Υπερδύναμη η Κίνα στην επιστήμη

Άνοδο της Κίνας στο παγκόσμιο στερέωμα στην οικονομία, αλλά και στην επιστήμη, δείχνουν όλες οι ενδείξεις. Επισήμως πλέον, η οικονομία της εκτόπισε την Ιαπωνία από τη δεύτερη θέση στον κόσμο και ήδη απειλεί άμεσα την πρώτη αμερικανική οικονομία, σύμφωνα με μια νέα μελέτη της αξιόπιστης Βασιλικής Εταιρίας(ακαδημία επιστημών της Βρετανίας), έτσι η Κίνα βρίσκεται πια σε απόσταση αναπνοής από τις ΗΠΑ και σε αριθμό επιστημονικών δημοσιεύσεων.

Το ενδεχόμενο μάλιστα η Κίνα να βρεθεί στην κορυφή αποτελεί πραγματικότητα, μιας και ο ρυθμός που οι επιστήμονές της παράγουν επιστημονικές μελέτες είναι ραγδαίος. Άρα είναι λογικές οι εκτιμήσεις που θέλουν σε δύο μόνο χρόνια να πιάσει κορυφή, αφήνοντας πίσω της τις ΗΠΑ, πολύ νωρίτερα σε σχέση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις (για μετά το 2020)...

Η Κίνα εκτοξεύτηκε από την έκτη θέση κατά την περίοδο 1999-2003 (με μερίδιο 4,4% των συνολικών δημοσιεύσεων σε επιστημονικά περιοδικά) στη δεύτερη θέση κατά την περίοδο 2004-08 (με μερίδιο 10,2%). Το μερίδιο των ΗΠΑ, στο μεταξύ, μειώθηκε από 26,4% σε 21,2%. Αν και η απόστασή της φαίνεται μεγάλη από τη δεύτερη Κίνα, είναι τέτοια η επιστημονική δυναμική της τελευταίας, που σε πολύ λίγα χρόνια η «ψαλίδα» θα έχει εξαφανιστεί.

Τη δεκάδα συμπληρώνουν κατά σειρά η Βρετανία (μερίδιο 6,5% από 7,1%), η Ιαπωνία (6,1% από 7,8%), η Γερμανία (6% από 7%), η Γαλλία (4,4% από 5%), ο Καναδάς, η Ιταλία, η Ισπανία και η Ινδία (που εκτόπισε από την πρώτη δεκάδα τη Ρωσία). Αντίθετα με τις ανεπτυγμένες χώρες, οι οποίες όλες εμφανίζουν διαχρονική συρρίκνωση του ειδικού βάρους τους στη διεθνή επιστήμη (με μέτρο και κριτήριο τον αριθμό των επιστημονικών δημοσιεύσεων), αρκετές άλλες χώρες, εκτός από την Κίνα και την Ινδία, εμφανίζουν αύξηση του παγκόσμιου μεριδίου τους, όπως η Βραζιλία, το Ιράν και η Τουρκία. Ειδικά για την τελευταία, αναφέρεται ότι σημειώνει επιστημονική ανάπτυξη εξίσου δραματική όσο η Κίνα, καθώς τετραπλασιάστηκαν οι επιστημονικές δημοσιεύσεις της μεταξύ των ετών 1996-2008. Από την άλλη, το Ιράν, μεταξύ όλων των χωρών, εμφάνισε την ταχύτερη ανάπτυξη, καθώς από την παραγωγή μόλις 736 δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, βρέθηκε με 13.238 δημοσιεύσεις το 2008.

Η μελέτη της Βασιλικής Εταιρίας, σύμφωνα με τα πρακτορεία Ρόιτερ και Γαλλικό και το BBC, χαρακτηρίζει «ιδιαίτερα εντυπωσιακή» τη συνεχή άνοδο της Κίνας στον επιστημονικό τομέα - που αποτελεί προάγγελο και ταυτόχρονα απότοκο της θεαματικής προόδου της σε πολλούς άλλους τομείς. Οι επενδύσεις της σε έρευνα και ανάπτυξη (R & D) αυξάνονται με μέσο ετήσιο ρυθμό περίπου 20% μετά το 1999, ξεπερνώντας πια σήμερα τα 100 δισ. δολάρια το χρόνο. Περισσότεροι από 1,5 εκατ. νέοι αποφοιτούν από τα πανεπιστήμιά της ετησίως έχοντας σπουδάσει θετικές επιστήμες και μηχανικοί.

«Ο επιστημονικός κόσμος μεταβάλλεται και νέοι παίκτες κάνουν γρήγορα την εμφάνισή τους. Εκτός από την ανάδυση της Κίνας, βλέπουμε την άνοδο της ΝΑ Ασίας, της Μέσης Ανατολής, της Β. Αφρικής και άλλων χωρών. Κανένα ιστορικά κυρίαρχο κράτος δεν έχει την πολυτέλεια να επαναπαυτεί στις δάφνες του, αν θέλει να διατηρήσει το ανταγωνιστικό οικονομικό πλεονέκτημά, που του προσφέρει η ηγεσία στο επιστημονικό πεδίο», δήλωσε ο υπεύθυνος για τη βρετανική μελέτη Κρις Λιούελιν-Σμιθ. Πάντως η μελέτη επισημαίνει ότι η ποσότητα (αριθμός) των μελετών δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη και αύξηση στην ποιότητά τους (αν και αυτό ακούγεται μάλλον ως παρηγοριά στον άρρωστο…).
Όσον αφορά την Ελλάδα η έκθεση αναφέρει ότι, κατά τα τελευταία χρόνια, υπάρχει σταδιακή βελτίωση στον αριθμό των επιστημονικών δημοσιεύσεων.