Ο ασταμάτητος πόλεμος του Μαδούρο στα ΜΜΕ – «Μαύρο» και στο CNN

Ενας ασφυκτικός κλοιός έχει στηθεί στη Βενεζουέλα γύρω από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης με τον πρόεδρο της χώρας Νικολάς Μαδούρο να φτάνει στο σημείο να ρίχνει μαύρο σε κανάλια όταν κάτι δεν του είναι αρεστό. Τελευταίο επεισόδιο στον «πόλεμο» που έχει κηρύξει ο Μαδούρο στα ΜΜΕ είναι αυτό με το CNN Espanol.

Η κυβέρνησης της χώρας διέταξε τέλος στη μετάδοση του ισπανικού CNN, προσθέτοντας μ’ αυτή της την κίνηση, άλλο  ένα απαγορευμένο μέσο, στη μακροσκελή λίστα της.

Πιο συγκεκριμένα, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών της Βενεζουέλας διέταξε «την άμεση αναστολή των εκπομπών» κατηγορώντας, αυτή τη φορά, το δίκτυο ότι προσπαθεί να «υπονομεύσει την ειρήνη και τη δημοκρατική σταθερότητα» της Βενεζουέλας με τη διάδοση «ψευδών ειδήσεων» που «παραποιούν την αλήθεια και καλύπτουν τα γεγονότα» και συμβούλευσε τους ανθρώπους των Μέσων να «παρέχουν έγκαιρη και αληθή πληροφόρηση στον λαό, προσαρμοσμένη στις αρχές της κοινωνίας της Βενεζουέλας». 

«Η πέτρα του σκανδάλου» 

Η αφορμή για το μαύρο του δικτύου φέρεται να είναι ένα ρεπορτάζ που δημοσίευσε και αφορούσε την πώληση παράνομων διαβατηρίων από την πρεσβεία της Βενεζουέλας, στο Ιράκ.

Η έρευνα που έγινε για το συγκεκριμένο ρεπορτάζ, διήρκεσε έναν ολόκληρο χρόνο και επίκεντρό της ήταν οι ισχυρισμοί ότι διαβατήρια και βίζες της Βενεζουέλας πωλούνταν σε ανθρώπους στο Ιράκ, ορισμένοι εκ των οποίων συνδέονται άμεσα με τρομοκρατικές οργανώσεις. Σύμφωνα μ’ αυτό το ρεπορτάζ, ο αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας, Ταρέκ Ελ Ασαμί, φέρεται να συνδέεται άμεσα με τη χορήγηση 173 διαβατηρίων, τα οποία αναφέρεται ότι χορηγήθηκαν ακόμα και σε μέλη της Λιβανέζικης οργάνωσης Χεζμπολάχ, η οποία θεωρείται και χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική από τις ΗΠΑ και από πολλές άλλες δυτικές χώρες.

Ο Ταρέκ Ελ Ασαμί έχει επίσης κατηγορηθεί από τις αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών για διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων ναρκωτικών, κάτι που ο ίδιος χαρακτήρισε ως «ιμπεριαλιστική επίθεση».

Η θέση των δημοσιογραφικών ενώσεων της Βενεζουέλας

Οι δημοσιογραφικές ενώσεις της Βενεζουέλας καθώς και οι ΜΚΟ ζητούν από την κυβέρνηση την επανεξέταση του μέτρου της αναστολής σήματος τόσο στο CNN όσο και σε άλλα κανάλια που έχουν «μπλοκαριστεί», καθώς όπως ισχυρίζονται «η ελευθερία της έκφρασης, του λόγου και της επικοινωνίας είναι δικαιώματα που πρέπει να διατηρηθούν και να γίνουν σεβαστά».  

Μπορεί η επίσημη αιτιολογία για το «μαύρο» του CNN να είναι είναι η παραποίηση της αλήθειας, ωστόσο τα τοπικά ΜΜΕ σημειώνουν ότι πολλές φορές τα ρεπορτάζ τους, ενοχλούσαν τον πρόεδρο της Βενεζουέλας. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση Μαδούρο έχει προχωρήσει σε κλείσιμο πολλών ιδιωτικών ενημερωτικών καναλιών και εφημερίδων.

Επιπλέον όπως καταγγέλλουν ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι στη Βενεζουέλα, λόγω της πολιτικής του Νικολάς Μαδούρο, να μη δίνει δημοσιογραφικό χαρτί στις εφημερίδες που ασκούν κριτική στην κυβέρνηση του -μιας και έχει το μονοπώλιο-, τουλάχιστον 25 εφημερίδες έχουν κλείσει τα τελευταία 3 χρόνια στη χώρα.  Πρόκειται φυσικά για μια ιδιαίτερα αποτελεσματική μέθοδο, καθώς οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια, τις «ενοχλητικές» εφημερίδες στο λουκέτο.

Σύμφωνα με έρευνα που έκανε το Ινστιτούτο Τύπου της Βενεζουέλας (IPYS) «πολλοί δημοσιογράφοι, στους οποίους επιβλήθηκε αυτολογοκρισία, παραιτήθηκαν ή απολύθηκαν από τη δουλειά τους, λόγω της αλλαγής πολιτικής γραμμής στα μέσα ενημέρωσης όπου εργάζονταν».

Πλήθος λουκέτων στα ΜΜΕ

Αυτή τη στιγμή το καθεστώς του Μαδούρο φαίνεται ότι ελέγχει πλήρως τα ΜΜΕ στη χώρα.

Το μαύρο στο CNN espanol είναι ένα ακόμη λιθαράκι στην ακραία πολιτική του Μαδούρο για τα ΜΜΕ. Πριν από αυτό έχουν προηγηθεί το κλείσιμο των καναλιών RCTV (Radio Caracas Television), του NTN24, Al Jazeera καθώς και του NCR.

Πέρα φυσικά από το κλείσιμο των καναλιών αυτών, ο Μαδούρο, αποδείχθηκε ιδιαίτερα αποτελεσματικός, καθώς ανακάλυψε την πιο έξυπνη συνταγή για να μπορεί να ελέγχει πλήρως τα  Μέσα και την ενημέρωση. Όσες επιχειρήσεις Μέσων κατάφεραν να διασωθούν από το λουκέτο, βρέθηκαν όλως περιέργως να συνδέονται με κάποιον τρόπο με τον Πρόεδρο της Βενεζουέλας. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιώντας μέχρι και δικαστικές διώξεις και δημόσιες απειλές, μεγάλοι τηλεοπτικοί σταθμοί, εφημερίδες και ραδιοφωνικοί σταθμοί στη Βενεζουέλα, τα οποία ασκούσαν έντονη κριτική προς την Κυβέρνηση, άλλαξαν, μυστηριωδώς, ιδιοκτησιακό καθεστώς και ακόμα πιο μυστηριωδώς σταμάτησαν να ασκούν κριτική στο καθεστώς του Μαδούρο.

Η στρατηγική  του Μαδούρο για τον απόλυτο έλεγχο των ΜΜΕ στη χώρα, φαίνεται να είναι πολύ πιο αποτελεσματική από εκείνη του Ούγκο Τσάβες.

Η πώληση της μεγαλύτερης σε κυκλοφορία εφημερίδας, στη Βενεζουέλα, «El Universal», το 2014, που ασκούσε σκληρή κριτική στην κυβέρνηση, άλλαξε χέρια και επανακυκλοφόρησε με πρωτοσέλιδο τίτλο: «Η El Universal αρχίζει μια νέα εποχή». Φυσικά, όπως αποδείχθηκε αργότερα πίσω από αυτήν την αγορά βρισκόταν μια εταιρεία «φάντασμα», που εκπροσωπούσε τα συμφέροντα του Νικολάς Μαδούρο.  Έπειτα από την πώληση της, η εφημερίδα άλλαξε πολιτική γραμμή και μετατράπηκε σε ένθερμο υποστηρικτή της πολιτικής του Νικολάς Μαδούρο και εκτός αυτού η ίδια προέβη μέχρι και σε απολύσεις στους δημοσιογράφους εκείνους που δεν μπορούσαν να προσαρμοστούν στην νέα αυτή αλλαγή και πραγματικότητα, ενώ δε δίστασε να απολύσει ακόμα και την γελοιογράφο Rayma Suprani, επειδή μια γελοιογραφία της είχε ενοχλήσει τον Μαδούρο.

Το τηλεοπτικό κανάλι «Globovisión», το οποίο ασκούσε έντονη κριτική στη κυβέρνηση Μαδούρο έπειτα από τις αφόρητες πιέσεις που δεχόταν από την κυβέρνηση και το αντίστοιχο ΕΣΡ (Conatel) πωλήθηκε και έγινε και εκείνο ξαφνικά ένθερμος υποστηρικτής της κυβέρνησης του Νικολάς Μαδούρο.

Η αρχαιότερη εφημερίδα στη Βενεζουέλα, «El Impulso», που ασκούσε έντονη κριτική στην κυβέρνηση του Μαδούρο, σταματά την κυκλοφορία της, την 1η ημέρα του Ιανουαρίου του 2017, επειδή δεν είχε χαρτί να τυπώνει και αυτό εξαιτίας της πολιτικής του προέδρου Νικολάς Μαδούρο να έχει το μονοπώλιο της διακίνησης του δημοσιογραφικού χαρτιού.

Χαρακτηριστικό είναι επίσης το παράδειγμα του ιδιοκτήτη της εφημερίδας «Tal Cual», Teodoro Petkoff, ενός από τους μεγαλύτερους διανοούμενους της δημοκρατικής Αριστεράς, ο οποίος εκτός του ότι δεν μπορεί να τυπώσει την εφημερίδα του, λόγω της άρνησης της κυβέρνησης να του παρέχει χαρτί, πρέπει να παρουσιάζεται κάθε μήνα στο αστυνομικό τμήμα εξαιτίας διώξεων που του χει κάνει η κυβέρνηση Μαδούρο. Ίδια κατάληξη είχαν και άλλες επιχειρήσεις των Μέσων όπως η εφημερίδα «Últimas Noticias» και η εφημερίδα «Notitarde». 


Η στάση του  Νικολάς Μαδούρο

Όσο αφορά το κλείσιμο του δικτύου CNN, ο ίδιος υποστηρίζει:  «Δεν θέλω προβλήματα με τον Ντόναλντ Τραμπ. Πρέπει να γνωρίζει πως η Βενεζουέλα, τα παιδιά του Μπολιβάρ και του Τσάβες κι εγώ ως πρόεδρος δεν θέλω προβλήματα με τη διακυβέρνησή του. Μας ωθούν στα άκρα. Το κάνουν και θέλουν να μας φέρουν σε μια συνολική αντιπαράθεση». 

Ο Νικολάς Μαδούρο τόνισε μεταξύ άλλων πως όσον αφορά τα θέματα που έχουν προκύψει για τον αντιπροέδρο, Ταρέκ ελ Αϊσάμι, είναι δίπλα του και τον στηρίζει πλήρως, ζητώντας από την Ουάσινγκτον να απολογηθεί για την κίνησή της. «Έδωσα εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να καλέσει τον πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών και να του επιδώσει διάβημα διαμαρτυρίας, απαιτώντας την άμεση ανάκληση των εξωφρενικών κατηγοριών», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Μαδούρο. Το υπουργείο Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών πάντως, θεωρεί πως ο Ελ Αϊσάμι διευκόλυνε τις μεταφορές ναρκοφορτίων από τη Βενεζουέλα και ότι διατηρεί σχέσεις με τα καρτέλ σε Κολομβία και Μεξικό.

Μέχρι τώρα ο πρόεδρος της Βενεζουέλας ήταν προσεκτικός απέναντι στον νέο Αμερικανό πρόεδρο, αποφεύγοντας να τον επικρίνει. Πρόκειται ουσιαστικά για την πρώτη σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ ανέλαβε τον Λευκό Οίκο. Τέλος όσο αφορά το ρεπορτάζ που έκανε το CNN περί έκδοσης διαβατηριών στο Iράκ, η κυβέρνηση δεν έχει προβεί ακόμα σε κάποια δήλωση. 

Αξίζει να σημειωθεί πως ο Μαδούρο είχε καταφέρει να περιορίσει σε μεγάλο βαθμό την κριτική του για το CNN, το οποίο είχε κάνει πολλές επικριτικές αναφορές στο σοσιαλιστικό καθεστώτος του. Ο ίδιος μάλιστα είχε εκφράσει την συμπάθεια του στο αμερικάνικο CNN σε συνέντευξη του στη Christiane Amanpour  λέγοντας ότι «το CNN είναι πάντα ευπρόσδεκτο εδώ», αλλά όλα αυτά δεν άργησαν να ανατραπούν καθώς σε πρόσφατες δηλώσεις του σε τοπικό τηλεοπτικό κανάλι ο ίδιος υποστήριζε: «Το CNN καλύτερα να μη χώνει τη μύτη του στη Βενεζουέλα... Θέλω το CNN να φύγει μακριά από δω.» 

Αυτή του η δήλωση όμως δεν ήταν η μόνη που αφορούσε το αμερικάνικο δίκτυο. Το 2014, μετά τη σύλληψη του ηγέτη της αντιπολίτευσης Leopoldo López, ο Μαδούρο εμφανίστηκε στην τηλεόραση και περιέγραψε το CNN ως «προγραμματιστή πολέμου» ενώ είχε ανακοινώσει ότι «θα το πετάξει έξω από τη Βενεζουέλα.» Οι δημοσιογράφοι του CNN τότε έπεσαν θύματα σοβαρών ληστειών, ενώ προσπαθούσαν να πάρουν συνέντευξη από τη γυναίκα του López.

Κάτι παρόμοιο συνέβη και κατά τη διάρκεια μια σημαντικής αντι-σοσιαλιστική διαμαρτυρίας, το Σεπτέμβριο του 2016, όταν η αστυνομία του Μαδούρο απέλασε δημοσιογράφους από τα κανάλια Miami Herald, Le Monde, Al Jazeera και NPR που είχαν ταξιδέψει για να καλύψουν το θέμα. 

Με τελευταίο περιστατικό τη σύλληψη  Βραζιλιάνων δημοσιογράφων που είχαν ταξιδέψει στη χώρα για να διερευνήσουν το μεγάλο σκάνδαλο διαφθοράς σχετικά με δωροδοκίες του CEO της κολοσσιαία εταιρείας πετρελαίου, Petrobras, του Marcelo Bahia Odebrecht και της Κυβέρνησης.