Περιμένοντας τη «συμφωνία της Αθήνας» …

Τον … λευκό καπνό από το Μέγαρο Μαξίμου περιμένουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες για να συντονίσουν τις περαιτέρω κινήσεις τους. Τη συμφωνία μεταξύ των πολιτικών αρχηγών που στηρίζουν την κυβέρνηση και μιαν αναγγελία για το περιβόητο «νέο Μνημόνιο» και για το PSI.

Όλα «τρέχουν» τις τελευταίες ώρες. Αλλά δεν τελειώνουν, δεν οριστικοποιούνται.

Και αυτή ακριβώς η καθυστέρηση στην επίτευξη συμφωνίας των πολιτικών αρχηγών οδηγεί σε ένα ντόμινο… αναβολών, σεναρίων αλλά και προσδοκιών στις Βρυξέλλες, το Παρίσι και το Βερολίνο.

Η συνεδρίαση του Eurogroup για την Ελλάδα, αρχικώς προγραμματισμένη για τη Δευτέρα, μεταφέρθηκε τελικά την Τετάρτη, ενώ στις 2.30 το μεσημέρι του Σαββάτου ώρα Ελλάδος ο Ευάγγελος Βενιζέλος θα ενημερώσει σε τηλεφωνική διάσκεψη τους Ευρωπαίους ομολόγους του.

Το στοιχείο εκείνο πάντως που χρήζει ιδιαίτερης μνείας και εν πολλοίς αντικατοπτρίζει την σοβαρότητα της κατάστασης είναι η συνάντηση του Γάλλου Προέδρου Νικολά Σαρκοζί με τη Γερμανίδα Καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ, τη Δευτέρα, όπου επισήμως θα συζητηθεί η πρόοδος στις διαδικασίες δημοσιονομικής σύγκλισης στην Ευρωζώνη.

Η είδηση έγκειται στο ότι οι δύο ηγέτες θα συνοδεύονται και από πολλούς υπουργούς τους, οι οποίοι θα πραγματοποιήσουν ξεχωριστές συναντήσεις. Γεγονός πρωτόγνωρο. Με τους αναλυτές να «υπενθυμίζουν» πως το πρόβλημα της Ευρωζώνης πλέον έγκειται στην επόμενη ημέρα από την Ελλάδα. Με τον Μάριο Μόντι να δηλώνει την Παρασκευή πως η ευρωπαϊκή οικονομία χρειάζεται επιτέλους την ‘ασφάλεια’ ενός ευρωομολόγου και τις αγορές να ποντάρουν όχι στο εάν, αλλά στο πότε η Πορτογαλία θα αναζητήσει είτε ένα νέο Μνημόνιο, είτε ένα PSI α-λα-Γκρέκα, είτε και τα δύο…

Επί της ουσίας αυτή τη στιγμή οι Ευρωπαίοι έχουν να λύσουν έναν γρίφο: η Ελλάδα μπορεί όντως να τινάξει στον αέρα τα γαλλογερμανικά σχέδια για μια πιο «σφικτή» Ευρωζώνη, μπορεί να προκαλέσει από τριγμούς έως και ντόμινο στο ευρωοικοδόμημα, ενώ προφανέστατα μπορεί να αποτελέσει το πιο ηχηρό χαστούκι στην προσωπική πολιτική σταδιοδρομία και του Σαρκοζί και της Μέρκελ.

Η πρώτη κίνηση, αυτή της χρονικής μετάθεσης του Eurogroup για την Ελλάδα όπου θα τίθετο υπόψη των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών το περιβόητο «προμνημόνιο» μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των δανειστών της, στόχο έχει το να κερδηθεί λίγος ακόμη χρόνος. Για να καταλήξουν στην Αθήνα σε μια κάποια λύση.

Εξάλλου η γερμανική πλευρά έχει ακόμα ανοικτό το μέτωπο της εντονότατης διαφωνίας της με το ΔΝΤ για το θέμα της χρηματοδότησης της Ελλάδας. Είναι ενδεικτικό πως σύμφωνα με δημοσίευμα της αμερικανικής Wall Street Journal την Παρασκευή, ένας από τους λόγους που καθυστερεί και η τελική συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και του IIF είναι η διαμάχη που έχει ξεσπάσει μεταξύ του ΔΝΤ και της Γερμανίας, το χάσμα μεταξύ Βερολίνου και Ουάσινγκτον, αναφορικά τόσο με το ύψος του «κουρέματος» που χρειάζεται να γίνει στο ελληνικό χρέος για να καταστεί βιώσιμο, όσο και στο ύψος της πρόσθετης χρηματοδότησης που ενδεχομένως θα χρειαστεί  κατόπιν η Ελλάδα.

Από την πλευρά του το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι για να αγγίξει η συνολική απομείωση του ελληνικού χρέους στο προσδοκώμενο ποσοστό του 120% του ΑΕΠ μέχρι το 2020 θα απαιτηθεί η συμμετοχή στο «κούρεμα» ΚΑΙ επισήμων πιστωτών, πέρα από τους ιδιώτες. Με δυο λόγια να προστεθούν στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων και αυτά που ελέγχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και αρκετές κυβερνήσεις κρατών μελών της ΕΕ διαμέσου των κεντρικών τραπεζών τους. Είναι αυτό που τις τελευταίες δύο ημέρες έχει περάσει στη διεθνή ειδησεογραφία ως το «OSI», ήτοι «εμπλοκή του κρατικού τομέα (official-sector involvement )» παραλλήλως με το «PSΙ», δηλαδή την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα  (private-sector involvement).

Αυτό είναι κάτι με το οποίο η Γερμανία εμφανίζεται - ακόμη - κάθετα αντίθετη. Αργά το βράδυ της Παρασκευής το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg μετέδωσε πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες η ΕΚΤ εξετάζει πιθανούς «ελιγμούς» ώστε να συμμετάσχει στο «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων, δίχως όμως να υποστεί το σύνολο της απομείωσης που δρομολογείται.

Συγκεκριμένα, οι ιθύνοντες της Τράπεζας μελετούν το σενάριο να «πουλήσει» η ΕΚΤ το σύνολο των ελληνικών ομολόγων που έχει στην κατοχή της στον Προσωρινό Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (EFSF) στην τιμή που τα είχε αγοράσει. Αυτομάτως και θα ενισχύσει το «ελληνικό» πακέτο διάσωσης και δεν θα υποστεί τις απώλειες που θα επιβληθούν στον ιδιωτικό τομέα. Πρωτίστως όμως δεν θα φανεί προς τα έξω ότι συμμετέχει στο «κούρεμα», επομένως δεν τίθεται θέμα παραβίασης των κοινοτικών κανόνων περί ανεξαρτησίας της!

Ομοίως δε εξασφαλίζει τα κεφάλαιά της και κυρίως δεν απεμπολεί τη δυνατότητα να αγοράσει στο μέλλον είτε ελληνικό χρέος, είτε χρέος τρίτης ευρωπαϊκής χώρας εάν αυτό χρειαστεί …

Το πρόβλημα έγκειται στο ότι η ηγεσία του EFSF δεν δείχνει διατεθειμένη να δεσμεύσει κεφάλαια για να ολοκληρωθεί αυτή η αγοραπωλησία, αφού σε κάθε περίπτωση θα χρειαστεί να συμμετάσχει και στο δεύτερο πακέτο για την Ελλάδα, ενώ θα πράξει το ίδιο και για την Πορτογαλία και την Ιρλανδία. Κινδυνεύει έτσι να «ξεμείνει» από κεφάλαια!

Το έτερο σενάριο που επεξεργάζονται στη Φρανκφούρτη θέλει να μετέχουν απευθείας οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης στο «κούρεμα» με τα ελληνικά ομόλογα που έχουν στα χαρτοφυλάκια τους και τα οποία έχουν συσσωρεύσει σε διάφορες τιμές.

Σε κάθε περίπτωση οι δυσπραγίες στην Αθήνα και οι ασφυκτικές προθεσμίες που τρέχουν για την ολοκλήρωση μιας συμφωνίας νέας στήριξης της Ελλάδας ενδεχομένως να μεταβάλλουν για πολλοστή φορά τα δεδομένα. Η 20η Μαρτίου και η χρεία αποπληρωμής του μεγα-ομολόγου των 14,4 δισεκατομμυρίων ευρώ είναι πια η κομβική ημερομηνία.

Κι ίσως όχι μόνο για την Ελλάδα…