Πέθανε ο Ρώσος, νομπελίστας φυσικός Βιτάλι Γκίνζμπουργκ

Ο Ρώσος φυσικός Βιτάλι Γκίνζμπουργκ, ο οποίος επέζησε των μαζικών εκκαθαρίσεων του Στάλιν εργαζόμενος για το σχέδιο κατασκευής σοβιετικής ατομικής βόμβας και στη συνέχεια κέρδισε το Νόμπελ Φυσικής, πέθανε, αργά το βράδυ της Κυριακής, στην Μόσχα ύστερα από μακρά ασθένεια, σε ηλικία 93 ετών.

Ο Γκίνζμπουργκ κέρδισε το 2003 το Νόμπελ Φυσικής για τη συμβολή του στη θεωρία των υπεραγωγών και των υπερευστών. Το Νόμπελ μοιράστηκε με τον Αμερικανο-βρετανό Αντονι Λέγκετ και τον ρωσικής καταγωγής Αλεξέι Αμπρικόσοφ.

Ωστόσο, η καριέρα του Γκίνζμπουργκ ως σοβιετικού επιστήμονα τερματίσθηκε όταν νυμφεύθηκε, σε δεύτερο γάμο, μια γυναίκα, η οποία συνελήφθη το 1944 και καταδικάσθηκε σε τριετή καταναγκαστική εργασία κατηγορούμενη για συνωμοσία κατά της ζωής του Στάλιν. Ο κρατικός αντισημιτισμός ανθούσε και ο εβραϊκής καταγωγής Γκίζνμπουργκ είχε δεχθεί επιθέσεις μέσω εφημερίδας.

«Μπορούσα να μαντέψω ποιά θα ήταν η μοίρα μου εκείνη την περίοδο. Πιστεύω ότι με έσωσε η βόμβα υδρογόνου», έγραφε ο Γκίνζμπουργκ στο αυτοβιογραφικό του άρθρο προς την Επιτροπή Νόμπελ.

Ο Γκίνζμπουργκ συνεργάστηκε με τον συμπατριώτη του φυσικό Αντρέι Ζαχάροφ στο σχέδιο για την κατασκευή της σοβιετικής ατομικής βόμβας αναπτύσσοντας τις δυο βασικές ιδέες που κατέστησαν εφικτή την κατασκευή της.

Όμως το 1951 εκδιώχθηκε από το πρόγραμμα αυτό καθώς ξεκίνησε νέα αντισημητική εκστρατεία από τον Στάλιν με στόχο να κατηγορηθούν οι Εβραίοι για τα προβλήματα της ΕΣΣΔ και να εξοριστούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.

«Ηταν τρομερή τύχη ότι ο Στάλιν δεν είχε αρκετό χρόνο να πραγματοποιήσει αυτά που σχεδίαζε και πέθανε στις 5 Μαρτίου του 1953», γράφει στο αυτοβιογραφικό του άρθρο ο Γκίνζμπουργκ. Και τονίζει ότι με τη σύζυγό του Νίνα Γερμάκοβα γιόρταζαν από τότε την ημέρα του θανάτου του Στάλιν.

Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, ο Γκίνζμπουργκ ήταν ιδιαίτερα δραστήριος, υπογράφοντας εκκλήσεις και δίνοντας συνεντεύξεις. Ο Γκίνζμπουργκ είχε επιτεθεί στο Κρεμλίνο για τους αυξανόμενους δεσμούς του με την Ορθόδοξη Εκλησία και είχε απευθύνει έκκληση στη Δυτική Ευρώπη να εμποδίσει τον τότε πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να επιστρέψει στο «απολυταρχικό παρελθόν».

«Ελπίζουμε ότι οι κυβερνήσεις των δημοκρατικών χωρών θα κάνουν ό,τι μπορούν για να εμποδίσουν τη Ρωσία να επιστρέψει στο απολυταρχικό παρελθόν και να εγκαθιδρύσει ένα δικρατορικό καθεστώς επικίνδυνο για τη Ρωσία και τον υπόλοιπο κόσμο», ανέφερε έκκληση που είχε υπογράψει το Νοέμβριο του 2005.