Και πάλι στο προσκήνιο: “Μετά τον Ερντογάν, τι;”

Δύο χειρουργικές επεμβάσεις μυστήριο, το περίφημο Wikileaks και τα e-mails της διευθύντριας αναλύτριας του Stratfor, συνθέτουν το παζλ γύρω από την έντονη φημολογία για την κατάσταση της υγείας του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που περιγράφεται από κάποιους ιδιαίτερα κρίσιμη με τη δυσοίωνη εκτίμηση ότι του απομένουν μόλις δύο χρόνια ζωής.
 
Σαν να μην έφτανε αυτό, η πολύμηνη απουσία του από τη δημόσια πολιτική σκηνή, με εξαίρεση την πρόσφατη επίσημη εμφάνισή του (όπου έμοιαζε εμφανώς ταλαιπωρημένος) στη Σεούλ της Νότιας Κορέας όπου συναντήθηκε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και συζήτησαν το θέμα της Συρίας και την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, φέρνει στην επιφάνεια το καυτό ερώτημα: μετά τον Ερντογάν, τι;
 
Μέχρι πριν λίγους μήνες η συζήτηση σχετικά με την υγεία του Τούρκου πρωθυπουργού δεν είχε πάρει σημαντική έκταση, ακόμα και όταν ολοκληρώθηκε η πρώτη χειρουργική επέμβαση στα τέλη του περασμένου Νοεμβρίου. Το περιβάλλον του έκανε λόγο για μια απλή αφαίρεση πολύποδα από το παχύ έντερο, δίχως να δίνει περαιτέρω λεπτομέρειες. Όταν όμως έφτασε και η δεύτερη επέμβαση τον περασμένο Φεβρουάριο μέσα στο ίδιο πλαίσιο μυστικότητας, οι φήμες άρχισαν να φουντώνουν, με αποκορύφωμα πριν λίγο καιρό όταν η τουρκική εφημερίδα «Taraf» δημοσίευσε εμπιστευτική αλληλογραφία του think tank Stratfor η οποία διέρρευσε από τα περίφημα Wikileaks. Σύμφωνα με αυτή ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο του καρκίνου και οι χειρουργοί του δίνουν μόνο δύο χρόνια ζωής.




Οι επιστολές που στάλθηκαν ανάμεσα στην αναλύτρια διευθύντρια του Stratfor κι εκπρόσωπο του think tank στο εξωτερικό, Ρέβα Μπάλα και ενός δεύτερου προσώπου με το όνομα Αλφα, είχαν ημερομηνία 10/12/2011 κι η αξιόπιστη πηγή, όπως εκτιμάται από την αναλύτρια στην οποία αναφέρεται με κωδικό όνομα TR325 φέρεται να είναι σύμβουλος του 58χρονου Ερντογάν, πρώην αξιωματούχος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας και ειδικός σε θέματα ασφαλείας.

 
«Ο συνέταιρος του TR325 έχει έναν παλιό συμμαθητή που είναι φίλος με τον επικεφαλής χειρουργό στην πρόσφατη εγχείρηση του Ερντογάν. Είπε ότι ο Ερντογάν έχει καρκίνο παχέος εντέρου, αλλά δεν έχουν δει τα αποτελέσματα της δεύτερης βιοψίας προς το παρόν για να καταλάβουν αν έχουν υπάρξει μεταστάσεις. Στην τελευταία χειρουργική επέμβαση αφαίρεσαν από τον Ερντογάν 20 εκατοστά παχέος εντέρου - έψαξα και βρήκα ότι το μέσο μήκος του ανέρχεται σε 1,5 μέτρο. Αυτή ήταν μια πολύ σοβαρή εγχείρηση. Ο Ερντογάν δεν θα μπορεί να ταξιδέψει για κάποιο καιρό και θα πρέπει να φέρει μαζί του σάκο κολοστομίας για 2-3 μήνες τουλάχιστον. Ωστόσο, η πρόγνωση δεν δείχνει καλή. Ο χειρουργός υπολόγιζε για εκείνον δύο χρόνια», έγραφε στην επιστολή της η Μπάλα.
 
Όπως ήταν αναμενόμενο το περιβάλλον του Ερντογάν διέψευσε τις φήμες με καθησυχαστικές δηλώσεις, με μερίδα του τουρκικού Τύπου να ακολουθεί την ίδια γραμμή. Σύμβουλος του Τούρκου πρωθυπουργού, με τον οποίο επικοινώνησε το «protothema.gr», έκανε λόγο για φήμες που δεν έχουν βάση, τονίζοντας ότι ο πρωθυπουργός είναι πολύ καλά στην υγεία του.
 
Ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απαντώντας στα δημοσιεύματα είχε επικαλεστεί τον Θεό λέγοντας - χωρίς βέβαια να επιβεβαιώνει αλλά ούτε και να διαψεύδει τις φήμες -ότι «ο Αλλάχ αποφασίζει πότε πεθαίνει ένας άνθρωπος». Βέβαια όταν την περασμένη εβδομάδα ακύρωσε το πρώτο ταξίδι του μετά τις επεμβάσεις στη Γερμανία για να παραλάβει το βραβείο «Der Steiger» για τη «δημοκρατική αλλαγή στη χώρα του», εν μέσω διαδηλώσεων διαμαρτυρίας από Κούρδους και Αρμένιους, το περιβάλλον του επικαλέστηκε την συντριβή ελικοπτέρου των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στο Αφγανιστάν ως αιτία της αλλαγής του προγράμματος του.
 
Ρήγμα στο ΑΚΡ
 
Παρά τις διαβεβαιώσεις αυτές, τα έγγραφα που έχουν ταξιδέψει σε όλο το διαδίκτυο, δε μπορούν παρά να θορυβήσουν το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και τους υποστηρικτές του, με το καίριο ερώτημα να έρχεται στην επιφάνεια σχετικά με το ποιος θα αναλάβει το κόμμα στην περίπτωση παραίτησης ή θανάτου του Ερντογάν, ειδικά όταν δεν ξεχωρίζει κάποιος διάδοχος σε ένα πολιτικό σύστημα που είναι συγκεντρωμένο γύρω από το πρόσωπο του πρωθυπουργού.
 
Έτσι η Μπάλα στο e-mail της μιλά για ισχυρή πιθανότητα πρόκλησης σημαντικού ρήγματος εντός του ΑΚΡ, αναφερόμενη στην αναμενόμενη διαδοχολογία. «Ο Γκιουλ δεν έχει μεγάλη υποστήριξη. Ο Νταβούτογλου παρανοεί πιστεύοντας ότι όλοι θέλουν να τον υπονομεύσουν (υπάρχει ανταγωνισμός ανάμεσα σε εκείνον και τον TR325). Όταν ρώτησα ποιον εμπιστεύεται ο Ερντογάν, μου είπαν δύο ονόματα αυτό του αναπληρωτή Πρωθυπουργού Αλί Μπαμπατζάν και του υπουργού Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ. Και οι δύο πηγές αναρωτιόντουσαν πώς οι ΗΠΑ πρόκειται να αντιδράσουν μπροστά σε αυτή τη κατάσταση», γράφει στην επιστολή της.




Την ίδια στιγμή, η διευθύντρια αναλύτρια στο Stratfor από το 2004 με ειδικότητά της τη Μέση Ανατολή και τη Νότια Ασία, αναρωτιέται… «δεδομένης της αστάθειας που θα προκύψει στο ΑΚΡ με το θέμα της υγείας του Ερντογάν, η Τουρκία θα κάνει τολμηρές κινήσεις σχετικά με την εξωτερική πολιτική της, όπως αυτή του να βοηθήσει στην πρόκληση ενός εμφύλιου πολέμου στη Συρία; Η Τουρκία είναι σίγουρη ότι η Συρία και το Ιράν θα παίξουν το χαρτί του ΡΚΚ, επομένως γιατί να το ρισκάρει;» για να συνεχίσει σε άλλη συνομιλία, εκτιμώντας ότι ο στρατός έχει χάσει το πολιτικό του παιχνίδι και ότι δεν είναι σε θέση να παρέμβει καθοριστικά όπως μέσω πραξικοπήματος.
 
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο διεθνής Τύπος που αναρωτιέται για το πολιτικό μέλλον της Τουρκίας μετά τον πανίσχυρο για δεκαετίες πολιτικό άνδρα. Ο «Economist» σε δημοσίευμα με τίτλο «Υπάρχει ζωή μετά τον Ερντογάν;», κάνει ειδική αναφορά στους πιθανούς διαδόχους. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς, είναι ένας από αυτούς καθώς απολαμβάνει την υποστήριξη του κόμματος και δη τους ισλαμιστές του ΑΚΡ. Ισχυρός όμως υποψήφιος θεωρείται και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Αμπντουλάχ Γκιούλ, που μέχρι πρόσφατα αναμενόταν να αναλάβει την κυβέρνηση σύμφωνα με το ρωσικό μοντέλο ανταλλαγής θέσης. Όπως επισημαίνει το περιοδικό όμως, δε πρέπει να λησμονείται και η πιθανότητα διαδοχής από τον υπουργό Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου, του οποίου η δημοτικότητα επεκτείνεται κι εκτός του κόμματος.



Όπως και να έχει, η επόμενη ημέρα χωρίς τον Ερντογάν που, εκτός των άλλων, έχει συνδυάσει το όνομά του με την οικονομική ακμή της χώρας τα τελευταία χρόνια, σίγουρα θα έχει ενδιαφέρον, με μια Τουρκία που έχει συνηθίσει να βλέπει έναν πρωθυπουργό κι όχι ένα κόμμα στη κυβέρνηση.