεταφοράς πετρελαίου θα μπορούσαν να είναι πιο σοβαρές από ότι στη δεκαετία του 1980», υπογραμμίζει η «Wall Street Journal.